Đại biểu phân tích, ở các nước phát triển, cơ cấu trình độ lao động là 1 đại học thì có đến 4,6 trình độ cao đẳng và khoảng 15 - 17 lao động công nhân kỹ thuật. Theo báo cáo về thị trường lao động, Quý II năm 2018 của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, lao động có trình độ đại học trở lên thất nghiệp chiếm tỷ lệ 9,58% khoảng trên 120 nghìn người.
Đại biểu đề nghị Chính phủ quan tâm xây dựng, hoàn thiện cơ chế, chính sách xây dựng kế hoạch tổng thể gắn kết chặt chẽ giữa đào tạo lao động và việc làm nhằm phát triển nguồn nhân lực, phù hợp với điều kiện phát triển Việt Nam với cơ cấu trình độ hợp lý.
Mặt khác phù hợp với bối cảnh hội nhập để giải quyết hiệu quả hơn nữa nhu cầu nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, thực hiện đổi mới sáng tạo, tăng năng suất lao động, phát triển hài hòa kinh tế, văn hóa, xã hội, sớm đưa nền kinh tế đi vào quỹ đạo tăng trưởng nhanh và bền vững.
Đồng thời kiểm soát chặt chẽ chất lượng giáo dục đại học, đặc biệt là đầu vào, kiến thức của giáo dục đại học, trang bị cho sinh viên khả năng vận dụng vào thực tiễn sản xuất, kinh doanh cũng như đời sống xã hội.
Ngoài ra, cần tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ từ ngân sách nhà nước đối với nguồn nhân lực chất lượng cao. Thu hút và gửi sinh viên giỏi, đưa đi đào tạo tại các trường đại học, dạy nghề có đẳng cấp quốc tế trong khu vực và trên thế giới. Quy hoạch lại mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp, gắn với quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu của thị trường lao động trong cả nước, từng vùng và từng địa phương.
Đồng thời xây dựng cơ chế chính sách, thực hiện tốt công tác phân luồng gắn với đào tạo nghề và phát triển kỹ năng nghề nghiệp cho học sinh sau THCS và THPT, chú trọng chính sách hỗ trợ các trường nghề, nhận học sinh tốt nghiệp THCS và mức lương khởi điểm cho các em học viên tốt nghiệp để thực hiện phân luồng hiệu quả bên cạnh cơ chế chính sách về việc huy động nguồn lực xã hội hóa.
Cho rằng, bức tranh về giáo dục đồng bằng sông Cửu Long vẫn là vùng trũng, đại biểu Nguyễn Thị Quyên Thanh đề nghị trong thời gian tới, việc sắp xếp lại mạng lưới trường lớp theo Nghị quyết 18, 19 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cần đặc biệt quan tâm đến đặc thù về điều kiện kinh tế - xã hội, tự nhiên của khu vực đồng bằng sông Cửu Long để có cơ chế phù hợp theo quy định của pháp luật hiện hành, tạo điều kiện thuận lợi để huy động trẻ mẫu giáo tới trường và giảm tỷ lệ học sinh tiểu học bỏ học, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.
Cùng với đó, Chính phủ cần rà soát, đánh giá mức độ đầu tư đối với vùng trong thời gian qua đảm bảo sự cân đối hài hòa giữa các vùng trên cả nước, ưu tiên nguồn vốn từ trung ương đầu tư cho cơ sở vật chất, trường lớp, trang thiết bị dạy học, có chính sách riêng về chế độ tiền lương và chế độ đào tạo, bồi dưỡng để thu hút và nâng cao chất lượng giáo viên, nhất là những vùng có điều kiện khó khăn do đi lại.
Vùng đồng bào dân tộc thiểu số có lộ trình đào tạo để tuyển dụng trên 11.600 giáo viên mầm non cho vùng, từng bước giải quyết có hiệu quả và phù hợp tình trạng thừa thiếu cục bộ giữa các cấp học, bậc học, gắn với việc sắp xếp quy mô trường lớp và lộ trình thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.
