(GD&TĐ)- Hôm nay (26/1), tức ngày 23 tháng Chạp (Âm lịch), các gia đình sửa soạn cúng ông Công, ông Táo về trời.
Táo quân, hay còn gọi là Táo Công, là vị thần bảo vệ nơi gia đình mình cư ngụ và thường được thờ ở nơi nhà bếp, cho nên còn được gọi là Vua Bếp. Vị Táo quân quanh năm chỉ ở trong bếp, biết hết mọi chuyện trong nhà, cho nên để Vua Bếp "phù trợ" cho mình được nhiều điều may mắn trong năm mới, người ta thường làm lễ tiễn đưa ông Táo về chầu Trời rất trọng thể.
 |
| Hóa vàng mã cúng tiễn ông Táo chầu trời. Ảnh, gdtd.vn |
Theo quan niệm xưa, Táo quân gồm hai ông và một bà, tượng trưng là 3 cỗ "đầu rau" hay "chiếc kiềng 3 chân" ở nơi nhà bếp của người Việt ngày xưa.
Từ xa xưa, người Việt đã có tục cúng ông Công, ông Táo để vào ngày 23 tháng Chạp, Táo quân sẽ lên thiên đình để báo cáo mọi việc lớn nhỏ trong nhà của gia chủ với Thượng đế (hay ông Trời).
Lễ vật cúng Táo công gồm có: mũ ông công ba cỗ hay ba chiếc: hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ dành cho Táo bà không có cánh chuồn. Những mũ này được trang sức với các gương nhỏ hình tròn lóng lánh và những dây kim tuyến màu sắc sặc sỡ. Để giản tiện, cũng có khi người ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một chiếc áo và một đôi hia bằng giấy.
Màu sắc của mũ, áo hay hia ông công thay đổi hàng năm theo ngũ hành. Thí dụ: Năm hành Kim thì dùng màu vàng, năm hành Mộc thì dùng màu trắng, năm hành Thủy thì dùng màu xanh, năm hành Hỏa thì dùng màu đỏ, năm hành Thổ thì dùng màu đen.
Năm nay thuộc hành Thổ, cho nên, người ta cúng tiến áo mũ màu Đen.
Những đồ "vàng mã" này (mũ, áo, hia, và một số vàng thoi bằng giấy) sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ. Sau đó người ta lập bài vị mới cho Táo công.
Theo tục xưa, riêng đối với những nhà có trẻ con, người ta còn cúng Táo quân một con gà luộc. Gà luộc này phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ý nhờ Táo quân xin với Ngọc Hoàng Thượng Đế cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực và sinh khí hiên ngang như con gà cồ vậy!
Người miền Bắc, người ta còn cúng một con cá chép hãy còn sống thả trong chậu nước, ngụ ý cá sẽ biến thành Rồng đưa ông Táo về trời. Con cá chép này sẽ được "phóng sinh" (thả ra ao hồ hay ra sông) sau khi cúng. Ở miền Trung, người ta cúng một con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. Còn ở miền Nam thì giản dị hơn, chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy là đủ.
Tùy theo từng gia cảnh, ngoài các lễ vật chính kể trên, người ta hoặc làm lễ mặn (với xôi gà, chân giò luộc, các món nấu nấm, măng...) hay lễ chay (với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc...) để tiễn táo Công.
 |
| Mấy ngày hôm nay, từ rất sớm, những gánh hàng rong đã bán vàng mã cho các gia đình làm Lễ cúng tiễn ông Công-ông Táo. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Bên cạnh đó kèm thêm cả các hàng hoa cúng. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Một cửa hàng bán vàng mã cúng ông Công-ông Táo trên phố Hàng Mã. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Một điểm bán hàng mã trên phố Gầm Cầu bán đồ hàng mã cúng ông Công-ông Táo. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Mã ông Công-ông Táo. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Một bể cá chép vàng trong một cửa hàng tại Bốt Hàng Đậu (Hà Nội) bán cho các gia đình để phóng sinh trong Tết ông Công-ông Táo. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Hôm nay đã nhiều gia đình sửa soạn cúng Ông Công-ông Táo. Ảnh, gdtd.vn |
 |
| Hai bà cháu trên phố Hai Bà Trưng (Hà Nội) đang hóa vàng mã tiễn ông Công-ông Táo. Ảnh, gdtd.vn |
Giang Đông
