Dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo trong giáo dục: Từ thách thức đến đột phá

Tăng cường tập huấn, đào tạo giáo viên

Tại hội thảo, ông Jason See, Giám đốc công nghệ (Bộ Giáo dục Singapore), cho biết trí tuệ nhân tạo có thể hỗ trợ ngành giáo dục bằng cách giảm bớt công việc của giáo viên để họ có thời gian chăm lo cho học sinh và cá nhân hoá học sinh, cũng như tạo nội dung phù hợp với thế mạnh của mỗi em.

Theo ông Jason See, để ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong giảng dạy cần phải triển khai đồng bộ công nghệ, chính sách và nhân lực. Đồng thời khẳng định trí tuệ nhân tạo sẽ tác động không nhỏ đến giáo dục nếu không có chính sách quản lý và tác động phù hợp, không cẩn thận trong ứng dụng trí tuệ nhân tạo sẽ khiến giáo dục chệch hướng. Do đó, việc tập huấn, đào tạo giáo viên để hiểu biết về trí tuệ nhân tạo rất quan trọng.

Còn bà Nguyễn Phương Lan, Tổng giám đốc EMG Education, cho rằng công nghệ không thay thế được người thầy. Nếu công nghệ vào tay những người thầy giỏi và biết dùng công nghệ thì có thể thay đổi cả thế giới.

Bà Lan cho biết, ứng dụng trí tuệ nhân tạo có thể điều chỉnh nội dung nhanh chóng và hiệu quả theo nhu cầu của học sinh, đồng thời hỗ trợ giáo viên triển khai hoạt động học tập trên quy mô lớn trong khi vẫn phù hợp với từng học sinh.

Mặt khác, trí tuệ nhân tạo giúp phân tích dữ liệu chỉ trong vài giây, xác định những lỗ hổng kiến thức và những điểm học sinh cần hỗ trợ thêm, từ đó tạo ra bài tập và lộ trình học tập tuỳ chỉnh phù hợp với tiến độ học tập của từng cá nhân.

EMG Education đã nỗ lực ứng dụng trí tuệ nhân tạo để hướng tới cá thể hoá học tập. Cụ thể, từ một đoạn văn bản được cung cấp, trí tuệ nhân tạo có thể phân tích và đưa ra các từ vựng học sinh cần học và thậm chí tạo ra các câu hỏi đọc hiểu dựa trên văn bản gốc này. Ngoài sử dụng văn bản, trí tuệ nhân tạo còn sử dụng cả hình ảnh để làm dữ liệu đầu vào.

Công cụ hữu hiệu phục vụ việc học

Ông Nguyễn Bảo Quốc, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT TPHCM cho biết, kể từ khi ra đời đến nay, trí tuệ nhân tạo đã ảnh hưởng đến giáo dục khá nhiều. Chúng ta sử dụng trí tuệ nhân tạo để tạo ra các chương trình học tập, hỗ trợ giáo viên phân tích kết quả học tập của học sinh. Ngoài ra, trí tuệ nhân tạo còn giúp tạo ra các môi trường học tập tương tác, sinh động.

Tuy nhiên, theo ông Quốc, việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào giáo dục đặt ra vấn đề về quyền riêng tư, bảo mật dữ liệu, thông tin cá nhân. Chúng ta cần có giải pháp để đảm bảo thông tin cá nhân của học sinh được bảo mật. Ngoài ra, cần có sự cân bằng hợp lý giữa công nghệ và vai trò của giáo viên trong môi trường giáo dục ứng dụng trí tuệ nhân tạo và sử dụng chúng như một công cụ hỗ trợ chứ không thể thay thế con người.

Tại hội thảo, ông Nguyễn Sơn Hải, Cục trưởng Cục CNTT, Bộ GD&ĐT cho biết, hiện mọi người đã thay đổi cách nghĩ về trí tuệ nhân tạo. Trước đây, có ý kiến cho rằng nó sẽ thay thế con người nên có người có cảm giác sợ công nghệ, nhưng giờ đây trí tuệ nhân tạo là một công cụ hữu hiệu phục vụ việc học, còn dùng thế nào là mỗi người quyết định.

Theo ông Hải, trí tuệ nhân tạo hỗ trợ hữu hiệu cho hoạt động giáo dục tuy nhiên nó cũng đem lại những thách thức. Cụ thể, nếu quá lạm dụng chúng trong hoạt động giáo dục, học sinh giảm sự tương tác, mất đi tư duy độc lập, là thách thức cho đội ngũ nhà giáo trong thay đổi phương pháp dạy học và cách đánh giá...Chỉ khi chúng ta nhìn rõ được những thách thức thì sẽ có giải pháp để vận dụng AI hiệu quả và đúng hướng.