Nâng chất lượng giáo dục trẻ mầm non vùng khó cần chính sách ưu tiên

Học sinh vùng khó gặp rất nhiều khó khăn

Theo bà Lò Thị Thời- Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Điện Biên, trong những năm qua, giáo dục mầm non (GDMN) đã có bước phát triển đáng ghi nhận. Quy mô trường, lớp tăng, đội ngũ cán bộ, giáo viên được tăng cường, cơ sở vật chất được đầu tư nâng cấp, giáo dục vùng cao, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được quan tâm.

Tuy nhiên, Điện Biên là tỉnh có địa hình hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, thời tiết khắc nghiệt, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí chưa đồng đều, một số nơi vẫn còn tồn tại những phong tục tập quán lạc hậu, ảnh hưởng không nhỏ đến việc huy động trẻ ra lớp và việc nâng cao chất lượng chăm sóc, giáo dục trẻ.

Điện Biên là tỉnh nghèo nên đầu tư cho giáo dục mầm non còn nhiều hạn chế, công tác xã hội hóa giáo dục hạn hẹp do đời sống nhân dân còn nhiều khó khăn. Trong khi đó, quy mô giáo dục mầm non tiếp tục tăng nhanh, điều kiện để đảm bảo chất lượng giáo dục chưa đảm bảo, nhất là các trường ở khu vực vùng cao, vùng biên giới, vùng đặc biệt khó khăn.

Còn ông Huỳnh Quang Long - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lâm Đồng cho biết: Lâm Đồng có 5 trường mầm non, với 49 nhóm lớp nằm trong khu vực khó khăn và đặc biệt khó khăn. Cả 5 trường đều có ít nhất 2 điểm trường lẻ, cách xa điểm trường chính từ 7-15 km nên khó khăn trong việc đầu tư nguồn lực, nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.

Các trường đã phát triển chương trình GDMN phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường và văn hóa của DTTS tại địa phương. Các trường đã triển khai thực hiện tốt hoạt động tăng cường tiếng Việt cho trẻ em DTTS, tăng cường các hoạt động làm quen với việc đọc và viết đối với trẻ 5 tuổi, giúp trẻ mạnh dạn, tự tin khi bước vào trường phổ thông.

Tuy nhiên, chất lượng thực hiện chương trình GDMN còn có khoảng cách, chênh lệch giữa các vùng, miền, giữa các loại hình trường công lập, ngoài công lập. Công tác phổ cập giáo dục cho trẻ 5 tuổi tuy được nâng lên nhưng chưa bền vững, chưa đồng đều giữa các vùng, đặc biệt là vùng DTTS.

Ông Long nhận định, để phát triển GDMN vùng khó khăn, cần tạo mọi điều kiện để huy động tối đa trẻ em được tiếp cận với GDMN có chất lượng, mở rộng quy mô trường lớp trên địa bàn dân cư, đảm bảo sự công bằng trong thụ hưởng giáo dục cho mọi trẻ em, đáp ứng nhu cầu gửi con của các bậc phụ huynh, khắc phục sự chênh lệch về phát triển giữa các vùng thuận lợi hoặc vùng khó khăn.

Cần tiếp tục có nhiều chính sách ưu tiên đầu tư cho phát triển GDMN và đẩy mạnh chủ trương xã hội hóa nhằm huy động toàn xã hội cùng chăm lo cho công tác chăm sóc giáo dục trẻ; huy động sự đóng góp nguồn lực của gia đình và toàn xã hội; đảm bảo mức lương cho giáo viên mầm non phải đủ sống và yên tâm với nghề.

Cần hỗ trợ giáo dục mầm non vùng khó

Giảm khó khăn cho những trường vùng khó

Theo bà Cù Thị Thủy- Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục mầm non, Bộ GD&ĐT, trong năm học 2020-2021, tại những vùng khó khăn của cả nước có tổng cộng 3.605 trường mầm non, 9.356 điểm trường lẻ. Số cơ sở giáo dục mầm non vùng khó khăn chiếm tỷ lệ 23% toàn quốc, trẻ em mầm non tại vùng khó khăn chiếm 20%.

Những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm đến phát triển giáo dục vùng khó. Các chính sách cho trẻ em và giáo viên được ban hành giai đoạn vừa qua cũng đã tạo điều kiện thuận lợi để nâng cao tỷ lệ huy động trẻ em ra lớp, đời sống của đội ngũ nhà giáo vùng khó khăn đã được quan tâm để giảm bớt một phần khó khăn, yên tâm công tác và gắn bó với nghề.

Tuy nhiên, việc phát triển giáo dục mầm vùng khó khăn còn gặp rất nhiều khó khăn như mạng lưới trường mầm non mới chỉ thu hút được 54% trẻ em tới trường, còn 46% trẻ em chưa được tiếp cận giáo dục. Cơ sở vật chất đã được quan tâm, tuy nhiên mới có 54,6% phòng học kiên cố, tỷ lệ phòng học tạm, nhờ mượn còn cao.

Điều kiện cơ sở vật chất trang thiết bị tối thiểu, tài liệu, học liệu đồ dùng, đồ chơi tại vùng khó khăn còn thiếu thốn, môi trường giáo dục trong và ngoài lớp học hạn chế, chưa đảm bảo các điều kiện để phát triển các lĩnh vực giáo dục cho trẻ, nhất là lĩnh vực phát triển ngôn ngữ và tăng cường khả năng tiếng Việt. Tình trạng thiếu phòng học, phòng học tạm, học nhờ còn nhiều.

Nhiều điểm lẻ chưa có đủ phòng học, còn phải mượn nhà sinh hoạt văn hóa của thôn buôn, của cộng đồng, nhà của dân để làm phòng học cho trẻ. Do đó, chưa đảm bảo các điều kiện về diện tích, nhà vệ sinh, chưa xây dựng được môi trường giáo dục, môi trường sư phạm theo quy định, môi trường tiếng Việt cho trẻ chưa được chú ý, đặc biệt các lớp lẻ cắm bản nhiều thuộc địa bàn các xã khó khăn, đặc biệt khó khăn.

Nhiều nơi, tại các điểm lẻ, chỉ có 1 giáo viên/lớp, giáo viên phải kiêm cả việc đón và trả trẻ tại nhà. Chính vì vậy, giáo viên thiếu thời gian để xây môi trường trong lớp học, tổ chức hoạt động giáo dục phù hợp với trẻ. Các vùng dân tộc thiểu số, miền núi do điều kiện địa lý, kinh tế xã hội không thuận lợi nên đội ngũ giáo viên thường không ổn định, thiếu giáo viên, thiếu nguồn tuyển dụng.

Bên cạnh đó, chính sách tiền lương hỗ trợ cho giáo viên còn thấp so với đặc thù công việc và chưa công bằng so với cấp học phổ thông. Ở rất nhiều điểm bản, cũng không có nhà công vụ hay phòng cho giáo viên ở, trong khi đó nhà lại xa... Những vấn đề này tạo nên khó khăn, áp lực đối với đội ngũ giáo viên mầm non công tác tại khu vực miền núi, vùng khó khăn, dân tộc thiểu số.