(GD&TD)-Theo số liệu của Uỷ ban Chứng khoán, 6 tháng đầu năm, huy động vốn thông qua hình thức phát hành cổ phiếu ra công chúng đạt gần 6.500 tỷ đồng, bằng 40% so với cùng kỳ năm trước.
 |
| Nếu DN có đề án SX-KD hiệu quả thì vẫn thu hút được vốn đầu tư từ các cổ đông (ảnh MH) |
Dù vạy, số tiền thu được từ các đợt đấu giá cổ phần hóa đạt 928 tỷ đồng, bằng 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này không xuất phát từ việc thu hút thêm các nhà đầu tư đến với các đợt IPO doanh nghiệp nhà nước mà do tăng số lượng doanh nghiệp IPO và số lượng cổ phần chào bán.
Tính đến cuối tháng 6, trên cả 3 sàn chứng khoán là HSX, HNX và UPCoM, có 312 mã cổ phiếu được giao dịch dưới mệnh giá, trong đó có 12/25 cổ phần của các công ty chứng khoán và 2/8 cổ phiếu ngân hàng.
Với diễn biến của TTCK như hiện nay, việc huy động vốn qua TTCK của các doanh nghiệp bằng cách phát hành thêm khó khả thi.
Trên thực tế, việc huy động vốn qua thị trường chứng khoán đã có thời phát triển tốt cách đây vài năm. Tuy nhiên, nguồn vốn huy động sau đó bị nhiều DN sử dụng sai mục đích. Đặc biệt là hiện tượng vốn huy động từ chứng khoán rồi nguồn vốn này lại chảy ngược lên thị trường thay vì đổ vào các dự án sản xuất, kinh doanh như dự kiến ban đầu khiến nhà đầu tư mất lòng tin. Vì vậy sau đó, việc huy động vốn bị "nghẽn" lại, tỷ lệ thành công ít hơn. Bên cạnh đó, việc thị trường sụt giảm mạnh trong vài năm trở về đây cũng là cản trở không nhỏ cho các DN trong việc huy động vốn qua kênh này.
Tuy vậy, việc thị trường tăng, giảm tuy có ảnh hưởng tới việc phát hành của các DN nhưng không quá lớn. Vấn đề là DN có dự án khả thi, kế hoạch kinh doanh tốt và không "tham" phát hành với giá quá cao thì chứng khoán vẫn là kênh huy động hiệu quả. Ngay trong cả giai đoạn thị trường sụt giảm, nhiều DN vẫn huy động được nguồn vốn lớn do có đề án kinh doanh thực tế hiệu quả, được cổ đông nhiệt tình ủng hộ.
Việc huy động vốn qua kênh chứng khoán nếu khơi thông hiệu quả sẽ giảm tải cung vốn cho hệ thống ngân hàng và mở ra một kênh huy động vốn trung và dài hạn cực lớn cho các DN nói riêng và nền kinh tế nói chung.
Theo nguồn tin từ UBCK, huy động vốn qua thị trường chứng khoán trong quý I cũng giảm 70% so với cùng kỳ năm 2009.
Theo số liệu của UBCK, tính đến ngày 22/3/2011, giá trị đấu thầu trái phiếu đạt 16.942 tỷ đồng, huy động qua phát hành đạt 3.816 tỷ đồng, đấu giá cổ phần hoá đạt hơn 81 tỷ đồng.
Lãi suất ngân hàng tăng cao khiến phát hành trái phiếu chính phủ cuối tháng 2, đầu tháng 3 liên tục thất bại. Chỉ số chứng khoán sụt giảm và thiếu ổn định, triển vọng thị trường năm 2011 có nhiều khó khăn nên nhiều doanh nghiệp đã phải hủy hoặc hoãn các đợt phát hành cổ phiếu tăng vốn.
Theo ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng giám đốc CTCP Chứng khoán SJC: Nhìn lại từ đầu năm đến nay, xu hướng thị trường chủ yếu là đi xuống, VN-Index từ mức 484,4 điểm (31/12/2010) giảm khoảng 13%, còn 428,3 điểm (6/7/2011). Trước đây, nhà đầu tư (NĐT) chưa bao giờ có khái niệm mua cổ phiếu dưới mệnh giá, nhưng hiện nay có quá nhiều mã như thế; điều này cho thấy sự khó khăn của kinh tế và các doanh nghiệp chịu ảnh hưởng bởi chính sách thắt chặt tiền tệ. Quan trọng hơn là giá trị giao dịch trên thị trường sụt giảm nghiêm trọng cùng với tâm lý nhà đâu tư chán nản vì thua lỗ kèo dài.
Và chính sự suy giảm của TTCK đã khiến cho một số doanh nghiệp tuyên bố rút lui khỏi thị trường vì cho rằng thị trường không đáp ứng được là kênh huy động vốn trung và dài hạn cũng như thị trường đã đánh giá quá thấp đối với giá trị của doanh nghiệp... Có thể nói, thời huy động vốn trên thị trường chứng khoán một cách dễ dàng đã là quá khứ...
Khi nền kinh tế không ổn định và trong giai đoạn thắt chặt tiền tệ, hầu như dòng tiền của nhà đầu tư không chạy vào TTCK mà tìm một kênh trú ẩn an toàn hơn. Tuy nhiên, có thể thấy một số tác động tích cực: Luật chứng khoán có hiệu lực từ 1/7 đó là một điều kiện khá quan trọng để tạo ra sự minh bạch cho TTCK trong thời gian sắp tới và tạo hình ảnh tốt đối với các quỹ đầu tư nước ngoài. Chính phủ vừa đồng ý trình Quốc hội thông qua phương án miễn thuế thu nhập cá nhân, trong đó có cả thuế từ đầu tư chứng khoán, đã thêm hy vọng cho nhà đâu được được đối xử công bằng với những người gửi tiết kiệm. Chỉ số CPI tháng 6 đã có dấu hiệu hạ nhiệt là tiền đề Ngân hàng Nhà nước xem xét điều chỉnh giảm lãi suất trên thị trường giúp thị trường sẽ hấp dẫn hơn. Việc lãi suất giảm sẽ tạo cho TTCK thêm nhiều cơ hội cho nhà đâu tư lựa chọn; cũng như tạo ra lợi thế canh tranh hút vốn từ tiết kiệm...
Hải Minh
