Xâm nhập bãi vàng “tử thần”
  |
| Bãi vàng tử thần Động Giá không còn hoạt động nhưng vẫn có người dân đến đây để khai thác chui. |
Bãi đào vàng Động Giá, thôn Vinh Đông được mệnh danh là bãi vàng “tử thần” bởi hàng chục người dân của làng đã mắc bệnh hiểm nghèo sau khi xuống hầm sâu đào vàng.
Chỉ tính tại làng Vinh Đông, nơi có bãi đào vàng Động Giá đã có 24 người mắc bệnh ung thư phổi, trong đó có 10 người chết, 14 người đang phải gồng mình chống chọi với căn quái ác này.
Mặc dù vậy, nhưng người dân địa phương vẫn không hề run sợ mà vẫn ngày đêm lén lút vào bãi vàng "tử thần" này để đào đãi.
Những ngày đầu tháng 9, theo chân anh Trần Văn Trãi (công an viên xã Bình Trị), chúng tôi có dịp mục sở thị bãi vàng Động Giá. Bãi vàng này chỉ còn lại một hầm sâu hun hút chạy đâm vào lòng núi.
Anh Trãi cho biết: "Đỉnh điểm của việc khai thác vàng là từ những năm 2004-2006. Địa phương liên tục tổ chức các cuộc truy quét và đến đầu năm 2006 thì chấm dứt việc khai thác vàng ở đây."
Mặc dù bãi vàng đã ngưng khai thác từ lâu nhưng hiện ra trước mắt là dấu tích của tình trạng khai thác chui của người dân địa phương. Nhiều hầm vàng đào bới vào lòng núi đất đá vẫn còn mới.
  |
“Thỉnh thoảng vẫn có người đến đây lượm đá, đào đãi vàng. Đa phần đều là người dân địa phương” - Một người làm rẫy ở hồ Đông Tiễn góp chuyện.
Bãi vàng thuộc xã Bình Trị, hoạt động từ năm 1991, cho đến năm 2006 thì nạn khai thác vàng này chấm dứt. Chủ bãi là là người dân địa phương, hùn vốn lại với nhau để mở hầm khai thác. Nhân công là các thanh niên trai tráng trong làng.
Anh Lê Khắc Ngọc ( thôn Vinh Đông) là người đã từng làm thuê tại bãi vàng cho biết: “Tui làm từ năm 1995 - 2006 là nghỉ, do làm ở đó độc hại quá, vả lại môi trường làm việc không đảm bảo. Thanh niên trong làng vì muốn có tiền nên mới đi làm vậy chứ nguy hiểm lắm”.
Tử thần gọi tên những phu vàng
Tình trạng khai thác vàng tại thôn Vinh Đông cơ bản đã chấm dứt, thế nhưng hậu quả để lại cho những phu vàng vẫn còn dai dẳng.
Tiếp chúng tôi, ông Lê Khắc Nga - Trưởng thôn Vinh Đông - nhẩm tính: “Thôn có 327 hộ, 3 năm gần đây số người mắc bệnh ung thư rất nhiều khiến cho người dân rất lo lắng. Họ đều đang ở độ tuổi trẻ, ngày trước đều tham gia làm việc tại các bãi vàng”.
 |
| Hầm khai thác vàng sâu vào lòng núi vẫn chưa được san lấp. |
Theo ông Nga, đa số người dân ở đây đều mắc bệnh ung thư phổi. Có nhà đến 2-3 người mắc bệnh, như gia đình ông Lý Hùng (SN 1973) có người em là Lý Thành (SN 1975), cả 2 anh em đều mắc bệnh ung thư phổi và đang điều trị tại bệnh viện.
Gia đình ông Trần Phương (SN 1956) và bà Nguyễn Thị Quý (SN 1958), cả 2 vợ chồng đều mắc bệnh ung thư. Phải sống trong cảnh bệnh tật và nghèo đói vì nợ nần.
 |
| Vợ chồng ông Trần Phương làng Vinh Đông điêu đứng vì căn bệnh ung thư. |
Anh Nguyễn Công Hậu (SN 1971) mắc bệnh ung thư có vợ và 2 đứa con dại. Ông Đặng Tấn Quang (52 tuổi) mắc bệnh ung thư, ngày qua ngày phải nhờ sự chăm sóc của vợ và có 3 đứa con.
Ông Lê Viết Mãnh, Phó chủ tịch UBND xã Bình Trị, huyện Thăng Bình cho biết: “Bãi vàng tại thôn Vinh Đông chấm dứt hoạt động vào năm 2006. Năm 2010, Viện Pasteur Nha Trang có về địa phương điều tra thì cho kết quả người dân mắc bệnh bụi phổi- silic, do hít thở bụi có chức silic trong môi trường lao động.
Năm 2012 - 2013, những phu vàng từng làm việc bãi vàng đều phát hiện mình mắc bệnh ung thư phổi và chết rất nhiều”.
“Dù vấn đề này đã lan rộng, nhưng rất nhiều người dân vì lợi nhuận trước mắt vẫn tìm về bãi vàng Động Giá để khai thác chui. Địa phương cũng tổ chức truy quét để ngăn chặn tình trạng này. Mối lo ngại sức khỏe cho những người dân tự khai thác là rất lớn” - Ông Mãnh cho biết thêm.
Nỗi đau của những phu vàng vẫn còn đó, con mất cha, anh mất em, cả gia đình điêu đứng vì bệnh tật. Sự thật ngay trước mắt, thế nhưng vì đồng tiền người dân bất chấp đến sức khỏe và tính mạng của mình.
