Sở GD&ĐT TPHCM đã có dự thảo báo cáo về công tác xây dựng trường học giai đoạn trung hạn 2021-2025 và tiến độ thực hiện chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân số trong độ tuổi đi học (từ 3 đến 18 tuổi) trên địa bàn.
Theo Sở GD&ĐT TPHCM, việc xây dựng trường lớp, tăng cường cơ sở vật chất phục vụ học tập đã góp phần đẩy mạnh việc tổ chức hoạt động dạy học 2 buổi/ngày đáp ứng yêu cầu theo Chương trình GDPT 2018. Đến nay, tỷ lệ học 2 buổi/ngày đối với tiểu học là 74,1%, đối với THCS là 63,2%, đối với THPT là 95,3%.
Năm học 2022-2023, số học sinh trên địa bàn TPHCM tăng 21.825 ở các cấp học, bậc học so với năm học 2021-2022.
Giai đoạn trung hạn 2016-2020, toàn TPHCM có 721 dự án lĩnh vực giáo dục được thông qua chủ trương đầu tư, quy mô 13.676 phòng học, với tổng kinh phí trên 58 tỉ đồng đồng. Tuy nhiên chỉ hoàn thành và đưa vào sử dụng được 415 dự án với 7.478 phòng học, kinh phí đầu tư hơn 25 tỉ đồng, đạt 54,67% so với kế hoạch.
Trong giai đoạn 2016-2020 nhu cầu toàn TPHCM cần bổ sung 14.097 phòng học ở tất cả các cấp. Tuy nhiên, số phòng đầu tư từ nguồn ngân sách tập trung đưa vào sử dụng chỉ đạt 43,38 %. Do đó, chưa đảm bảo điều kiện đảm về cơ sở vật chất đáp ứng nhu cầu. Việc giảm sĩ số học sinh/lớp, tăng tỷ lệ học 2 buổi/ngày ở nhiều khu vực không thực hiện được.
Hiện nay, để triển khai thực hiện Chương trình GDPT 2018, với quy mô của ngành GD&ĐT, đến năm 2025, toàn thành phố cần 56.512 phòng học. Số phòng học hiện nay (năm 2022) là 47.623 phòng. Như vậy, từ nay đến năm 2025, TPHCM cần bổ sung 8.889 phòng học ở tất cả các cấp học, từ mầm non đến THPT.
Đối với việc thực hiện chỉ tiêu 300 phòng học/10.000 dân số trong độ tuổi đi học, tính đến ngày 30/10/2022, còn 12 quận, huyện chưa đạt chỉ tiêu nói trên. Do vậy, việc thực hiện chỉ tiêu đến năm 2025 đạt 300 phòng học/10.000 dân số đảm bảo tiến độ thực hiện, song thực tế triển khai cho thấy một số vấn đề bất cập.
Cụ thể, thành phố có 10/22 địa phương (tỷ lệ 45%) đã thực hiện đạt chỉ tiêu, còn 12/22 địa phương (tỷ lệ 55%) đang tiếp tục triển khai thực hiện.
Trong đó có một số quận, huyện kết quả đạt rất thấp, cụ thể: Quận 12 (đạt 228), Quận Gò Vấp (đạt 205), Quận Tân Phú (đạt 261), Quận Bình Tân (đạt 282), Huyện Củ Chi (đạt 266), Huyện Hóc Môn (đạt 211), Huyện Bình Chánh (đạt 258). Trong khi đó các địa phương chưa đạt chỉ tiêu tập trung ở các khu vực có áp lực gia tăng dân số cơ học mỗi năm luôn ở mức cao.
Nhằm gấp rút triển khai xây dựng trường lớp, đáp ứng yêu cầu, quy mô phát triển giáo dục trên địa bàn thành phố, Sở GD&ĐT TPHCM đề xuất UBND TP Thủ Đức và 21 quận, huyện Thường xuyên rà soát quy hoạch mạng lưới trường lớp. Đề xuất danh mục, thứ tự ưu tiên triển khai các dự án đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường, lớp đảm bảo chỉ tiêu đến năm 2025 đạt 300 phòng học/10.000 dân trong độ tuổi đi học (từ 3 tuổi đến 18 tuổi).
Đồng thời lập kế hoạch sử dụng đất, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch sử dụng đất quy hoạch để đảm bảo tính khả thi, đáp ứng nhu cầu thực tế. Đối với các quận, huyện có tốc độ tăng dân số cơ học nhanh, hoặc đang trong quá trình đô thị hóa cao, khó khăn về cơ sở vật chất, sĩ số cao; tỷ lệ học 2 buổi/ngày thấp cần kiểm soát chặt chẽ tình hình nhập cư tránh làm phá vỡ các đồ án quy hoạch đã phê duyệt và đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đã được phê duyệt.
Đặc biệt cần rà soát, điều chỉnh quy hoạch phân khu chức năng, quy hoạch chi tiết xây dựng để đảm bảo tính khả thi về mặt bằng trong việc có đất “sạch” để triển khai xây dựng các dự án trường học trong thời gian sớm nhất,...
Đối với các Sở ngành và UBND TPHCM, Sở GD&ĐT TPHCM kiến nghị có giải pháp tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án bồi thường giải phóng mặt bằng nhằm sớm triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng trường.
Bên cạnh đó, cần ưu tiên ngân sách để đầu tư tăng thêm phòng học nhằm đáp ứng kịp thời tốc độ phát triển dân số, đô thị hóa nhanh trên địa bàn Quận chịu áp lực cao,…Cùng với đó là xem xét việc phê duyệt định mức diện tích đất bình quân/học sinh nhằm phù hợp với đặc thù riêng của TPHCM có dân số đông, quỹ đất hạn hẹp đặc biệt là các khu vực trong nội thành để giải quyết, tháo gỡ khó khăn trong thực hiện đầu tư tăng thêm phòng học và các phòng chức năng nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Nếu nhà đầu tư có quyền sử dụng hoặc thuê quyền sử dụng khu đất dùng để đầu tư xây dựng, cải tạo vào mục đích thành lập trường, có cam kết sử dụng vào mục đích làm cơ sở giáo dục thời hạn tối thiểu 5 năm thì có thể xem xét chủ trương cho phép thành lập và cấp phép hoạt động giáo dục với thời hạn cấp phép không quá 5 năm/1 lần.
