Cần thêm Patriot
Nhận định được ông Mikael Valtersson đưa ra sau khi Tổng thống Ukraine Zelensky đã yêu cầu Mỹ cung cấp thêm Patriot.
"Hôm nay tôi muốn thảo luận với các ngài về những vấn đề rất quan trọng. Đầu tiên: quyết định về gói viện trợ quân sự. Đối với chúng tôi, cần nhận được viện trợ càng nhanh càng tốt.
Điểm thứ hai là tăng cường phòng không bằng hệ thống Patriot, đây cũng là điểm yếu lớn nhất của chúng tôi. Và tôi nghĩ đây là vấn đề lớn nhất", ông Zelensky nói với Ngoại trưởng Antony Blinken trong chuyến thăm bất ngờ của ông tới Kiev hôm 14/5.
Trong cuộc phỏng vấn với ABC News một ngày sau đó, ông Zelensky cảnh báo nếu không có thêm dàn tên lửa Patriot, Kiev có thể mất Kharkov (thành phố lớn thứ hai của Ukraine) vào tay lực lượng Nga.
"Tình hình rất nghiêm trọng. Chúng tôi không thể để mất Kharkov…Tất cả những gì chúng tôi cần là nhận được thêm hai hệ thống Patriot", ông nhấn mạnh và nói thêm rằng tình hình ở Kharkov là "lỗi của thế giới" vì họ không cung cấp cho Kiev sự hỗ trợ kịp thời.
Bloomberg đưa tin hôm 15/5 rằng chính quyền Mỹ đang có kế hoạch cung cấp thêm hệ thống phòng không và tên lửa Patriot cho Kiev, trong khi các nước châu Âu được cho là đã đồng ý cung cấp thêm hệ thống Patriot cho Ukraine từ kho của chính họ.
Cũng theo hãng tin này, các khẩu đội tên lửa Patriot mà Tổng thống Zelensky đang muốn nhận được không phải là loại vũ khí tuyệt vời nhất mà ông mô tả, khi Nga thường xuyên phá hủy các bộ phận của hệ thống đắt tiền trị giá 1,1 tỷ USD bằng tên lửa Iskander và Zircon.
Vào tháng 3, Bộ trưởng Quốc phòng khi đó là Sergei Shoigu báo cáo rằng trong ba tháng đầu năm 2024, Ukraine đã mất 5 bệ phóng Patriot.
Patriot không thể sánh được trước ưu thế trên không của Nga
Sĩ quan Mikael Valtersson cho biết: "Hai hệ thống Patriot tất nhiên sẽ cải thiện đáng kể khả năng của Ukraine trên mặt trận Kharkov, nhưng chỉ trong một thời gian và trong khu vực.
Để có tác dụng chống lại máy bay Nga sử dụng bom lượn, các bệ phóng Patriot phải được đặt không quá sâu bên trong Ukraine, do đó khiến chúng dễ bị tấn công bởi lực lượng Nga.
Trên hết, chúng cũng không có tác dụng gì với máy bay không người lái và pháo binh của Nga, vốn đóng vai trò quan trọng trong cuộc tấn công của Nga".
Nhà quan sát cho biết thêm, ưu thế tổng thể trên không của Nga trong không gian chiến trường Ukraine là yếu tố rất quan trọng góp phần vào sự thành công của các hoạt động trên bộ gần đây của nước này.
Ông nhấn mạnh điều đó giải thích việc Kiev đang tìm kiếm các phương tiện để tăng cường khả năng phòng không của mình trong tuyệt vọng.
"Hai hệ thống Patriot mới sẽ tăng cường khả năng phòng thủ của Ukraine nhưng chúng sẽ không làm thay đổi cuộc chơi trên mặt trận Kharkov. Điều quan trọng nhất có thể là củng cố tinh thần đang sa sút của binh sĩ Ukraine", Valtersson nói.
Ông Valtersson không chắc Kiev có thực sự triển khai bất kỳ hệ thống Patriot mới nào tới mặt trận Kharkov hay không, vì có nhiều lỗ hổng quan trọng hơn cần lấp vào hệ thống phòng không hiện tại của Ukraine.
Người quan sát không loại trừ rằng lời kêu gọi của ông Zelensky có thể là một nỗ lực để tăng thêm bất kỳ hệ thống Patriot mới nào vào mạng lưới phòng không chắp vá của Ukraine và tuyên bố rằng chúng cần thiết để cứu Kharkov chỉ là lý do.
Vấn đề của Kiev, Valtersson nói, là Patriot là "sản phẩm cao cấp, đắt tiền với lượng khách hàng nhiều", nghĩa là nếu chúng được gửi thêm đến Ukraine, rất có thể lực lượng khác sẽ không nhận được chúng theo đơn hàng.
"Quốc gia có nhiều Patriot nhất là Mỹ và họ có thể gửi thêm một số hệ thống Patriot tới Ukraine, nhưng ngay cả ở đó, vẫn có người không muốn chuyển Patriot đến Ukraine trước khi họ có thể mua những phiên bản mới hơn.
Trong gói hỗ trợ lớn mà Quốc hội Mỹ thông qua gần đây, phần lớn nguồn tiền dành cho Ukraine để đặt mua các hệ thống mới từ Mỹ và giao chúng vào năm 2025 hoặc 2026 chứ không phải trong những tháng tới", nhà quan sát nhấn mạnh.
Ông Valtersson tóm tắt: Nếu chỉ thêm một vài hệ thống Patriot nữa, nó sẽ chỉ tạo ra sự khác biệt nhỏ đối với so với kỳ vọng của Ukraine trong cuộc xung đột kéo dài với Nga.
