Thông tin được ông Lukashenko đưa ra trong cuộc phỏng vấn với tờ Time của Mỹ hôm 8 tháng 8, kế hoạch đã được Moscow công bố trước đó về việc triển khai các vũ khí siêu thanh tầm trung Oresknik tại Belarus vào cuối năm 2025 đang được thực hiện đúng tiến độ.
Ông Lukashenko lưu ý rằng việc chuẩn bị cơ sở hạ tầng để triển khai Oreshnik đang được tiến hành theo các thỏa thuận giữa Minsk và Moscow. "Chúng tôi đã xác định được vị trí các khu phức hợp này sẽ được đặt và hiện chúng đang được xây dựng", tổng thống Belarus nói.
Theo ông, việc triển khai tên lửa của Nga là một phần trong hợp tác chiến lược giữa hai nước trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với phương Tây.
Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết quyết định triển khai tên lửa Oreshnik tại Belarus sẽ được đưa ra vào cuối năm 2025, và vào tháng 11 năm 2024, ông đã công bố các cuộc thử nghiệm thực tế thành công tên lửa đạn đạo tầm trung này để đáp trả việc Ukraine sử dụng vũ khí phương Tây tấn công vào lãnh thổ Nga.
Tuyên bố của ông Lukashenko được đưa ra trong bối cảnh Ukraine và Ba Lan đang có kế hoạch thảo luận các biện pháp nhằm đối phó với việc triển khai Oreshnik, Time dẫn các nguồn tin từ phe đối lập Belarus.
Cùng ngày, Phó Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Minsk, Sergey Lagodyuk, cho biết, quyết định triển khai tên lửa siêu thanh Oreshnik mới của Nga tại Belarus là phản ứng trực tiếp trước kế hoạch triển khai tên lửa tầm trung tại Đức của Mỹ.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã ký một hiệp ước an ninh vào tháng 12 năm 2024, cho phép cả hai nước sử dụng mọi lực lượng và phương tiện theo ý mình.
Sau cuộc họp, Tổng thống Putin cho biết, hệ thống tên lửa Oreshnik có thể được triển khai tại Belarus sớm nhất là vào nửa cuối năm sau, tùy thuộc vào thời điểm chúng được đưa vào phục vụ thường xuyên với các lực lượng chiến lược của Nga.
"Quyết định triển khai hệ thống tên lửa Oreshnik trên lãnh thổ Cộng hòa Belarus được đưa ra nhằm đáp trả các động thái của Mỹ và Đức nhằm triển khai tên lửa tầm trung ở châu Âu", ông Lagodyuk nói.
Tổng thống Putin giải thích hồi tháng 12 năm 2024: "Bất kỳ tên lửa Oreshnik nào được triển khai ở Belarus sẽ do Lực lượng tên lửa chiến lược Nga (RSMF) vận hành". Tuy nhiên, ông lưu ý, Belarus sẽ tự chọn mục tiêu tiềm năng cho tên lửa dựa trên nhu cầu an ninh của riêng mình.
Trước đó, Washington và Berlin tuyên bố rằng, tên lửa đa năng Standard Missile-6 (SM-6), tên lửa hành trình tấn công mặt đất Tomahawk và tên lửa siêu thanh vẫn đang trong quá trình phát triển sẽ được triển khai tại Wiesbaden, Đức từ năm 2026 trở đi.
Tên lửa SM-6 có tầm bắn lên tới 460km, trong khi tên lửa hành trình Tomahawk có thể tấn công mục tiêu cách xa hơn 2.500km, nằm trong phạm vi tấn công tới Moscow, St. Petersburg và các thành phố lớn khác của Nga.
Động thái này trước đây đã bị cấm theo Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) năm 1987, mà Mỹ đã đơn phương rút khỏi vào năm 2019, với cáo buộc Nga vi phạm các điều khoản.
Tuy nhiên, sau hội nghị thượng đỉnh NATO vào tháng 7 năm 2024, ông Putin cho biết, Nga sẽ "coi mình được tự do" tiếp tục triển khai tên lửa tầm trung, và sẽ áp dụng "các biện pháp tương tự" để đáp trả quyết định của Mỹ và Đức.
