“Quyết định 461 là không đúng pháp luật, nhưng chưa gây thiệt hại cho gia đình ông Đoàn Văn Vươn nên không được tòa sơ thẩm chấp nhận bồi thường là có cơ sở" - Ngày 26/3, Tòa án nhân dân (TAND) TP Hải Phòng mở phiên tòa xét xử phúc thẩm công khai vụ án hành chính “Khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai” giữa người khởi kiện là ông Đoàn Văn Vươn với UBND huyện Tiên Lãng, Hải Phòng.
Do đang trong quá trình thụ án tù giam 5 năm mà TAND Tối cao vừa tuyên trong phiên phúc thẩm vụ án “Giết người, chống người thi hành công vụ”, ông Vươn đã ủy quyền cho ông Vũ Văn Luân (Thư ký Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng) là người đại diện hợp pháp đòi quyền lợi cho ông và gia đình ông. Người đại diện theo ủy quyền của người bị kiện là ông Vũ Văn Dũng - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Tiên Lãng.
Trước đó, ngày 30/10/2013, TAND huyện Tiên Lãng đã mở phiên xét xử sơ thẩm vụ gia đình ông Đoàn Văn Vươn kiện UBND huyện Tiên Lãng và đòi phải bồi thường số tiền là 30,379 tỉ đồng gồm các khoản: Thiệt hại về vật chất trực tiếp, gián tiếp, thiệt hại về thu nhập thực tế, thiệt hại về tinh thần... Hội đồng xét xử (HĐXX) tòa sơ thẩm đã tuyên bác đơn yêu cầu đòi bồi thường cho gia đình ông Vươn trong vụ kiện hành chính liên quan đến quản lý đất đai của UBND huyện Tiên Lãng. Cùng với đó, gia đình ông Vươn phải nộp mức án phí trên 23 triệu đồng.
Ngày 12/11/2013, đại diện theo ủy quyền của gia đình ông Đoàn Văn Vươn là ông Vũ Văn Luân có đơn kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm và đề nghị TAND TP Hải Phòng xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng hủy bản án hành chính sơ thẩm số 01/2013/HCST ngày 30-10-2013 của TAND huyện Tiên Lãng, hủy Quyết định số 460/QĐ-UBND ngày 23/4/2008 và Quyết định số 461/QĐ-UBND ngày 7-4-2009 của UBND huyện Tiên Lãng và yêu cầu UBND huyện bồi thường thiệt hại cho gia đình ông Đoàn Văn Vươn do các quyết định nói trên gây ra và việc gia đình ông Vươn phải đóng án phí trên 23 triệu đồng là trái luật.
Tiếp đó, đến ngày 16/12/2013, gia đình ông Đoàn Văn Vươn tiếp tụp gửi kháng cáo bổ sung với nội dung đề nghị chuyển hồ sơ cho TAND huyện Tiên Lãng giải quyết lại từ đầu theo hướng tuyên hủy quyết định thu hồi đất và thực hiện việc đấu giá theo quyết định định giá tài sản của TAND huyện Tiên Lãng đã ban hành làm cơ sở để tính toán bồi thường đối với gia đình ông Vươn...
Tại phiên phúc thẩm, ông Vũ Văn Luân - người đại diện cho ông Vươn - cho rằng bản án sơ thẩm đã vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng hành chính. Vị đại diện cho gia đình ông Vươn đề nghị TAND TP Hải Phòng tuyên hủy bản án hành chính sơ thẩm của TAND huyện Tiên Lãng, trả lại hồ sơ cho TAND huyện xét xử từ đầu theo hướng tuyên hủy quyết định thu hồi đất số 461; bồi thường các khoản thiệt hại mà gia đình ông Vươn phải chịu do quyết định thu hồi đất trái luật gây ra với số tiền 39 tỉ đồng, bao gồm tiền giá trị quyền sử dụng đất, tiền vật kiến trúc hoa màu, thiệt hại do thông báo dừng đầu tư, các thiệt hại gián tiếp, vốn vay các tổ chức cá nhân, tiền thuê luật sư... Ông Luân cũng cho rằng, việc tòa sơ thẩm tuyên ông Vươn phải đóng án phí sơ thẩm 23 triệu đồng là không đúng.
Đại diện của UBND huyện Tiên Lãng cho rằng vì ngày 26-2-2012, UBND huyện Tiên Lãng đã ra quyết định thu hồi 2 quyết định thu hồi đất số 460 và 461 nên giá trị pháp lý của 2 quyết định này không còn nữa, không cần thiết phải tiêu hủy. Trên thực tế, gia đình ông Vươn vẫn quản lý, sử dụng khu đầm. Đại diện UBND huyện vẫn giữ nguyên quan điểm không bồi thường cho gia đình ông Vươn và cho rằng căn cứ theo quy định pháp luật hiện hành, việc gia đình ông Đoàn Văn Vươn đòi bồi thường là không có căn cứ.
HĐXX nhận định trước khi cưỡng chế, các tài sản, vật kiến trúc hoa màu của gia đình ông Vươn vẫn còn nguyên vẹn, nên tòa sơ thẩm không cần phải định giá tài sản là phù hợp quy định, không vi phạm tố tụng. Yêu cầu tiêu hủy quyết định 461 đã hết hiệu lực là không có căn cứ.
Đối với yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại: vì tài sản, vật kiến trúc hoa màu vẫn còn nguyên, khu đầm vẫn do gia đình ông Vươn quản lý, sử dụng nên án sơ thẩm không chấp nhận bồi thường là có căn cứ. Các thiệt hại do việc dừng đầu tư, cải tạo đầm, thuế, chi phí trông coi... không nằm trong quy định phải bồi thường. Về tổn thất tinh thần, thiệt hại tinh thần chỉ phát sinh khi vụ cưỡng chế xảy ra, chứ không phải do quyết định thu hồi đất.
HĐXX khẳng định “Quyết định 461 là không đúng pháp luật, nhưng chưa gây thiệt hại cho gia đình ông Vươn nên không được tòa sơ thẩm chấp nhận bồi thường là có cơ sở.
Kết thúc phiên tòa, HĐXX tuyên: Không chấp nhận kháng cáo của người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan; sửa một phần bản án sơ thẩm, bác yêu cầu khởi kiện của ông Đoàn Văn Vươn về việc tuyên hủy Quyết định 461 của UBND huyện Tiên Lãng; bác yêu cầu khởi kiện của ông Vươn về việc yêu cầu UBND huyện Tiên Lãng bồi thường thiệt hại. Đồng thời, gia đình ông Vươn phải nộp mức án phí trên 23 triệu đồng.
Hai lần "đáo tụng pháp đình" từ phiên tòa sơ thẩm rồi lên tới phúc thẩm, gia đình ông Đoàn Văn Vươn đều thua kiện trong vụ án hành chính "Khiếu kiện quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai".
Các cấp tòa của TP Hải Phòng đều cho rằng không có căn cứ chấp thuận yêu cầu khởi kiện đòi UBND huyện Tiên Lãng bồi thường số tiền 39 tỉ đồng của ông và gia đình.