Công việc linh hoạt
Theo báo cáo, robot và tự động hóa là nhân tố khoa học – công nghệ ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến thị trường với 59% ý kiến đồng ý của các chuyên gia nhân sự. Lĩnh vực công nghệ thông tin gồm sự phát triển của “mạng di động, công nghệ điện toán đám mây” và “năng lực xử lí của máy tính và dữ liệu lớn” được dự đoán sẽ làm thay đổi thị trường lao động với lần lượt 57% và 54% ý kiến đồng tình.
Các chuyên gia nhân sự nhận định, thị trường lao động sẽ thay đổi bởi những yếu tố kinh tế - xã hội liên quan đến đặc thù công việc và cấu trúc lao động. Theo đó, “sự thay đổi bản chất công việc - công việc linh hoạt” với 66% ý kiến đồng ý của chuyên gia tuyển dụng. Tiếp đến, lần lượt là “sự phát triển của tầng lớp lao động tri thức cao” chiếm 55% ý kiến; và “sự phát triển của nguồn nhân lực trẻ” chiếm 54%.
Do sự phát triển mạnh mẽ của tự động hóa cũng như công nghệ thông tin, nhóm ngành kỹ sư - kỹ thuật cao và máy tính - công nghệ cao được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh nhất về nhu cầu nhân lực trong tương lai. Đáng chú ý, 40% chuyên gia cho rằng “nhu cầu về bảo mật thông tin cá nhân” và “nhận thức về trách nhiệm với môi trường” sẽ ảnh hưởng nhất định đến nhu cầu tuyển dụng của thị trường lao động.
Theo dự báo của VietnamWorks, đến năm 2022 sẽ có khoảng 75 triệu công việc biến mất do những biến động về khoa học - công nghệ và kinh tế - xã hội.
Nhóm ngành kỹ sư - kỹ thuật cao có triển vọng phát triển mạnh nhất trong vòng 5 năm tới khi nhận được tới 90% ý kiến đồng tình. Tương tự, 89% ý kiến cho rằng “nhóm ngành máy tính - công nghệ” sẽ phát triển mạnh. “Nhóm ngành nghệ thuật, thiết kế, giải trí, thể thao và truyền thông” cũng có triển vọng phát triển với 62% đồng tình.
Nhận định về nhóm công việc có khả năng giảm sút về nhu cầu tuyển dụng, 42% ý kiến cho rằng, đó sẽ là nhóm nghề có tính chất lặp lại như “hành chính và thư ký”, mặc dù ngành nghề này đang nằm ở tốp 3 có nhu cầu tuyển dụng cao nhất năm 2018, nhưng trong 5 năm tới ngành nghề này được dự đoán sẽ gặp phải sự sụt giảm vì có thể bị thay thế bởi máy móc.
Nhiều kỹ năng mới và phức tạp
Trong tương lai, các nhân tố khoa học – công nghệ được nhận định sẽ thay đổi bản chất nhiều công việc, dẫn theo đòi hỏi về những kỹ năng phức tạp hơn. Các nhà tuyển dụng cho rằng: Những kỹ năng phức tạp cần thiết nhất trong tương lai lần lượt là: “Hợp tác với người khác”, điều chỉnh hành động theo hành động của người khác; “trí tuệ cảm xúc” và “kỹ năng đánh giá, ra quyết định”.
“Học hỏi tích cực” trở thành kỹ năng cơ bản cần thiết nhất của người lao động để có thể đáp ứng được những thay đổi từ thị trường. Những kỹ năng liên quan đến giao tiếp như lắng nghe và thấu hiểu; diễn đạt; phản biện sẽ không còn là ưu tiên hàng đầu.
Ông Gaku Echizenya, Tổng Giám đốc Navigos Group chia sẻ: Thị trường đang trải qua những biến động lớn với cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. Do đó, doanh nghiệp cần cập nhật thông tin thị trường từ những nguồn uy tín để kịp thời phản ứng trước những thay đổi, từ đó đề ra chiến lược tuyển dụng và thu hút nhân tài.
Đối với người lao động, cần chủ động học hỏi kiến thức về kỹ năng số hóa và công nghệ, trang bị những kỹ năng cần thiết như hợp tác với người khác, quản lý con người… để tăng năng lực cạnh tranh.
Về phía nhà trường, cần phân tích nhu cầu thị trường nhân sự trong tương lai để tuyển sinh hợp lý, cập nhật chương trình học với kiến thức số hóa, tạo cơ hội cho sinh viên ứng dụng thực tế để nâng cao kiến thức, kỹ năng và sẵn sàng cho phát triển sự nghiệp.
