Phát biểu này làm rõ quan điểm của ông Trump đưa ra hôm 19/10, đồng thời cũng cho thấy ứng cử viên này đã sẵn sàng cho khả năng thất bại, nhưng cam chịu để đón nhận thì chưa chắc.
Để ngỏ khả năng thua cuộc
Thực tế tại cuộc tranh luận tối 19/10 được truyền hình trực tiếp và được cả thế giới theo dõi, ứng cử viên của đảng Cộng hòa, ông Donald Trump không chịu hứa sẽ chấp nhận kết quả cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ sắp tới. Trong cuộc tranh luận diễn ra ở Las Vegas, bang Nevada, hai ứng cử viên cũng bất đồng về nhiều vấn đề khác như di dân và bổ nhiệm thẩm phán vào Tối cao Pháp viện, cũng như về các hành động của Nga gần đây.
Đây là cuộc tranh luận thứ ba, nhưng là lần thứ nhì mà hai ứng cử viên Hillary Clinton và Donald Trump không bắt tay nhau trước khi vào cuộc, đồng thời là lần đầu tiên hai đối thủ không bắt tay nhau cả sau khi kết thúc tranh luận, cho thấy sự căng thẳng đã lên tới đỉnh điểm trước giờ G.
Có lẽ đáng chú ý nhất là khi ông Trump bị người điều phối chương trình Chris Wallace hỏi dồn về tuyên bố mà ông lặp đi lặp lại nhiều lần cáo buộc tiến trình bầu cử của Mỹ là gian lận theo hướng bất lợi cho ông Trump.
Cụ thể ông Wallace hỏi: “Ông chắc chắn sẽ chấp nhận kết quả cuộc bầu cử phải không?”, ông Trump trả lời: “Đến lúc đó tôi sẽ xem. Tôi không xét đoán bất cứ điều gì ngay bây giờ. Tới lúc đó hẵng xem. Nhưng trước hết là truyền thông không trung thực. Truyền thông đã tuyên truyền và đầu độc đầu óc của cử tri”.
Trước câu trả lời của đối thủ, bà Clinton cho rằng điều đó (câu trả lời của ông Trump) “thật đáng sợ” bởi vì nó đi ngược lại truyền thống chính trị của nước Mỹ. Theo ứng cử viên của đảng Dân chủ: “Ông Trump chê bai và hạ thấp giá trị của nền dân chủ của chúng ta. Riêng tôi, cảm thấy hết sức bất bình là một nhân vật được một trong hai đảng chính của chúng ta đề cử, lại có quan điểm đó”.
Có lẽ vì điều này mà trong cuộc họp báo diễn ra ở Ohio hôm 20/10, một ngày sau cuộc tranh luận cuối cùng mà hầu hết đều cho rằng phần thua tiếp tục rơi về phía ông Trump, ứng cử viên này đã lý giải cho câu trả lời gây tranh cãi của mình: “Dĩ nhiên, tôi sẽ chập nhận một kết quả rõ ràng, nhưng tôi cũng giữ quyền được tranh cãi hay khiếu nại về mặt pháp lý trong trường hợp có kết quả khả nghi”.
“Hãy đừng ca cẩm nữa”
Sự nghi ngờ của ông Trump về tính công bằng và minh bạch của bầu cử Tổng thống Mỹ không chỉ tạo cơ hội cho bà Clinton có dịp công kích trực tiếp đối thủ của mình, mà cũng khiến các nhà lập pháp và hành pháp Mỹ nổi giận.
Đặc biệt đối với Tổng thống Mỹ Barack Obama, đó là sự phẫn nộ. Ngay sau cuộc tranh luận cuối cùng của hai ứng cử viên Tổng thống Mỹ, ông Obama đã lên tiếng khiển trách Donald Trump về tuyên bố rằng cuộc bầu cử tổng thống bị gian lận theo hướng bất lợi cho ông ta, nói rằng ứng cử viên đảng Cộng hòa phải “ngừng ca cẩm” và thay vào đó hãy thuyết phục cử tri lựa chọn ông vào ngày 8/11 tới. Có lẽ đây là một trong những lần hiếm hoi mà một Tổng thống Mỹ đương nhiệm đứng ra chỉ trích nặng nề ứng cử viên có khả năng sẽ thay thế mình đến vậy.
“Trong đời tôi hoặc trong lịch sử chính trị hiện đại, tôi chưa từng thấy bất kỳ ứng cử viên Tổng thống nào lại tìm cách khiến cử tri mất niềm tin vào những cuộc bầu cử và tiến trình bầu cử thậm chí trước khi những cuộc bỏ phiếu bắt đầu” - ông Obama phát biểu tại một cuộc họp báo ở Nhà Trắng hôm 19/10 – “Chuyện này chưa từng có. Không có chút sự thật nào làm cơ sở cho chuyện này”.
Hẳn đó là lý do mà ông Obama thẳng thừng trong cuộc họp báo: “Tôi khuyên ông Trump đừng ca cẩm nữa mà hãy cố gắng đưa ra lập luận để thuyết phục cử tri bỏ phiếu cho mình” - ông Obama nói - “Và nếu ông nhận được nhiều phiếu nhất, tôi cho rằng bà Hillary Clinton sẽ có bài diễn văn chấp nhận thua cuộc đúng mực và cam kết làm việc với ông để bảo đảm rằng người dân Mỹ hưởng lợi từ một chính phủ hữu hiệu”.
