Bài Văn gồm 2 phần, Đọc hiểu và Làm văn. Riêng phần Làm văn là dạng nghị luận xã hội, bàn luận về câu nói của tỷ phú Bill Gates: "Cuộc sống vốn không công bằng, hãy tập quen với điều đó". Đề bài được cô giáo Mai Nga, trường THPT Nguyễn Đức Mậu, giao cho học sinh về nhà làm trong 5 ngày.
Để tránh các em cóp văn mẫu trên mạng, cô Nga cho biết đã tìm hiểu kỹ và ra đề theo hướng buộc học trò phải suy nghĩ. "Bài văn của em Hoàng Thị Duyên, lớp 12C4, khiến tôi rất vui vì nó hàm súc, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, có tính triết lý cao. Bài xứng đáng được điểm 9", cô Nga chia sẻ.
Bài Văn 9 điểm của nữ sinh Nghệ An.
Nhiều năm dạy Văn, cô Mai Nga hiếm khi cho học trò điểm 9. "Cả năm học chỉ 1-2 em được 9 Tập làm văn và đó đều là những lớp chuyên Văn", cô nói và cho biết Hoàng Thị Duyên học khá cả Văn và Sử. Năm ngoái, do phải dồn sức thi học sinh giỏi cấp tỉnh cho cả hai môn nên em không giành giải.
Dưới đây là nguyên văn bài làm của em Hoàng Thị Duyên:
"Dù muốn hay không chúng ta vẫn phải thừa nhận rằng cuộc sống này luôn tồn tại những điều không công bằng. Vậy tại sao thay vì than vãn, bạn không thử thay đổi suy nghĩ của mình về nó. Như Bill Gates từng đưa ra quan điểm: "Cuộc sống vốn không công bằng, hãy tập quen với điều đó".
"Cuộc sống" là những gì xung quanh chúng ta, liên quan mật thiết đến quá trình sống như: môi trường học tập, làm việc, sinh sống; các mối quan hệ xã hội... "Không công bằng" là một tính trạng hay cảm nhận liên quan đến việc bị phân biệt đối xử hoặc nhận kết quả không tương xứng. Còn "quen" có thể được định nghĩa là sự tiếp xúc nhiều lần trong cuộc sống đến mức hoàn toàn thích nghi. Câu nói của Bill Gates mang ý nghĩa như chính nghĩa gốc của nó.
Cuộc sống này luôn tồn tại những mặt đối lập nhau: có đen thì phải có trắng, có đêm tối thì hẳn có bình minh. Và nếu có công bằng thì hiển nhiên bất công sẽ tồn tại. Đó chính là quy luật tự nhiên. Thế giới không bao giờ chỉ có công bằng. Bạn hiểu điều này chứ? Bạn không bao giờ thay đổi cả thế giới được. Nếu hiểu quan điểm của Bill Gates, bạn sẽ dễ dàng chấp nhận nó như một điều đương nhiên và có cách để thích ứng.
Đôi lúc, vào một khoảnh khắc nào đấy, bạn muốn hét to lên: "Cuộc đời thật bất công". Đấy đúng là một sự thật cay đắng. Chúng ta đều biết nhưng không muốn thừa nhận. Con người luôn đặt ra những chuẩn mực đạo đức. Ngày từ lúc nhỏ, ông bà, bố mẹ, thầy cô cũng đã dạy ta những điều hay, lẽ phải và thấm nhuần tư tưởng "ai ngoan sẽ được thưởng". Nhưng cuộc đời không dễ dàng cho đi như thế: bạn học ngày học đêm nhưng vẫn thi trượt, bạn cố gắng hoàn thành công việc thật tốt nhưng thành quả lại dành cho một người khác.
Cuộc đời bất công khi người khác đạt được dễ dàng mọi thứ mà bạn phải cố gắng hết sức mới có. Nó bất công khi chọn đẩy bạn xuống trước khi cho bạn cơ hội thay đổi điều gì đấy và không công bằng khi mọi thứ tốt đẹp luôn kết thúc quá sớm. Cuộc sống chẳng bao giờ là một đường thẳng. Khi bạn tốt với ai, họ ít khi nhớ đến. Nhưng chỉ cần một phút giây vô tình làm điều gì khiến họ không hài lòng, bạn nghiễm nhiên trở thành hình bóng xấu luôn tồn tại trong tâm trí họ.
Cuộc sống này vốn dĩ đã là bất công. Ngăn cách giữa bất công và công bằng cũng rất mong manh bởi sự chấp nhận và hi sinh. Vốn dĩ cho dù thế giới con người hay cả thế giới loài vật đi nữa cũng vậy. Có người sinh ra đã có hoàn cảnh tốt hơn người khác, có nguời sinh ra đã có sức khỏe tốt.
Trong khi đó, ngược lại, có người miếng ăn còn không đủ, phải chống chọi với bệnh tật triền miên. Có loài vật thì to lớn, có loài thì bé nhỏ. Có loài không chi như rắn, có loài không khỏe bằng voi, không bay được như chim nhưng mỗi loài đều tự tìm một môi trường sống và cách thích nghi phù hợp để sinh tồn và duy trì nòi giống.
Như vậy, cho dù cuộc sống này không công bằng đến mấy thì nó vốn dĩ là vậy. Chúng ta chỉ có thể chấp nhận một sự thật đã tồn tại và điều chỉnh bản thân vì kháng cự không chỉ có thể hủy hoại cuộc sống mà còn khiến bạn suy sụp tinh thần. Bởi vậy khi không thể thay đổi nó được ta phải chấp nhận cách "làm quen dần" - chấp nhận, thích nghi như có ai đó từng nói: "Hãy vui vẻ mà chấp nhận, chấp nhận sự thật là bước đầu tiên khắc phục bất hạnh".
Bertrand Russell cũng từng viết rằng: "Nếu như hạnh phúc trên đời đều đặt trên nền tảng của sự công bằng thì cuộc sống chẳng có gì thú vị và để ta phấn đấu nữa". Đúng vậy, ưu điểm khi thừa nhận rằng cuộc sống không công bằng là điều này khích lệ chúng ta cố gắng hết khả năng của mình chứ không phải tự thương hại bản thân.
Các bạn biết rằng yêu cầu hoàn thành tốt công việc chính là một thách thức của cuộc sống với chúng ta. Thừa nhận sự thực này sẽ khiến con người không còn cảm thấy tiếc nuối. Bởi mỗi con người khi trưởng thành đều phải đối mặt với khó khăn và đôi khi cảm thấy mình gặp phải sự đối đãi bất công.
Cuộc đời này vốn tàn nhẫn nhưng cũng đừng vì vậy mà bị nó đánh bại một cách dễ dàng. Ai sinh ra cũng có cơ hội như nhau cả thôi. Quan trọng là bạn có nắm bắt được hay không. Cuộc sống này có được, có mất. Vậy phải xem bạn chịu mất thứ gì để đạt được thứ gì. Thành công sẽ chào đón bạn ở phía trước nếu ta biết, hiểu rõ bản chất của nó, nếu ta biết cố gắng ngay từ bây giờ.
Sẽ có người được cuộc đời ưu ái về nhiều mặt hơn một số người khác. Việc này không phải lỗi của bất kì ai. Mình sẽ buộc phải chấp nhận việc này dù không dễ dàng chút nào. Cứ cố gắng từng ngày để hoàn thiện bản thân. Nếu không đạt được đích ta mong muốn thì ít ra cũng tiến đến điểm xa hơn chỗ bạn từng đứng.
Cuộc sống phức tạp không phải lúc nào cũng công bằng. Chúng ta luôn muốn đấu tranh vì nó bởi đây không chỉ thuộc về bản năng sinh tồn mà còn là nguyên tắc cơ bản của con người. Ta không thể thờ ơ trước mọi bất công và xem nó là một phần tất yếu được. Tuy nhiên, phải đấu tranh bằng cách nào đó để không gây tổn thương cho bản thân và những người xung quanh mới thực sự tối ưu.
Thay vì những câu hỏi tiêu cực luôn nảy ra trong đầu. Tại sao mình không nghĩ thoáng hơn, cố gắng thay đổi cách nhìn nhận về cuộc sống rằng: "Thực ra chẳng có cái gọi là bất công, mọi việc đều diễn ra theo quy luật của nó, không có cái gì xảy đến mà không có nguyên do".
Chúng ta không thể thay đổi những bất công đã xảy ra trong quá khứ nhưng có thể hạn chế được ảnh hưởng của chúng trong hiện tại bằng cách hỗ trợ, ủng hộ các hoạt động ngăn ngừa hoặc thậm chí đấu tranh cho sự công bằng. Không thể đảm bảo kết quả này có thể hoàn hảo như ý muốn, tuy nhiên ít ra ta có thể tạo nên sự khác biệt.
Hoặc có cách cũng khá thú vị và dễ làm là ta tự yêu và bảo vệ mình trước. Đời người có bao nhiêu điều phức tạp khó lường, bạn không thể cứ đòi hỏi mọi thứ phải tuân theo ý muốn của mình. Tốt hơn hết, bản thân luôn phải trang bị một bản lĩnh, ý chí kiên cường để sẵn sàng trước mọi khó khăn, sóng gió cuộc đời. Chỉ khi ấy, bạn sẽ dễ dàng đạt được mục tiêu và chiêm nghiệm được ý nghĩa cuộc sống.
Câu nói của Bill Gates mãi còn nguyên giá trị. Cuộc sống là để mỉm cười hạnh phúc chứ không phải vì những chuyện buồn khổ mà trong lòng phải suy nghĩ dằn vặt cả đời. Trách nhiệm của chúng ta là đón nhận và làm quen với nó, còn cuộc sống không có lí do gì để đáp ứng đầy đủ nguyện vọng, mong muốn hay công bằng với bạn cả: "Hãy tập quen dần với điều đó".
