Đánh chặn hợp pháp
Tờ Tagesschau dẫn tuyên bố của ông Nico Lange, việc các nước thành viên NATO hạ tên lửa của quân Nga trên lãnh thổ Ukraine sẽ không mâu thuẫn với Hiến chương Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế.
"Theo Điều 51 của Hiến chương Liên Hợp Quốc, điều này hoàn toàn hợp pháp. Từ góc độ quan điểm luật pháp quốc tế, làm như vậy cũng thoả đáng", ông Lange nói.
Ông này kêu gọi, cả từ lãnh thổ Ba Lan, Romania và Slovakia cũng có thể tiêu diệt tên lửa và máy bay không người lái đối phương.
Việc đánh chặn tên lửa như vậy sẽ cho phép Lực lượng Vũ trang Ukraine di chuyển các hệ thống phòng không từ phía tây đất nước đến gần tuyến giáp ranh, kể cả tới Kharkov, ông Lange nhận định.
Trước đó, các thành viên trong liên minh cầm quyền của Đức, bao gồm Đảng Dân chủ Tự do (FDP) và Đảng Xanh, đã đề xuất thành lập một vùng cấm bay kéo dài tới 70 km vào lãnh thổ Ukraine bằng cách sử dụng các hệ thống phòng không được triển khai ở Ba Lan và Romania.
Đề xuất này nhằm giúp gánh vác gánh nặng phòng không của Ukraine, cho phép họ tập trung bảo vệ các khu vực tiền tuyến. Các nhà lập pháp trích dẫn việc NATO bắn hạ tên lửa của Iran nhằm vào Israel vào tháng trước như một tiền lệ.
Bất chấp những lời kêu gọi trên, phát ngôn viên chính phủ Đức tuyên bố rằng NATO sẽ không thực thi vùng cấm bay trên bầu trời Ukraine, trích dẫn quyết định của Tổng thư ký liên minh Jens Stoltenberg.
NATO đủ khôn ngoan
Theo nhà phân tích chính trị Nga Sergey Poletaev, tuyên bố của ông Jens Stoltenberg đã rõ ràng nhưng cuộc thảo luận về khả năng thiết lập vùng cấm bay tại Ukraine trong bối cảnh quân đội nước này rút khỏi một số chiến tuyến cho thấy các nhà lãnh đạo phương Tây đang tìm kiếm các lựa chọn để tham gia vào cuộc xung đột.
Chuyên gia Poletaev nói: "Cho đến nay, cuộc xung đột chắc chắn chỉ giới hạn trong lãnh thổ Ukraine. Một mặt, họ đang nỗ lực để duy trì tình trạng đó vì đó là lợi ích của chính phương Tây.
Mặt khác, họ đang sử dụng mọi công cụ mà họ sở hữu để gây ra thiệt hại tối đa với Nga trong khi cố gắng điều hướng một sự cân bằng mong manh để tránh căng thẳng leo thang hơn nữa".
Chuyên gia lưu ý rằng không phải ngẫu nhiên mà Ba Lan và Romania được chọn là địa điểm khả thi để thực thi bất kỳ vùng cấm bay nào.
Chuyên gia Poletaev nói, đầu tiên, cả hai không được coi là những người chơi độc lập. Thứ hai, các chính trị gia phương Tây dường như sẵn sàng hy sinh họ trong trường hợp có nguy cơ xảy ra xung đột với Nga.
Câu hỏi đặt ra là liệu NATO có đến giải cứu họ theo Điều 5, quy định về phòng thủ tập thể của khối quân sự hay không, nếu xung đột với Nga nổ ra.
"Tất cả các thiết bị quân sự của châu Âu đều được NATO coi là tài sản chung, như một kho dự trữ chung. Nhưng quân đội Romania có độc lập không? Tất nhiên là không.
Giống như Quân đội Ba Lan, quân đội Romania, họ không thể hành động độc lập. Họ tồn tại trong bối cảnh cơ cấu quân sự của NATO", Poletaev giải thích.
Thực tế này đã được Tham mưu trưởng Quốc phòng Romania Gheorghita Vlad thừa nhận rằng quân đội Romania không thể tiến hành các hoạt động quân sự trong thời bình.
Vlad giải thích, để bắn hạ máy bay không người lái, tên lửa Nga hoặc các mục tiêu trên không khác, Bucharest sẽ phải đưa ra tình trạng khẩn cấp, bao vây hoặc thiết quân luật.
Một láng giềng khác là Ba Lan dường như không giống hoàn toàn với Romania, nhưng nước này cần sự ủng hộ hoàn toàn của NATO và ý chí chính trị để mở rộng chiếc ô phòng không của mình tới Ukraine.
Janusz Onyszkiewicz, cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Ba Lan nói với hãng thông tấn Kyiv Post vào tháng trước rằng hệ thống phòng không Ba Lan hiện có thể đáp trả các mối đe dọa tên lửa của Nga.
Theo ông này, để trao quyền cho phòng không của Ba Lan bảo vệ Tây Ukraine, các quyết định chính trị nên được đưa ra ở cấp độ NATO và Kiev, đồng thời cho biết thêm rằng quân đội Ba Lan cũng cần được cung cấp quyền truy cập đầy đủ vào thông tin về không phận Ukraine.
Rõ ràng, Ba Lan muốn chuyển trách nhiệm sang NATO để nhận được sự đảm bảo rằng nước này sẽ được bảo vệ nếu vùng cấm bay giả định được thực hiện.
Học giả Poletaev nhấn mạnh, với các tuyên bố nói trên cho thấy, NATO đủ khôn ngoan để đưa ra quyết định có trực tiếp tham gia đánh chặn tên lửa và máy bay Nga tại Ukraine hay không.
