Phòng chống bạo lực học đường: Đừng trăm dâu đổ đầu tằm

Đa dạng yếu tố tác động

Theo thầy Nguyễn Tiến Dũng, Hiệu trưởng Trường THCS Thụy Liên, (Thái Thụy, Thái Bình), bạo lực học đường đang diễn ra hết sức phức tạp, nhiều khi nguyên nhân chỉ từ những mâu thuẫn nhỏ nhặt thường ngày.

Đáng lo hơn khi xảy ra không ít các trường hợp nữ sinh đánh hội đồng, với những hành động thô bạo, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Có vụ việc đã lan truyền qua các video, clip trên mạng xã hội do chính học sinh quay lại.

Những vụ việc này ảnh hưởng đến tâm lý, cuộc sống của nạn nhân, gây phức tạp an ninh trật tự tại địa phương và dư luận xấu cho ngành Giáo dục.

Chia sẻ những khó khăn trong công tác phòng chống bạo lực học đường, thầy Nguyễn Tiến Dũng cho biết: học sinh bị ảnh hưởng nhiều bởi mạng xã hội, phim ảnh bạo lực, kiếm hiệp, các thông tin xấu, độc…

Một bộ phận cha mẹ học sinh mải lo làm ăn, thiếu quan tâm chăm sóc con cái, trong khi độ tuổi này các em đang có những thay đổi, diễn biến tâm sinh lý phức tạp.

Một bộ phận khác thì quá quan tâm, nuông chiều con, bao che cho con khi con có khuyết điểm dù nhỏ; khi con cái sai, hư đổ lỗi cho nhà trường; khi có bạo lực xảy ra thì thờ ơ, thậm chí kích động quay chụp đăng lên mạng xã hội rồi ào ào “ném đá” đổ lỗi cho giáo dục, tạo áp lực đến nhà trường theo kiểu “trăm dâu đổ đầu tằm”.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Mạnh Trưởng phòng GD&ĐT Côn Đảo (Bà Rịa - Vũng Tàu) chia sẻ, công tác phòng chống bạo lực học đường hiện nay được các cơ sở giáo dục trên địa bàn huyện tổ chức thực hiện khá tốt. Các vụ việc liên quan đến bạo lực học đường được ngăn ngừa kịp thời, nhất là vụ việc xảy ra ngoài nhà trường do mâu thuẫn cá nhân học sinh với nhau.

Đó là nhờ có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và công an địa phương cũng như các lực lượng chức năng, đoàn thể, kịp thời nắm bắt thông tin, ngăn ngừa những mâu thuẫn lớn có thể phát sinh.

Khó khăn lớn nhất hiện nay trong công tác phòng chống bạo lực học đường, theo ông Nguyễn Văn Mạnh là tình hình dân số tăng cơ học nhanh, kéo theo một số thanh thiếu niên ra Côn Đảo tìm việc làm hoặc lao động tự do, thời vụ… tổ chức tụ tập, lôi kéo thanh thiếu niên địa phương tham gia, có những hành vi có thể dẫn đến vi phạm pháp luật

Cùng với đó, thanh thiếu niên hiện nay chịu ảnh hưởng rất lớn bởi không gian mạng, có quá nhiều thông tin, trang web chưa được kiểm duyệt của cơ quan chức năng. Học sinh đua đòi, học theo và dẫn đến vi phạm pháp luật, hành xử thiếu chuẩn mực, gây mâu thuẫn dẫn đến bạo lực.

Học sinh Trường THCS Thụy Liên (Thái Thụy, Thái Bình) trong giờ học. Ảnh NTCC.

Gỡ “nút thắt”về công tác phối hợp

Ngày 26/1/2024, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 02/CT-TTg về việc “Tăng cường công tác phối hợp giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong phòng chống bạo lực học đường, phòng ngừa tội phạm và tệ nạn xã hội trong học sinh, sinh viên”.

Điểm nhấn của Chỉ thị này chính là làm rõ công tác phối hợp giữa các bộ, ban, ngành có liên quan và địa phương trong phòng chống bạo lực học đường.

Ông Nguyễn Văn Mạnh cho biết, Phòng GD&ĐT huyện Côn Đảo sẽ có văn bản triển khai Chỉ thị số 02/CT-TTg đến các cơ sở giáo dục. Phối hợp với Hội đồng phổ biến giáo dục pháp luật huyện tổ chức tổ chức tuyên truyền Chỉ thị của Thủ tướng đến toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và Ban đại diện cha mẹ học sinh.

Đồng thời, Phòng GD&ĐT chỉ đạo các cơ sở giáo dục trên địa bàn tổ chức rà soát các điều kiện xây dựng trường học dân chủ, an toàn, lành mạnh, thân thiện. Kiểm tra lại công tác xây dựng và triển khai Bộ Quy tắc ứng xử trong cơ sở giáo dục theo quy định của Bộ GD&ĐT.

Chỉ đạo việc tăng cường phát triển các câu lạc bộ phù hợp với năng khiếu, sở thích, điều kiện và lứa tuổi học sinh. Thường xuyên tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hoạt động tập thể, hoạt động xã hội để hình thành, phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh.

Nhà trường duy trì tốt sự phối hợp với Công an địa phương, các đoàn thể trên địa bàn trong công tác bảo đảm an ninh, an toàn trường học, phòng, chống bạo lực học đường.

“Công tác phối hợp với các lực lượng chức năng trong công tác nắm bắt thông tin, ngăn ngừa và không để phát sinh các vụ việc bạo lực xảy ra trong và ngoài nhà trường cần làm tốt hơn nữa. Nếu có phát sinh phải kịp thời phối hợp điều tra, xử lý dứt điểm, không để kéo dài tạo tâm lý hoang mang trong dư luận xã hội”, ông Nguyễn Văn Mạnh cho hay.

Để chủ động bảo vệ học sinh và phòng chống bạo lực học đường, từ thực tiễn tại Trường THCS Thụy Liên, thầy Nguyễn Tiến Dũng đưa ra một số giải pháp sau:

Một là, nhà trường cần có biện pháp giáo dục nâng cao nhận thức, ý thức của các em học sinh về hành động, hậu quả của hành động bạo lực. “Khoanh vùng” học sinh có biểu hiện bạo lực, phối hợp cùng gia đình uốn nắn, giúp đỡ các em, lôi kéo các em vào các phong trào của lớp, tạo sân chơi lành mạnh để quản lý, khiến các em đỡ nhàm chán.

Hai là, các gia đình cần nhìn nhận lại cách giáo dục con trẻ, cần quan tâm tìm hiểu xem trẻ nghĩ gì, cần gì, xử sự như thế nào với bạn bè. Cha mẹ hãy là bạn đồng hành với con cái, không nên tạo cho con cái tâm lý ỷ lại, dựa dẫm, chơi bời, hưởng thụ; cần có thái độ phê phán, lên án những hành vi thô bạo và có những biện pháp xử lý có tính chất răn đe để làm gương cho người khác.

Ba là, nhà trường cần chủ động trao đổi thông tin với gia đình học sinh và chính quyền địa phương để nắm tình hình, quản lý và giáo dục học sinh. Giáo viên chủ nhiệm cần nắm chắc diễn biến tư tưởng của học sinh, không để các hành vi tiêu cực, bạo lực xảy ra; tăng cường nắm bắt tình hình tư tưởng trong học sinh, chủ động phát hiện, phối hợp xử lý sớm các vấn đề phức tạp liên quan đến an ninh xảy ra trong trường học.

Sớm triển khai công tác tư vấn tâm lý cho học sinh nhằm trao đổi, tháo gỡ kịp thời vướng mắc, mâu thuẫn nảy sinh. Chú trọng môn Giáo dục công dân, giáo dục đạo đức, kỹ năng sống cho học sinh, xây dựng môi trường sư phạm thân thiện, trang bị cho học sinh nhận thức đúng đắn để các em có hành động đẹp, biết yêu thương, tôn trọng bạn bè.

Bốn là, cả hệ thống chính trị cần nhận thức đúng đắn vai trò trách nhiệm trong giải quyết vấn nạn bạo lực học đường, phát huy hết vai trò trong công tác phòng ngừa bạo lực học đường. Chủ động sử dụng tốt biện pháp vận động quần chúng, tăng cường tuyên truyền, vận động tại các khu dân cư; khi phát hiện mâu thuẫn cần kịp thời ngăn chặn, không để gây hậu quả xấu.