Những ngày qua tại các tỉnh, thành phố như TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ, An Giang, Bình Phước, Đắk Lắk… đã xuất hiện tình trạng một số doanh nghiệp kinh doanh bán lẻ xăng dầu xin đóng cửa hoặc tạm ngừng kinh doanh.
Lý do là bởi từ cuối năm 2021 đến nay, chi phí kinh doanh xăng dầu tăng mạnh, các doanh nghiệp đầu mối không có đủ nguồn tài chính để nhập hàng nên chỉ duy trì lượng hàng đủ, cung cấp cho hệ thống phân phối của mình và duy trì lượng dự trữ theo quy định.
Do nhiều doanh nghiệp giảm mạnh chiết khấu bán hàng để hạn chế việc lấy nhiều hàng của các đại lý bán lẻ dẫn đến doanh nghiệp bán lẻ kinh doanh thua lỗ.
Mặt khác, bão lũ diễn ra thời gian qua cũng ảnh hưởng đến việc giao hàng của các doanh nghiệp, dẫn đến gián đoạn hoặc thiếu hụt nguồn cung cục bộ tại một số địa phương... Theo Bộ Công Thương, hiện tượng này không phải phổ biến, chỉ có hơn 100 cửa hàng đóng cửa trong tổng số 17.000 cửa hàng đang hoạt động, tình hình tiêu thụ xăng dầu vẫn ổn định. Bộ đã chỉ đạo sát sao, bám vào giá của thị trường thế giới...
Những “bất ổn” trên thị trường xăng dầu thời gian qua là có nhưng giải pháp khắc phục triệt để tình trạng này của các cơ quan chức năng lại chưa có, hoặc có thì mới ở dạng kế hoạch.
Cụ thể, ngày 19/10 tới, Bộ Công Thương và các đơn vị trực thuộc sẽ trực tiếp làm việc tại Tổng kho Xăng dầu Nhà Bè, TP Hồ Chí Minh nhằm khảo sát hiện trạng kho, bể chứa của doanh nghiệp, công tác bảo quản mặt hàng xăng dầu dự trữ quốc gia; việc chấp hành các quy định của Nhà nước với công tác dự trữ.
Là để ghi nhận những khó khăn, vướng mắc và các kiến nghị của doanh nghiệp trong công tác bảo quản hàng xăng dầu dự trữ quốc gia...
Hay mới đây nhất là ngày 12/10, Bộ tổ chức cuộc họp với Bộ Tài chính, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam và doanh nghiệp để tháo gỡ khó khăn cho kinh doanh xăng dầu.
Theo đó, Bộ kiến nghị Bộ Tài chính giảm các loại thuế liên quan đến mặt hàng xăng dầu; rà soát và gửi thông báo áp dụng mức chi phí đưa xăng dầu phù hợp với thực tế để bảo đảm tính đúng, tính đủ trong giá cơ sở xăng dầu theo quy định hiện hành nhằm khuyến khích doanh nghiệp tăng lượng nhập hàng, bảo đảm duy trì nguồn cung ổn định cho thị trường.
Là phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu trên địa bàn có phương án bảo đảm nguồn cung xăng dầu; duy trì cung ứng xăng dầu trong hệ thống phân phối của doanh nghiệp; chỉ đạo các đơn vị chức năng trên địa bàn đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định về duy trì bán lẻ xăng dầu tại các cửa hàng xăng dầu theo đúng quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP và Nghị định số 95/2021/NĐ-CP…vv và vv…
Những giải pháp này là cần thiết. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất trong thời điểm hiện nay cũng như về lâu dài là phải trả lời được câu hỏi mà Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc nêu tại buổi tiếp xúc cử tri huyện Củ Chi, TP Hồ Chí Minh trước Kỳ họp thứ Tư, Quốc hội Khóa XV diễn ra vừa qua là điều hành thế nào mà xăng dầu thiếu như vậy? Làm gì để người dân xếp hàng dài mua xăng dầu trong khi chúng ta không thiếu nguồn lực?
Chắc chắn tình trạng “bất ổn” trong kinh doanh xăng dầu hiện nay không thể giải quyết bằng cách áp đặt các biện pháp hành chính mà vấn đề mấu chốt, ngoài việc kiểm tra, xử lý các trường hợp vi phạm, cần có cách tiếp cận tổng thể về cơ chế điều hành giá với mức khung chi phí hợp lý, hài hòa lợi ích Nhà nước, doanh nghiệp, người tiêu dùng.