Financial Times dẫn ít nhất 5 nguồn tin từ các quan chức Mỹ cho biết, Giám đốc CIA Bill Burns đã bí mật tới Trung Quốc vào tháng trước trong bối cảnh Mỹ đang nỗ lực thiết lập lại quan hệ với Bắc Kinh sau một năm căng thẳng cao.
Theo người này, ông Burns “đã gặp các đối tác Trung Quốc và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các đường liên lạc cởi mở trong các kênh tình báo”.
Một quan chức Mỹ khác giải thích rằng chuyến đi là một hoạt động thúc đẩy hợp tác trong lĩnh vực tình báo chứ không phải trong nhiệm vụ ngoại giao.
Chuyến đi của ông Bill Burns đến Trung Quốc là chuyến thăm cấp cao nhất của một quan chức Mỹ cho đến nay kể từ chuyến thăm Thiên Tân của Thứ trưởng Ngoại giao Wendy Sherman vào tháng 7 năm 2021.
Nhà Trắng và Cơ quan Tình báo Liên bang chưa đưa ra xác nhận về chuyến thăm của ông Bill Burns nhưng đây là tin tức tích cực diễn ra khi chính quyền Tổng thống Biden đang tìm cách nối lại giao tiếp cấp nội các với các quan chức Trung Quốc, với các mức độ thành công khác nhau.
Financial Times mô tả Giám đốc CIA Burns là “một trong những quan chức đáng tin cậy nhất của Tổng thống Biden” và bình luận, chuyến thăm cho thấy “Nhà Trắng đã trở nên lo ngại như thế nào về mối quan hệ đang xấu đi giữa Bắc Kinh và Washington.”
Bill Burns là một cựu nhà ngoại giao đã có 3 năm làm Đại sứ Mỹ tại Nga (2005-2008) và là Thứ trưởng ngoại giao trước khi nghỉ hưu vào năm 2014. Tổng thống Biden đã bổ nhiệm ông làm Giám đốc CIA vào năm 2021. Ông có kinh nghiệm thực hiện các nhiệm vụ bí mật thay cho Tổng thống Joe Biden, đi đến Moscow vào tháng 11 năm 2021 và Kiev vào tháng 1 năm 2022, ngay trước khi xung đột Ukraine leo thang.
Chuyến thăm của ông Bill Burns có lẽ sẽ không làm thay đổi tình hình lập tức khi mới hôm 25/5, ông chủ Lầu Năm Góc khẳng định đang cố gắng nối lại các liên hệ với các quan chức quốc phòng Trung Quốc, đặc biệt là người mới nhậm chức Bộ trưởng - ông Lý Thượng Phúc, người nằm trong danh sách trừng phạt của Washington.
Theo một phát ngôn viên Lầu Năm Góc, Bắc Kinh đã từ chối cuộc gặp của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và ông Lý Thượng Phúc trong diện thăm chính thức. Điều này đã khiến ông chủ Lầu Năm Góc nhiều lần nhắc đến thái độ "ngó lơ" của Bắc Kinh.
Tuy nhiên, tại Hội nghị an ninh châu Á thường niên "Đối thoại Shangri-La" hôm 2/6, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin và người đồng cấp Trung Quốc Lý Thượng Phúc đã “nói chuyện ngắn gọn", theo người phát ngôn.
Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc Pat Ryder cho hay: “Bộ trưởng Austin và Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã nói chuyện ngắn gọn tại bữa tối khai mạc Đối thoại Shangri-La ở Singapore tối nay. Hai nhà lãnh đạo đã bắt tay, nhưng không có trao đổi thực chất."
Ông Ryder nhấn mạnh: "Bộ trưởng tin tưởng vào việc duy trì các đường dây liên lạc giữa quân đội với quân đội cởi mở với phía Trung Quốc và sẽ tiếp tục tìm kiếm các cuộc thảo luận quân sự với quân đội có ý nghĩa ở nhiều cấp độ để quản lý mối quan hệ một cách có trách nhiệm."
