Theo Tờ trình của Chính phủ, phạm vi sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 lần này liên quan đến 141 điều, trong đó có 43 điều sửa đổi về kỹ thuật, 97 điều sửa đổi về nội dung và bãi bỏ 1 điều.
Theo đó, dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung mức định lượng, mức hình phạt trong các khung hình phạt của một số điều luật; bỏ Điều 292 quy định tội danh cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính, mạng viễn thông; sửa đổi, bổ sung yếu tố cấu thành của một số tội phạm quy định tại 44 điều luật của Bộ luật Hình sự năm 2015 để bảo đảm phù hợp với thực tiễn, đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Cụ thể, bổ sung tình tiết tăng nặng đối với tội sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng hoặc mua bán trái phép chất cháy, chất nổ; tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc. Bổ sung các chất ma túy mới phát hiện (chất XLR-11 được tẩm ướp trong cỏ Mỹ và lá khát có chứa chất ma túy Cathione) vào cấu thành tội phạm về ma túy; đồng thời bổ sung quy định về việc xác định hàm lượng để quy ra khối lượng hoặc thể tích các chất ma túy làm cơ sở cho việc xử lý hình sự… Dự thảo Luật cũng sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến người chưa thành niên phạm tội và pháp nhân thương mại phạm tội.
Qua thảo luận, đa số ý kiến cho rằng, với thời gian chuẩn bị ngắn, bên cạnh việc lùi hiệu lực của Bộ luật Hình sự thì còn có 3 đạo luật khác cũng phải lùi hiệu lực. Do đó, phạm vi của dự án Luật chỉ nên tập trung sửa đổi những điều khoản cần thiết nhất; cụ thể là quy định có sai sót rõ ràng về kỹ thuật, kết hợp xử lý những quy định chưa hợp lý hoặc khả năng khó áp dụng.
Về tuổi chịu trách nhiệm hình sự, Chính phủ đề nghị sửa đổi, bổ sung theo hướng người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng thuộc các tội danh cụ thể được liệt kê tại Khoản 2, Điều 12 của Bộ luật Hình sự năm 2015.
Liên quan đến việc bổ sung chất ma túy, cây có chứa chất ma túy mới xuất hiện vào Bộ luật Hình sự, có ý kiến cho rằng, thực tiễn đấu tranh phòng, chống ma túy ở nước ta vừa qua cho thấy tội phạm về ma túy diễn biến phức tạp, khó lường. Thủ đoạn rất tinh vi như tẩm các chất ma túy vào tem giấy, bóng bay… gây hậu quả rất nghiêm trọng. Do đó, đề nghị, để bảo đảm chủ động, linh hoạt trong đấu tranh với tội phạm ma túy, cần có quy định mang tính dự báo làm cơ sở cho việc xử lý tội phạm khi phát hiện vật thể hoặc loại cây mới có chứa chất ma túy.
Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự năm 2015 sẽ được thảo luận tại phiên họp toàn thể của Ủy ban Tư pháp trong 2 ngày 26 - 27/9.
