(GD&TĐ) - Chiếm 2% dân số, cộng đồng những người đồng tính trở thành một bộ phận dân cư nước ta. Tuy nhiên, do sự kỳ thị của nên những người đồng tính vẫn chưa dám sống đúng với con người mình, các dịch vụ liên quan đến sức khỏe sinh sản, an toàn tình dục vì thế cũng bị bỏ ngỏ.
Người nhiễm HIV đang trẻ hóa
Cũng như nhiều người đồng tính khác, Q.A có 2 cuộc sống. Một cuộc sống với tư cách là trụ cột gia đình, là chồng, là cha của 2 đứa trẻ. Bên cạnh đó, Q.A còn có cuộc sống khác, hoàn toàn bí mật với người bạn tình là nam giới. Cuộc sống cứ tiếp diễn cho đến một ngày bạn tình của Q.A thông báo đã nhiễm HIV. Không còn cách nào khác, Q.A đành thú nhận với vợ để cả hai cùng đi làm xét nghiệm tầm soát bệnh lây qua đường tình dục.
Thống kê của Bộ Y tế, 5 tháng đầu năm 2013, cả nước ghi nhận 4.400 trường hợp nhiễm HIV. Đáng lo ngại là độ tuổi người nhiễm HIV ngày càng trẻ hóa, tập trung ở nhóm tuổi 20 - 39 tuổi (chiếm 78,6%).
Theo TS Khuất Thu Hồng, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển xã hội, tỷ lệ lây nhiễm HIV qua đường tình dục ngày càng gia tăng. Kết quả đánh giá của Ủy ban phòng chống AIDS, tỷ lệ lây nhiễm ở đồng tính nam cao hơn gấp 20 lần so với đối tượng mại dâm nữ và ma túy. “Lây nhiễm HIV qua đường tình dục không chỉ có ở nữ giới mà quan hệ tình dục đồng giới nam cũng được đưa vào nhóm trọng điểm giám sát”, bà Hồng cho biết.
Còn theo BS Nguyễn Thu Giang (Viện Phát triển sức khỏe cộng đồng Ánh sáng), do sự kỳ thị của cộng đồng nên nhóm đồng giới, đặc biệt là đồng giới nam thường có quan hệ lén lút nên khả năng tiếp cận với dịch vụ cung cấp kiến thức, kiểm soát bệnh đều hạn chế.
 |
| Vì một cộng đồng không kỳ thị |
Thay đổi quan niệm - thay đổi hành vi
Để giảm tỷ lệ nhiễm HIV trong cộng đồng người đồng tính, theo TS Hồng, cần giảm sự kỳ thị đối với cộng đồng này. Tiếp đó là xây dựng hệ thống hỗ trợ, bảo vệ giúp họ có kiến thức, kỹ năng bảo vệ mình thì chắc chắn sẽ giảm thiểu một cách đáng kể tỷ lệ lây nhiễm HIV cũng như các bệnh nhiễm khuẩn.
Đại diện cho cộng đồng người đồng tính, Trưởng nhóm Ước mơ tuổi trẻ Nguyễn Trường Vũ cho rằng bên cạnh tình trạng thiếu hụt dịch vụ, việc giáo dục truyền thông cũng hạn chế. Trên các phương tiện thông tin đại chúng chưa nói đến giáo dục sức khỏe sinh sản, tình dục hay tình dục đồng tính, giáo dục trong trường học cũng chưa hề có thông tin nào đối với người đồng tính và nguy cơ họ gặp phải.
Vũ cho biết: Bản thân người đồng tính cách đây vài năm chưa được cung cấp bất cứ thông tin về sức khỏe tình dục, họ không nhận thấy nguy cơ gặp phải, họ không được trang bị kiến thức và biện pháp an toàn. Họ nghĩ rằng, quan hệ giữa nam với nam thì không có nguy cơ lây nhiễm HIV và các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác nên họ không muốn mua bao cao su. Nhiều người đồng tính trả lời rằng họ ngại khi đến các cơ sở y tế, hiệu thuốc mua bao cao su, do phải mua kèm theo chất bôi trơn?
BS Giang lại cho rằng, dịch HIV đang đi vào bí mật ở cộng đồng người đồng tính, khiến tỷ lệ lây nhiễm HIV trong nhóm này trở thành thách thức với ngành y. Một mặt do bản thân người đồng tính không có kiến thức để tự bảo vệ mình. Nhưng ở một góc độ khác, bản thân nhân viên y tế, cơ sở khám chữa bệnh… chưa có sự thân thiện khiến họ ngại ngùng, không muốn tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Để hạn chế khả năng lây nhiễm HIV ở đối tượng này, rõ ràng xã hội, ngành y tế phải thay đổi quan điểm của mình về người đồng tính, từ đó mới có trợ giúp hữu ích trong việc cung cấp kiến thức cũng như dịch vụ chăm sóc sức khỏe…
Vương Trần
