Giữ vững “trận địa” thông tin chính thống
Dải đất Bắc Trung Bộ vốn nổi tiếng bởi cái nắng gió Lào rát bỏng và những cơn mưa dầm dề thối đất. Trên dải đất ấy, hành trình đưa tờ Báo Giáo dục và Thời đại (GD&TĐ) về với cơ sở không đơn thuần là câu chuyện doanh thu. Đó là một hành trình thầm lặng thực hiện nhiệm vụ chính trị, là trách nhiệm “gạn đục khơi trong” giữa cơn bão tin giả và là mệnh lệnh từ trái tim của những người làm báo.
Trong bối cảnh bùng nổ của kỷ nguyên số, khi mạng xã hội và các luồng thông tin không được kiểm chứng tràn lan như nấm mọc sau mưa, người đọc dễ dàng bị cuốn vào ma trận của tin giả, tin xấu độc.
Đối với ngành Giáo dục, một ngành đặc thù liên quan trực tiếp đến con người và tương lai của đất nước thì việc tiếp cận thông tin chuẩn xác, chính thống trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Chính vì lẽ đó, với các phóng viên Báo GD&TĐ thường trú tại khu vực Bắc Trung Bộ, công tác phát hành báo được xác định là một nhiệm vụ chính trị trọng tâm, là việc giữ vững “trận địa” tư tưởng trên mặt trận văn hóa.
Tại Nghệ An, hình ảnh những người phóng viên với chiếc balo, tay xách những chồng báo mới nhất, len lỏi trên những con đường mòn đầy bụi đỏ hay vượt qua những đèo dốc cheo leo trở nên quá đỗi thân thuộc với bà con dân bản và các thầy cô giáo. Họ đi không chỉ để lấy tin tức, mà còn đi để mang tri thức về bản.
Một phóng viên dày dạn kinh nghiệm, người dành nhiều năm tháng tuổi trẻ cắm bản cùng ngành Giáo dục Nghệ An, chia sẻ đầy tâm huyết: “Mỗi tờ báo là một món quà, mỗi chuyến đi là một hành trình gieo tri thức”. Câu nói ấy gói gọn cả triết lý nghề nghiệp của anh và các đồng nghiệp.
Không quản ngại đường sá xa xôi, hiểm trở, từ những huyện đồng bằng cho đến các xã biên giới rẻo cao như Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong..., các phóng viên đã đến từng trường học, từ bậc Mầm non đến THPT.
Trong những chuyến đi ấy, tờ báo in trở thành cái cớ, thành cầu nối để mở ra những câu chuyện sâu sắc hơn. “Chúng tôi không chỉ giới thiệu về tờ báo, giải đáp thắc mắc mà còn lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các thầy cô, cùng trao đổi những vấn đề nóng trong ngành giáo dục”, một nam phóng viên cho biết.
Chính nhờ sự chủ động này, tư duy làm báo và phát hành đã có sự thay đổi căn bản. Thay vì cách làm truyền thống, đội ngũ phóng viên khu vực Bắc Trung Bộ đã tìm ra những hướng đi mới: Kết nối chặt chẽ hơn với cơ sở giáo dục, phối hợp nhịp nhàng với hệ thống bưu điện và linh hoạt tối đa về thời gian.
Nhờ tận dụng triệt để các kênh liên lạc trực tuyến như Zalo, Facebook… phóng viên nắm bắt nhu cầu bạn đọc, lắng nghe và phản hồi kịp thời. Những đổi mới ấy không chỉ giúp tờ báo đến tay người đọc nhanh hơn, hiệu quả hơn mà còn thể hiện tinh thần cầu thị, sự quyết tâm của đội ngũ làm báo trong việc đưa tờ GD&TĐ trở thành người bạn đường tin cậy.
Cẩm nang thông tin nơi rẻo cao
Nếu như ở thành phố, việc tiếp cận thông tin chỉ cần một cú nhấp chuột, thì tại những vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới hải đảo của Thanh Hóa, Nghệ An hay Hà Tĩnh, tờ báo in vẫn giữ một vị thế đặc biệt quan trọng.
Tại Thanh Hóa, cung đường từ trung tâm tỉnh lỵ ngược lên các xã vùng cao biên giới như Mường Lát, Tam Chung, Quang Chiểu, Mường Chanh... được ví như những sợi dây thừng vắt vẻo qua núi đá.
Ở đây, đèo dốc quanh co, thời tiết khắc nghiệt, giao thông thường xuyên bị chia cắt bởi mưa lũ và sạt lở đất. Trong điều kiện ấy, internet có thể chập chờn, sóng điện thoại có thể mất, nhưng tờ Báo GD&TĐ vẫn nỗ lực hiện diện đều đặn như một lời cam kết sắt son.
Ông Lê Xuân Viên, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tam Chung (Thanh Hóa) - ngôi trường nằm ở vùng biên viễn còn nhiều gian khó chia sẻ với niềm xúc động: “Đối với những trường vùng biên như Tam Chung, Báo GD&TĐ là nguồn thông tin quan trọng, giúp giáo viên cập nhật chính sách, văn bản và mô hình hiệu quả. Điều đáng quý là dù địa bàn xa xôi, chúng tôi vẫn nhận được báo đều đặn, nhờ đó không bỏ lỡ thông tin cần thiết cho giảng dạy và quản lý”.
Lời chia sẻ của thầy Viên phản ánh đúng giá trị thực tiễn mà tờ báo mang lại. Tại đây, Báo GD&TĐ không chỉ là tin tức. Nó trở thành tài liệu tham khảo hữu ích trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, là định hướng trong các buổi sinh hoạt chi bộ, và là nguồn tư liệu phong phú cho các hoạt động ngoại khóa.
Những bài viết về phương pháp dạy học tích cực, về gương người tốt việc tốt, về những sáng kiến kinh nghiệm quý giá từ mọi miền tổ quốc được đăng tải trên báo đã giúp thầy cô giáo vùng cao rút ngắn khoảng cách về trình độ và thông tin so với miền xuôi.
Thầy giáo Nguyễn Văn Thanh, Hiệu trưởng Trường Phổ thông DTBT Tiểu học Lượng Minh (Nghệ An) cũng đồng quan điểm: “Báo GD&TĐ là cầu nối để giáo viên giao lưu, học hỏi kinh nghiệm với các đồng nghiệp trên khắp cả nước. Mỗi khi nhận được báo, chúng tôi đều rất vui mừng và trân trọng”.
Không chỉ dừng lại ở văn phòng nhà trường, tờ báo còn lan tỏa giá trị đến từng gia đình và học sinh, trở thành cầu nối giữa nhà trường - gia đình và xã hội. Ở những nơi mà sách tham khảo còn thiếu thốn, tờ báo trở thành người thầy thứ hai của các em học sinh.
Em Nguyễn Thị Kiều, một học sinh lớp 12 ở xã miền núi Kỳ Sơn, ánh mắt lấp lánh khi cầm trên tay tờ báo của ngành Giáo dục: “Em rất thích đọc Báo GD&TĐ. Tờ báo có nhiều bài viết hay, bổ ích, giúp em hiểu biết thêm về thế giới xung quanh, về những tấm gương hiếu học, vượt khó. Em mơ ước sau này sẽ trở thành một cô giáo, mang con chữ đến với các em nhỏ vùng cao”. Ước mơ của Kiều, và của rất nhiều em nhỏ khác, được nuôi dưỡng và thắp sáng phần nào từ những trang báo thấm đẫm tính nhân văn ấy.
Những người hùng thầm lặng
Để tờ báo đến được tay bạn đọc nơi thâm sơn cùng cốc, bên cạnh sự nỗ lực của các phóng viên, không thể không nhắc đến vai trò của những nhân viên bưu tá – những người được mệnh danh là “cánh tay nối dài”, là những người hùng thầm lặng của ngành bưu chính và báo chí.
Họ là những người trực tiếp đối mặt với sự khắc nghiệt của thiên nhiên để hoàn thành sứ mệnh chuyển phát. Hơn 10 năm về trước, chị Vi Thị E Dung (SN 1981, nhân viên Bưu điện xã Nga My, Nghệ An) chỉ quen với việc trực điện thoại và đưa thư. Nhưng những năm gần đây, khi Báo GD&TĐ đẩy mạnh phát hành về cơ sở, chị lại kiêm thêm nhiệm vụ đưa báo.
Địa hình miền núi Nghệ An với đặc thù bị chia cắt, những con đường độc đạo một bên là vách núi, một bên là vực sâu luôn là thử thách cam go. Chị Dung kể, hành trang mỗi lần đi phát báo không chỉ là những chồng báo được bọc kỹ càng, mà còn là áo mưa, ủng, và cả đèn pin.
“Có những lần đi đường gặp mưa lớn, nước suối dâng cao, tôi phải chờ nước rút mới qua được. Vào mùa đông, buổi sáng trời đất mù mịt sương giăng, phải mò mẫm dùng ánh đèn pin le lói để soi đường đi”, chị Dung nhớ lại.
Khó khăn, vất vả, thậm chí là nguy hiểm luôn rình rập, nhưng người phụ nữ này chưa bao giờ nản lòng. Động lực của chị thật giản đơn nhưng cũng thật cao cả: “Mỗi tờ báo mang đến cho các thầy cô, các em học sinh vùng cao là một món quà tinh thần quý giá, góp phần thắp sáng ước mơ, khát vọng vươn lên trong học tập”.
Cũng chung một nỗi niềm và sự tận tụy ấy là anh Lương Văn Mây (SN 1989, nhân viên bưu điện xã Yên Na, Nghệ An). Với 10 năm trong nghề, anh đã thuộc làu từng ổ gà, từng khúc cua tay áo trên quãng đường hơn 10km đèo dốc để đưa báo đến các điểm trường.
Anh Mây nhớ lại, có những hôm trời mưa, đường trơn như đổ mỡ, đất đỏ quánh lại níu chặt bánh xe, xe máy không thể đi được. Anh phải gửi xe ở nhà dân rồi cuốc bộ cả chục cây số mới đến được trường.
“Báo mang theo cũng nặng lắm, đôi chân mỏi nhừ, nhưng nghĩ đến các thầy cô, các em học sinh đang mong chờ tờ báo, tôi lại có thêm động lực để vượt qua khó khăn”, anh Mây tâm sự.
Những con người như chị Dung, anh Mây chính là những mắt xích không thể thiếu trong chuỗi hành trình đưa tri thức về bản. Họ không chỉ vận chuyển giấy mực, họ vận chuyển niềm tin. Họ chịu đựng cái nắng như đổ lửa của mùa hè, cái rét cắt da cắt thịt của mùa đông miền biên viễn để bảo vệ từng trang báo được khô ráo, vẹn nguyên.
Công tác phát hành Báo GD&TĐ tại khu vực Bắc Trung Bộ trong thời gian qua đã đạt được những thành quả đáng khích lệ, trở thành điểm sáng trong hoạt động của báo. Tuy nhiên, hành trình phía trước vẫn còn nhiều thách thức. Nhu cầu của bạn đọc ngày càng cao, công nghệ ngày càng phát triển đòi hỏi những người làm báo, những người phát hành phải không ngừng đổi mới, sáng tạo.
Nhưng tin rằng, với nền tảng là sự thấu hiểu địa bàn, sự gắn kết chặt chẽ giữa phóng viên và cơ sở giáo dục, cùng sự hỗ trợ đắc lực của hệ thống bưu điện, tờ Báo GD&TĐ sẽ tiếp tục bám rễ sâu vào đời sống giáo dục miền Trung.
Những chuyến đi sẽ vẫn tiếp tục, những cung đường đèo dốc sẽ vẫn in dấu chân người làm báo, để tiếng nói chính thống của Ngành mãi là ngọn lửa ấm áp, thắp sáng những ước mơ nơi đại ngàn.
