Chiều chuộng quá trẻ sẽ sinh hư
Cha mẹ nào cũng muốn con mình ngoan ngoãn, nhưng khi trẻ bắt đầu nhận thức cũng là lúc chúng bắt chước những lời nói, hành động của những người xung quanh. Một trong những điều dễ học nhất là nổi giận, thậm chí nói tục, chửi bậy. Nhiều bậc cha mẹ cho rằng, con bức xúc quá mới thốt ra những lời này nên bỏ qua. Tuy nhiên, nếu người lớn không uốn nắn kịp thời trẻ sẽ tái phạm những sai lầm đó.
Chị An Hạnh, nhân viên siêu thị điện máy Trần Anh (Hà Nội) tâm sự: Nếu như nuôi con gái đầu lòng dễ dàng bao nhiêu, thì cậu con trai út lại khiến vợ chồng chị luôn phải lo lắng. Cu cậu năm này sắp bước vào lớp 1 nhưng tính tình rất nóng nảy, hiếu thắng thậm chí hay bắt nạt bạn cùng lớp. Tuần trước, chị vừa được cô giáo thông báo vì mượn đồ chơi của bạn không được, cháu đã xô bạn bươu cả trán. Mặc dù cô giáo đã phân xử đúng sai, nhưng con trai chị nhất định không xin lỗi bạn cứ lầm lì cả buổi. Vì vậy, cô buộc phải phạt con đứng góc lớp cho tới khi xin lỗi bạn mới thôi.
Một số phụ huynh khác chia sẻ trên mạng xã hội về việc con mình đã ở độ tuổi tiểu học vậy mà luôn có thái độ ăn vạ, la hét thậm chí có cách hành xử thiếu lễ độ mỗi khi không vừa ý. Ngay lúc đó, những đứa trẻ này thường có xu hướng đập phá bất cứ thứ gì nếu người lớn đưa ra để dỗ dành chúng. Với trẻ lớn hơn là sự lỳ lợm, chống đối không hợp tác. Nguyên nhân dẫn đến những thái độ tiêu cực trên xuất phát từ việc, ngay từ nhỏ trẻ đã được chiều chuộng và nuôi dạy chưa đúng cách. Nhất nhất những gì trẻ muốn đều được đáp ứng. Vậy nên, khi chúng bị từ chối một nhu cầu hay mong muốn nào đó, trẻ sẽ tìm cách phản ứng mà trẻ cho rằng mình sẽ được thỏa mãn.
Cần tạo môi trường thân thiện cho trẻ
Theo chia sẻ của Bác sĩ tâm lý Nguyễn Lan Hải, chuyên gia cao cấp tại Viện Tâm lý Sunnycare: Việc phụ huynh bỏ qua những thái độ cáu giận của con, có thể khi lớn lên con sẽ trở thành người thô lỗ, thách thức, ngang ngạnh, mất kiểm soát, thiếu tôn trọng bạn bè, thầy cô giáo và những người lớn tuổi. Những lúc như thế cha mẹ phải ngay lập tức ngăn con lại, giải thích để con không bắt chước thói xấu của người khác. Cha mẹ cần đặt ra một số nguyên tắc trong nhà và nhắc nhở thường xuyên để con hiểu được mình được làm gì và không được làm gì. Bố mẹ không bao giờ thỏa hiệp với con, bởi điều đó chỉ khiến kết quả tồi tệ hơn. Sự thỏa hiệp lợi ích ngắn hạn sẽ khiến trẻ hình thành thói quen xấu. Chẳng hạn, khi con cáu kỉnh “lỡ miệng” nói tục phụ huynh lờ đi giả vờ như không nghe thấy gì hoặc tỏ ra “ngoại giao”, thanh minh với người khác trước mặt con trẻ.
Thực tế đã cho thấy, những học sinh có hành vi lệch chuẩn như: Nói tục, chửi thề, xả rác bừa bãi… hoặc có thái độ ngông nghênh, ngạo ngược, thích đua đòi, sống buông thả, không nỗ lực học hành, rèn luyện… thường lớn lên trong những gia đình mà cha mẹ có lối sống thiếu chuẩn mực hoặc có những tác động sai lầm đối với con.
Thông thường, khi trẻ đã làm được một lần thì trẻ sẽ lặp lại những hành vi đó ở các lần khác. Trên thực tế, đã có không ít trẻ do không được uốn nắn đã có một thói xấu đó là luôn nóng giận, cáu gắt vô lối. Tuy nhiên, nếu phụ huynh xử trí bằng cách đánh mắng, hay trừng phạt thì sẽ khiến con cái càng trơ lỳ và mức độ cáu giận ngày càng gia tăng mà thôi.
Bác sĩ Tâm lý Nguyễn Lan Hải cũng cho rằng: Tác động của gia đình diễn ra thường xuyên và liên tục từ lúc con người mới tượng hình trong bụng mẹ cho đến suốt đời. Do đó, gia đình có sự ảnh hưởng lớn đến quá hình thành và phát triển nhân cách của trẻ. Cho nên, song song với những tác động giáo dục có chủ đích, cha mẹ cần có những tác động tự phát đến các con thông qua lối sống và cách ứng xử với con trong sinh hoạt hàng ngày. Rõ ràng, những thói tật của con cái thường bắt đầu từ sự lệch lạc trong nhận thức và cách ứng xử của cha mẹ hoặc những người lớn khác chứ không phải do ngẫu nhiên mà có.