Ký ức của chúng ta có những phản ứng rất kỳ lạ, đặc biệt là khi có sự tác động của người ngoài. Ví dụ như nếu có người nhớ lại sự kiện trong quá khứ theo một cách khác, nó có thể gây ảnh hưởng đến ký ức của chúng ta. Khoa học gọi hiện tượng này là "Hệ thống chuyển giao ký ức" (Transactive memory system).

Tuy nhiên, hệ thống này dường như phức tạp hơn rất nhiều. Trong một khảo sát mới đây do tạp chí Hope&Fear thực hiện, kết quả cho thấy có rất nhiều người đã tin và chia sẻ một "ký ức giả" trong quá khứ.

Nhiều người có thể chia sẻ những ký ức... không có thực

Cụ thể, đó là câu chuyện về thảm họa 11/9 của Mỹ. Donald Trump - nhà đầu tư, chính trị gia người Mỹ đã khẳng định, ông nhìn thấy người Hồi giáo nhảy múa ăn mừng thảm họa này.

Thế nhưng, dù bị rất nhiều người "bóc phốt" là sai sự thật, kết quả khảo sát lại cho thấy hơn 1/3 người tham gia đã tin và nhớ được ký ức này.

Tỉ phú Donald Trump - tác giả của ký ức sai sự thật về người Hồi giáo

Để lý giải, nhà nghiên cứu Stephen Ceci tại ĐH Cornell (Mỹ) đã liên hệ với một nghiên cứu tâm lý từ năm 1954 về các cầu thủ chơi bóng bầu dục. Trong đó, cầu thủ mỗi đội khi nhớ lại trận đấu đều cho rằng cầu thủ đối phương hung hăng hơn (dù sự thật như thế nào chắc chỉ có... trọng tài biết).

Còn theo Kimberly Wade thuộc ĐH Warwick (Anh): "Một số nghiên cứu cho thấy ký ức của chúng ta về những sự kiện phổ biến có thể bị bẻ cong. Cụ thể, nếu 2 người cùng chứng kiến một sự kiện thì khi thảo luận, ký ức người này có thể tác động đến người còn lại, khiến họ tin vào những thứ họ chưa thực sự quan sát. Vì thế cũng không khó để tưởng tượng hiện tượng này cũng diễn ra trong một nhóm lớn hơn". 

Ký ức của một người có thể bị thay đổi vì người khác

Thậm chí William Hirst - nhà tâm lý học tại ĐH Cornell (Mỹ) còn cho biết: "Một số người dù biết sự kiện đó là sai nhưng vẫn tin vào sự kiện đó. Điều này chứng tỏ một khi đã hình thành ký ức, sẽ không dễ gì xóa bỏ nó".

Hirst kết luận rằng việc một nhóm có thể nhớ được một số ký ức... chưa bao giờ xảy ra là hoàn toàn có thể. Vì thế... đừng tin vào tất cả những gì bạn nghe được.