(GD&TĐ) - Trong phiên thảo luận ở tổ chiều 24/3 về Luật Kiểm toán độc lập, về cơ bản các ĐB QH nhất trí với sự cần thiết phải ban hành Luật Kiểm toán độc lập nhằm tạo khuôn khổ pháp lý hoàn thiện, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước đối với hoạt động kiểm toán độc lập, đáp ứng cam kết thương mại quốc tế, tăng cường tính minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp và của nền kinh tế nói chung...
Trong báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự thảo Luật Kiểm toán độc lập, UBTV QH giữ nguyên quan điểm ủng hộ việc giao Bộ Tài chính vừa chịu trách nhiệm tổ chức thi, cấp, thu hồi và quản lý Chứng chỉ kiểm toán viên, vừa cấp Giấy chứng nhận đăng ký hành nghề kiểm toán thay cho tổ chức nghề nghiệp. Bởi hiện nay, ở Việt Nam, tổ chức hội nghề nghiệp hoạt động chưa mạnh, khuôn khổ pháp lý điều chỉnh hoạt động của các hội nghề nghiệp còn rất thiếu và chưa hoàn chỉnh, các điều kiện như cơ sở vật chất, tổ chức bộ máy… để tổ chức hội hoạt động chưa đủ.
Hơn nữa, hoạt động cấp chứng chỉ nếu không được quản lý chặt chẽ thì rất dễ phát sinh tiêu cực, làm ảnh hưởng đến chất lượng đội ngũ kiểm toán viên. Do vậy, trước mắt Bộ Tài chính tiếp tục đảm nhiệm việc cấp chứng chỉ kiểm toán viên. Khi Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán có đủ nguồn lực và các điều kiện cần thiết sẽ xem xét bàn giao trách nhiệm này cho Tổ chức nghề nghiệp.
Về Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán, UBTV QH nhận thấy, việc đưa Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán vào đối tượng điều chỉnh của dự thảo Luật là cần thiết để làm cơ sở pháp lý cho Tổ chức nghề nghiệp hoạt động về lâu dài. Tuy nhiên, việc quy định cụ thể chức năng, nhiệm vụ của Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán ngay trong dự thảo Luật là chưa phù hợp vì Tổ chức nghề nghiệp là tổ chức được thành lập theo nguyên tắc tự nguyện và hoạt động theo điều lệ của hội. Nhưng với mục đích nâng cao vai trò của Tổ chức nghề nghiệp và định hướng phát triển lâu dài, trước mắt quy định mở theo hướng cho phép Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán được bồi dưỡng kiến thức cho kiểm toán viên, kiểm toán viên hành nghề và sẽ được thực hiện một số nhiệm vụ liên quan đến hoạt động kiểm toán do Chính phủ quy định.
 |
| Bộ Tài chính tiếp tục đảm nhiệm việc cấp chứng chỉ kiểm toán viên |
UBTV cũng nhất trí, quy định kiểm toán viên hành nghề là người nước ngoài cần thời gian thực tế làm kiểm toán từ đủ 36 tháng trở lên ở doanh nghiệp kiểm toán hoặc ở tổ chức khác tại Việt Nam là quy định không hợp lý vì có trường hợp kiểm toán viên là người nước ngoài đã có kinh nghiệm nhiều năm làm việc nhưng không phải trong doanh nghiệp kiểm toán Việt Nam. Do đó, để bảo đảm chặt chẽ và thuận lợi khi áp dụng luật, UBTV QH đã chỉnh lý lại trong dự thảo là chỉ cần có thời gian thực tế làm kiểm toán từ đủ 36 tháng trở lên.
Về quy định bắt buộc kiểm toán viên hành nghề phải tham gia Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán, do vấn đề này còn ý kiến khác nhau, UBTV QH đã trình QH hai phương án để xem xét, quyết định là: Giữ nguyên như dự thảo Luật, không quy định bắt buộc kiểm toán viên, kiểm toán viên hành nghề phải là hội viên của Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán; hay quy định kiểm toán viên hành nghề phải là hội viên của Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán.
Trong phần thảo luận, các ĐB tập trung vào các nội dung: thẩm quyền hành chính và tố tụng hành chính đối với kiểm toán viên trước khi ra hành nghề, kiểm toán viên ra hành nghề phải bắt buộc hoặc không bắt buộc là kiểm toán, những nội dung bắt buộc và không bắt buộc.
Bởi theo Dự thảo, kiểm toán viên hành nghề phải có: chứng chỉ kiểm toán viên do Bộ Tài chính cấp hoặc có chứng chỉ nước ngoài được Bộ Tài chính thừa nhận và đạt kỳ thi sát hạch bằng tiếng Việt về pháp luật Việt Nam (điểm b, Khoản 1, Điều 15 trong dự thảo Luật cũ). Thời gian thực tế làm kiểm toán từ đủ 36 tháng trở lên ở doanh nghiệp kiểm toán, tổ chức khác tại Việt Nam (điểm đ, khoản 1 Điều 15 trong dự thảo Luật cũ). Các kiểm toán viên nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải biết tiếng Việt và hiểu biết về luật pháp Việt Nam. Đặc biệt, kiểm toán viên hành nghề phải hiểu báo cáo tài chính bằng tiếng Việt và chịu trách nhiệm đối với chữ ký của mình trong báo cáo kiểm toán báo cáo tài chính.
Nhiều ĐB băn khoăn với qui định về “thời gian thực tế làm kiểm toán từ đủ 36 tháng trở lên”. ĐB Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn) cho rằng điều này không hợp lý và không khả thi, đặc biệt là đối với các kiểm toán viên là người nước ngoài.
Còn ĐB Nguyễn Thị Mỹ Hương (Đà Nẵng) cho rằng, về quy định hành nghề thì kiểm toán viên phải tham gia tổ chức Hội. Qui định này cũng còn nhiều “cấn cá” vì thực tế hiện nay Hội hoạt động chưa đủ mạnh để thu hút hội viên. Do vậy nếu quy định như vậy sẽ mang tính bắt buộc không cần thiết, vô hình chung đây là giấy phép con trong hành nghề kiểm toán. Vì thế, ĐB Nguyễn Thị Mỹ Hương đề nghị không quy định bắt buộc kiểm toán viên hành nghề phải là Hội viên của Tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán.
Trong điều kiện thực tế ở Việt Nam hiện nay, theo ĐB Cao Sỹ Kiêm (Thái Bình), Bộ Tài chính quy định việc tổ chức thi, cấp, thu hồi và quản lý Chứng chỉ kiểm toán viên là phù hợp.
Đa số các ĐB cũng tán thành với ý kiến trên và cho rằng khi năng lực của tổ chức nghề nghiệp về kiểm toán được kiện toàn và nâng lên thì sẽ xem xét giao thêm một số chức năng, nhiệm vụ mà không nhất thiết phải để cơ quan quản lý nhà nước đảm nhiệm như hiện nay, như xây dựng và công bố các chuẩn mực kiểm toán độc lập, tổ chức thi và cấp chứng chỉ hành nghề cho kiểm toán viên. Ngoài ra, các ĐB cũng đề nghị phải đề cao trách nhiệm của kiểm toán viên độc lập, có trách nhiệm dài hạn và liên đới trong nhiệm vụ của mình. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, nếu chỉ quy hoàn toàn trách nhiệm của kiểm toán viên đối với giá trị của báo cáo kiểm toán là chưa hợp lý, cần quy định về nghĩa vụ của doanh nghiệp, cơ quan được kiểm toán trong việc cung cấp tài liệu, hồ sơ cho công tác kiểm toán một cách trung thực thì mới đánh giá được “đầu ra” của báo cáo kiểm toán…
Sáng mai (25/3) QH tiếp tục làm việc tại ở tổ thảo luận về báo cáo công tác nhiệm kỳ 2007-2011 của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao. Buổi chiều, thảo luận tại hội trường về báo cáo công tác nhiệm kỳ 2007-2011 của Chủ tịch nước, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.
Nam Khánh
