Tự chủ đại học: Tháo gỡ rào cản từ chính sách đến thực tiễn

Phát biểu tại cuộc gặp mặt, ông Phạm Tất Thắng - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội nhấn mạnh, phát triển nguồn nhân lực có trình độ, chất lượng cao đã được Đảng và Nhà nước xác định là một trong ba đột phá chiến lược quan trọng hàng đầu của đất nước thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế; đặc biệt là trong bối cảnh nền kinh tế tri thức và chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ.

Trước những yêu cầu mới của thời đại, giáo dục đại học nước ta cần phải có sự chuyển biến mạnh mẽ, đổi mới sáng tạo. Trong đó, tự chủ đại học là điều kiện cần thiết để thực hiện các phương thức quản trị đại học tiên tiến nhằm cải tiến và nâng cao chất lượng đào tạo.

Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về giáo dục đại học đã ngày càng được hoàn thiện, tạo cơ sở pháp lý cho giáo dục đại học phát triển phù hợp với chủ trương, định hướng đổi mới của Đảng và Nhà nước; đặc biệt là việc đẩy mạnh thực hiện tự chủ đối với các cơ sở giáo dục đại học.

Tuy nhiên, từ quy định chính sách đến thực tiễn thi hành cũng còn nhiều rào cản cần phải tháo gỡ, còn khoảng cách cần phải thu hẹp. Vì vậy, chủ đề Hội thảo năm nay do Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng chủ trì tổ chức, “Tự chủ đại học – từ chính sách đến thực tiễn”, rất có ý nghĩa và mang tính thời sự.

Hội thảo sẽ có sự tham gia của 250 đại biểu chính thức, bao gồm đại diện các cơ quan của Quốc hội; các bộ, ngành Trung ương; các đại biểu Quốc hội đang công tác trong lĩnh vực giáo dục đại học; các tổ chức quốc tế; các nhà quản lý cơ sở giáo dục đại học;các chuyên gia, nhà khoa học... Dự kiến, lãnh đạo Quốc hội, lãnh đạo Chính phủ sẽ tham dự và phát biểu ý kiến tại hội thảo.

Mục tiêu hội thảo nhằm tạo diễn đàn tập hợp các nhà hoạch định chính sách, nhà quản lý, các chuyên gia, nhà giáo, nhà khoa học trong và ngoài nước để cùng trao đổi, thảo luận về thực trạng triển khai tự chủ trong giáo dục đại học, nhất là từ sau khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học được ban hành và có hiệu lực thi hành từ tháng 7/2019; trên cơ sở đó, đề xuất các ý tưởng, giải pháp thúc đẩy thực hiện tự chủ đại học, tạo điều kiện cho giáo dục đại học phát triển, đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực có trình độ, chất lượng cao phục vụ cho sự nghiệp đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế của đất nước.

Thông tin từ Ban tổ chức, Hội thảo đã nhận được sự hưởng ứng và đăng ký tham luận của đông đảo các chuyên gia, nhà giáo, nhà quản lý, nhà khoa học trong và ngoài nước với tổng số 105 bài tham luận.

Nội dung của các bài tham luận bám sát chủ đề trọng tâm của hội nghị với nhiều góc nhìn khác nhau về thể chế, cơ chế thực hiện tự chủ đại học; mối quan hệ giữa trường đại học với cơ quan quản lý có thẩm quyền cũng như giữa các thiết chế quyền lực trong nội bộ nhà trường; trách nhiệm giải trình của cơ sở giáo dục đại học và đặc biệt là về vấn đề tài chính, sở hữu của cơ sở giáo dục đại học công lập trong thực hiện tự chủ.

Theo Ban tổ chức, với hình thức tổ chức trình bày tham luận có tương tác giữa các diễn giả và đại biểu tham dự, ngoài phiên khai mạc và bế mạc, hội thảo sẽ được chia thành 3 phiên chính, gồm 1 phiên về các vấn đề chung và 2 phiên chuyên đề sâu về: Thể chế tự chủ trong giáo dục đại học và tự chủ tài chính trong giáo dục đại học.