Tổng thống Donald Trump tuyên bố việc Hạ viện Mỹ ngày 4/5 thông qua dự luật bãi bỏ và thay thế Đạo luật chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền của cựu Tổng thống Barack Obama (còn gọi là Obamacare) là một chiến thắng lập pháp quan trọng.
Tuy nhiên, dự luật này vẫn vấp phải sự chỉ trích không phải từ phe Dân chủ như lâu nay mà từ chính các thành viên bảo thủ và trung dung trong Cộng hòa cũng như các Hội hưu trí Mỹ (AARP), Hiệp hội y tế Mỹ (AMA), Hiệp hội các bệnh viện Mỹ (AHA) và các nhóm bảo vệ người tiêu dùng.
Giới quan sát cho rằng diễn biến này báo động cho phe Cộng hòa rằng họ có thể phải trả giá cho việc vội vã thông qua Đạo luật chăm sóc sức khỏe cho người Mỹ (AHCA, hay Trumpcare) bằng chính những chiếc ghế tại Quốc hội trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2018.
Bất đồng nội bộ
Đã có 20 Hạ nghị sỹ đảng Cộng hòa bỏ phiếu phản đối dự thảo Trumpcare trong cuộc bỏ phiếu ngày 4/5. Đáng lưu ý, họ chủ yếu đại diện cho những khu vực lâu nay bất phân định nghiêng về đảng nào trong các cuộc bầu cử.
Trumpcare được hứa hẹn sẽ tạo ra những thay đổi to lớn đối với cách mà nhiều người Mỹ được hưởng bảo hiểm. Nhưng các nhân vật bảo thủ trong chính phe Cộng hòa cũng phàn nàn rằng thực tế dự luật này không có cải thiện nào đáng kể.
Lãnh đạo phe Cộng hòa thì vẫn bảo vệ Trumpcare bằng cách chỉ ra rằng nó sẽ chấm dứt yêu cầu không được sự ủng hộ lâu nay là buộc mọi người phải mua bảo hiểm, nếu không sẽ bị phạt. Nó cũng bãi bỏ thuế nhằm vào giới thượng lưu mà Obamacare áp đặt và cho phép các tiểu bang quyền quyết định nhiều hơn đối với kế hoạch chăm sóc sức khỏe của mình.
Nhưng họ lại nhắm mắt làm ngơ trước một vấn đề vô cùng lớn. Đó là chi phí chăm sóc sức khỏe ở Mỹ tăng nhanh hơn rất nhiều so với lạm phát trong vòng 30 năm qua, chiếm ngày càng nhiều phần trong chi tiêu của các gia đình.
Vấn đề này đã tồn tại rất lâu trước Obamacare và sẽ tiếp tục nếu Trumpcare được thông qua. Obamacare thực chất góp phần rất ít cho sự gia tăng chi phí chăm sóc sức khỏe nhưng việc chỉ trích liên tiếp đối với đạo luật này đã khiến những người chật vật để chi trả bảo hiểm tin rằng nó chính là nguyên nhân của mọi việc. Sai lầm của Obamacare, có chăng, là hứa hẹn bảo hiểm “hợp túi tiền” khi mà điều đó bất khả thi.
Bởi so với Obamacare, dự luật của phe Cộng hòa cũng không có biện pháp nào giải quyết vấn đề cơ bản của việc tăng chi phí chăm sóc sức khỏe do giá thành không rõ ràng, quá nhiều trung gian, sự lạm dụng của một số khách hàng và nhiều khâu thiếu hiệu quả khác.
Và giờ đây, ông Trump sẽ đối mặt với những chỉ trích tương tự khi Trumpcare được thông qua, thậm chí kể cả trước khi nó được thông qua.
Trumpcare “chín ép”
Bất chấp những cảnh báo từ các chuyên gia trong lĩnh vực bảo hiểm, lãnh đạo phe Cộng hòa vẫn thúc đẩy bỏ phiếu cho Trumpcare trước khi 2 ủy ban chủ chốt dự định bỏ phiếu cho văn bản này vào cuối tuần.
Lãnh đạo phe Cộng hòa cũng đã bắt tay với Nhà Trắng để thuyết phục một số nhân vật bảo thủ vẫn cho rằng dự luật này bảo lưu quá nhiều điểm từ luật hiện hành. Washington Post đưa tin Tổng thống Trump đã gặp lãnh đạo 5 nhóm bảo thủ hoài nghi vào đêm trước khi Hạ viện bỏ phiếu cho dự luật này.
Phe Cộng hòa tìm cách thông qua dự luật thay thế Obamacare với tốc độ chóng mặt trong khi thiếu những nỗ lực làm việc trước với các nhóm lợi ích và các phe phái chính trị. Các nhà lãnh đạo phe Cộng hòa cũng không cho thấy họ có thể làm gì nhiều hơn là một vài thay đổi nhỏ đối với kế hoạch này.
“Điều chúng ta đang thấy hiện nay là triển vọng chính trị cho việc bãi bỏ Đạo luật chăm sóc sức khỏe hợp túi tiền (Obamacare) cũng khó khăn như nỗ lực thông qua cải cách về chăm sóc sức khỏe quốc gia.” - ông Lary Jacobs, giáo sư khoa học chính trị Đại học Minnesota, nhận định.
Bệnh viện, bệnh nhân và nhà bảo hiểm lên tiếng
Tác động của Trumpcare là vô cùng rộng, không chỉ với hàng triệu người không được chi trả bảo hiểm nữa vì viện trợ y tế bị cắt giảm sâu hoặc không thể trang trải chi phí bảo hiểm trên thị trường nữa. Các tiểu bang được phép bỏ qua việc cung cấp một số lợi ích nhất định và vì thế, các nhà tuyển dụng lớn hay nhỏ đều có thể rút bớt bảo hiểm cho nhân viên, đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ có thể bỏ luôn chi phí bảo hiểm mà không bị phạt.
Trong bối cảnh hàng triệu người có thể không được chi trả bảo hiểm nữa, ngành y tế và các nhóm đại diện cho người tiêu dùng bất ngờ đoàn kết với các hãng bảo hiểm, vốn dựa vào viện trợ y tế (Medicaid và Medicare), lên tiếng phản đối Trumpcare.
Ngay sau khi Hạ viện Mỹ thông qua dự luật Trumpcare, 2 nghiệp đoàn bảo hiểm lớn của Mỹ đã kêu gọi các nghị sỹ tăng thuế để giúp người dân chi trả bảo hiểm, hỗ trợ những người già, những người sống ở vùng giá cả sinh hoạt cao hay có thu nhập thấp.
“Chúng tôi không thể ủng hộ dự thảo AHCA (Trumpcare) vì nhận thấy trước rằng chi trả bảo hiểm y tế sẽ giảm và những tác hại nó có thể mang lại cho những bệnh nhân dễ bị tổn thương”, bác sỹ James L. Madara, người đứng đầu Hiệp hội y tế Mỹ, viết trong lá thư gửi các lãnh đạo phe Cộng hòa.
CEO của Hiệp hội các bệnh viện Mỹ, Richard Pollack, cũng chia sẻ quan ngại này, cho rằng việc tái cấu trúc chương trình viện trợ y tế (Medicaid) bằng cách biến nó từ một chương trình hưởng phúc lợi sang chương trình trợ cấp dựa trên phân bổ đầu người sẽ có tác động làm giảm đáng kể việc cung cấp dịch vụ cho những đối tượng dễ bị tổn thương.
Giới quan sát cho rằng, dự thảo Trumpcare khó có thể qua được cửa ải tiếp theo ở Thượng viện nếu giữ nguyên hiện trạng./.
