Bộ tộc Zo"é đã sinh sống hàng nghìn năm trong khu rừng Amazon và chỉ được chính phủ Barazil thừa nhận từ năm 1987. Họ sống theo kiểu quần cư như thời công xã nguyên thủy. Cả đàn ông và đàn bà đều ở trần, không dùng bất cứ một thứ gì để che đậy cơ thể.
Bộ tộc Zo"é có kiểu làm đẹp kỳ quái và đau đớn là xuyên xương khỉ qua môi như một món đồ trang sức. Họ thường chọn phần xương ống chân sắc, nhọn, thẳng dài của loài khỉ nhện. Việc xỏ khuyên ở môi dưới khá hiếm hoi trong số tất cả bộ tộc.
Điều này làm cho người Zo"é rất dễ nhận dạng. Trẻ em Zo"é bắt đầu được xỏ khuyên khi lên 7 tuổi đối với bé gái, và 9 tuổi đối với bé trai. Chiếc khuyên bằng xương khỉ sẽ được tăng dần kích thước trong quá trình phát triển của những đứa trẻ.
Để thu hút ánh nhìn của đối phương, người Zo"é còn trang điểm bằng cách bôi màu đỏ của quả annatto lên khắp người và vẽ mặt.
Trong xã hội của người Zo"é, tất cả đều bình đẳng, tức là không hề có người lãnh đạo dù ý kiến và sức mạnh của người đàn ông vẫn được coi trọng hơn. Thậm chí, bộ tộc này còn cho phép đàn ông lấy nhiều vợ và phụ nữ lấy nhiều chồng.
 |
| ...mà cả nam giới Zo"é cũng làm đẹp bằng xương khỉ (Ảnh: Survivalinternational) |
Cuộc sống của người Zo"é vô cùng đơn giản và hoàn toàn phụ thuộc vào rừng, săn bắn hái lượm. Ngoài việc sử dụng quả hạch Brazil để làm thực phẩm, họ còn tận dụng vỏ của loại quả này để đan võng và làm đồ trang sức.
Các gia đình Zo"é sống trong những ngôi nhà tranh hình chữ nhật lớn. Họ cùng ngủ chung trên những chiếc võng treo từ xà nhà. Đàn ông Zo"é là những thợ săn vô cùng lành nghề. Họ chủ yếu đi săn một mình, trừ một số thời điểm nhất định trong năm. Vũ khí họ sử dụng là mũi tên peccaries, cây lao và timbo, một loại độc cực mạnh làm từ nhựa của cây nho.
Từ sau khi tiếp xúc với thế giới bên ngoài, người Zo"é bắt đầu gặp phải những mối đe dọa mới từ bệnh cúm và sởi. Lãnh thổ của họ cũng bị xâm phạm bởi các nhóm người muốn thu hoạch quả hạch, những kẻ khai thác vàng và cả người truyền giáo.
Nhằm bảo vệ cuộc sống ở đây, cơ quan FUNAI chuyên phụ trách việc trông nom các mảnh đất thuộc về bộ lạc (Brazil) phải áp dụng chính sách không cho phép người ngoài xâm nhập.
 |
| Dấu hiệu nhận dạng của bộ tộc này là chiếc khuyên môi bằng xương khỉ (Ảnh: Survivalinternational) |
Tuy nhiên, bản thân người Zo"é lại mong muốn được tìm hiểu về thế giới bên ngoài. Họ đã đệ đơn kiến nghị lên chính phủ vào tháng 2/2011. Theo tổ chức Survival International, bản nguyện vọng của họ bao gồm một dự án giáo dục, đào tạo người Zo"é thành các nhân viên y tế, đi kèm với một chương trình bảo vệ lãnh thổ.
