Tướng Lưu Nguyên, 62 tuổi, được xem là ứng cử viên sáng giá cho chức vụ Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương thay Từ Tài Hậu vừa bị khai trừ Đảng tại Hội nghị Trung ương 4 cuối tháng 10.
Ông Lưu đã phơi bày nhiều vụ tham nhũng động trời trong quân đội Trung Quốc, bao gồm nạn mua quan bán tước. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình từng công khai nói tướng Lưu Nguyên là một trong những “bạn bè” thân nhất của mình.
Sinh năm 1951 tại Bắc Kinh, Lưu Nguyên sống phần lớn thời thơ ấu tại Trung Nam Hải, tổng hành dinh của Đảng Cộng sản và Nhà nước Trung Quốc.
Năm 13 tuổi, Lưu Nguyên trải qua khóa huấn luyện an ninh 3 năm ở Trung Nam Hải. Khi Lưu được lựa chọn vào Hồng vệ binh thời kỳ Cách mạng Văn hóa năm 1966, cha ông rất tự hào.
Nhưng chỉ một năm sau đó, ông và các chị mình bị đưa ra khỏi Trung Nam Hải. Lưu Thiếu Kỳ bị thất sủng và chết trong tù năm 1969 khi từ chối điều trị y tế. Vị cựu Chủ tịch nước chỉ được ông Đặng Tiểu Bình chính thức khôi phục danh dự vào năm 1980.
Năm 1967, Lưu Nguyên hưởng ứng lời kêu gọi thanh niên về nông thôn của ông Mao Trạch Đông, đến một làng nghèo ở tỉnh Sơn Tây, sống và lao động ở đó suốt 7 năm trong điều kiện cực kỳ khó khăn.
Những người biết ông nói rằng, Lưu Nguyên là một người không bao giờ than phiền và ông đã học văn hóa, học nghề y, thậm chí cả xây nhà cho dân địa phương trong những năm tháng gian nan ấy.
Quay về Bắc Kinh năm 1975 để tiếp tục học tập, Lưu Nguyên cố gắng thi đại học năm 1977, nhưng không được phép do lý lịch gia đình.
Không từ bỏ, Lưu viết thư cho lãnh đạo Đặng Tiểu Bình và 10 ngày sau ông được phép tham gia kỳ thi. Lưu Nguyên theo học Khoa Lịch sử - Đại học Nhân dân Bắc Kinh.
Sau khi tốt nghiệp, Lưu về tỉnh Hà Nam làm việc. Ở tuổi 36, Lưu được bổ nhiệm làm Phó tỉnh trưởng Hà Nam. Năm 1992, Lưu được trung ương điều về Lực lượng cảnh sát vũ trang Trung Quốc.
Lưu được phong hàm Thiếu tướng năm 2000 và 3 năm sau được thăng hàm Trung tướng, giữ chức Phó Chính ủy Tổng cục Hậu cần. Lưu làm Chính ủy Viện Khoa học Quân sự Trung Quốc trong 6 năm và được thăng hàm Thượng tướng năm 2009.
Nhiều nhà quan sát chính trị nhận định, Lưu Nguyên rất gần gũi về phương diện chính trị với ông Tập Cận Bình, người cũng từng nếm trải cay đắng thời Cách mạng Văn hóa và có cha là ông Tập Trọng Huân cũng là bậc khai quốc công thần bị thanh trừng.
Ông Lưu lần đầu tiên thu hút sự chú ý của dư luận vào năm 2010 với tuyên bố người dân cần chống lại nền dân chủ phương Tây đang du nhập vào Trung Quốc.
Tướng Lưu đã kêu gọi trục xuất những kẻ “thoái hóa” khỏi đảng và hô hào thực hiện chiến dịch chống tham nhũng ở mức độ cao nhất. Nhiều người cho rằng, Lưu Nguyên đã lỡ cơ hội được sớm bổ nhiệm vào ghế Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương do mối quan hệ gần gũi với Bạc Hy Lai.