Phong trào Hồi giáo Taliban lên nắm quyền ở Afghanistan bốn năm trước, và đã bị liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố kể từ năm 2003, khiến mọi hành vi tiếp xúc với các thành viên của phong trào này đều là hành vi phạm tội theo luật pháp Nga.
Việc Nga quyết định dỡ bỏ lệnh coi Taliban là một "tổ chức khủng bố" được đưa ra sau lời kêu gọi của các quan chức Nga về việc hợp tác với Taliban để giúp ổn định Afghanistan.
Nhóm này đã trở lại nắm quyền vào tháng 8/2021 sau khi quân đội Mỹ và NATO rút lui sau hai thập kỷ hiện diện tại quốc gia Trung Á này. Kể từ thời điểm đó, Moscow đã nối lại các cuộc tiếp xúc ngoại giao với các quan chức Taliban.
Năm ngoái, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết "cần phải xây dựng mối quan hệ với chính phủ hiện tại bằng cách nào đó", vì họ hiện đang kiểm soát Afghanistan.
Vào tháng 5/2024, Bộ Ngoại giao và Bộ Tư pháp Nga đã chính thức đề xuất dỡ bỏ lệnh cấm. Đầu tháng này, Văn phòng Tổng công tố đã đệ trình động thái này lên Tòa án Tối cao, dẫn đến phán quyết hôm 17/4.
Trước đây, luật pháp Nga không có cơ chế xóa các tổ chức khỏi danh sách khủng bố. Tuy nhiên, các sửa đổi được thông qua vào năm 2023 đối với luật liên bang về chống khủng bố hiện cho phép tòa án đình chỉ việc chỉ định nếu nhóm đó đã ngừng các hoạt động liên quan đến tuyên truyền, biện minh hoặc hỗ trợ khủng bố và không còn vi phạm Bộ luật Hình sự.
Mặc dù chính quyền Taliban không được cộng đồng quốc tế chính thức công nhận, một số quốc gia Trung Á gần đây đã nối lại quan hệ với Kabul.
Kazakhstan đã xóa nhóm này khỏi danh sách khủng bố vào tháng 6/2024, tiếp theo là Kyrgyzstan vào tháng 9. Turkmenistan đã nối lại hợp tác thông qua dự án đường ống dẫn khí TAPI và Uzbekistan đã ký một số thỏa thuận chung với Kabul vào tháng 8/2024.
Ông Mohammad Suhail Shaheen, phái viên của Taliban tại Qatar và là người phát ngôn quốc tế trên thực tế của lực lượng này, đã nói với RT vào đầu tháng này rằng, Kabul hoan nghênh động thái của Nga, và cho biết lệnh cấm này "cản trở sự hợp tác" giữa hai nước.
Các chuyên gia cho biết, phán quyết hôm 17/4 không phải là sự công nhận chính thức đối với chính quyền Taliban, nhưng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động ngoại giao.
