Trường hợp của Tổng thống Park Geun-hye vừa qua là một ví dụ. Trước tình hình mới, trên con đường dân chủ hóa, Seoul bắt buộc phải thay đổi hiến pháp cắt giảm quyền hạn của Tổng thống. Cuộc đua vào Nhà Xanh đã bắt đầu.
Bãi bỏ hệ thống “Tổng thống siêu quyền lực” ở Hàn Quốc
“Ở Hàn Quốc có 7 Tổng thống nằm trong khuôn khổ của hệ thống “Tổng thống siêu quyền lực” và tất cả họ đều không thành công, kết thúc sự nghiệp trong thất bại” - Cựu lãnh đạo đảng “Saenuri” đảng cánh hữu (phe lớn nhất trong Quốc hội) Kim Moo-Sung phàn nàn. Xin nhớ rằng Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye, người bị luận tội vào ngày 9/12 và giờ đây, số phận của bà sẽ được quyết định bởi Tòa án Hiến pháp cũng là thành viên của đảng “Saenuri”.
Hệ thống “Tổng thống siêu quyền lực” được thiết lập tại Hàn Quốc ngay sau khi tiến hành dân chủ hóa vào những năm 1980, nó cho Tổng thống một quyền lực “không giới hạn”. Ví dụ, Tổng thống có quyền tự phân bổ ngân sách mà không cần thông qua Quốc hội. Chính điều này đã dẫn đến trường hợp hi hữu rằng trong thời gian dài Tổng thống Park Geun-hye đã chia sẻ những quyết định mang tầm cỡ quốc gia với bạn gái của mình, người không giữ bất cứ chức vụ chính thức nào trong hệ thống nhà nước.
Giờ đây, các đại biểu Quốc hội và các thành viên cộng đồng chuyên gia của Hàn Quốc đề nghị thay hệ thống quản lý cũ bằng hệ thống “bán Tổng thống”, theo đó, quyền hạn của Tổng thống chỉ tập trung trong các lĩnh vực chính sách đối ngoại và an ninh quốc phòng. Mọi quyết định của Tổng thống đều phải trình trước Quốc hội.
Nhiều nghị sĩ đã bày tỏ sự ủng hộ đối với những thay đổi, theo đó, đa số đại biểu Quốc hội và các ứng viên Tổng thống tương lai đề nghị trì hoãn việc ra quyết định của họ cho đến khi một người đứng đầu nhà nước mới.
Chiến dịch tranh cử Tổng thống đã bắt đầu
Chiến dịch tranh cử Tổng thống ở Hàn Quốc đã thực sự bắt đầu. Theo cuộc bình chọn của hãng Real Poll trong cuộc khảo sát vào tuần trước, ứng cử viên của đảng Dân chủ đối lập chính “Toburo” Moon Jae Ying đang dẫn đầu với 23,7% số người ủng hộ. Năm 2012, Moon Jae Ying đã tham gia trong cuộc bầu cử Tổng thống và thua sát nút Park Geun-hye, đạt 48% số phiếu. Nhiều khả năng Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon, người hết hạn nhiệm kỳ vào ngày 31/12 tới cũng sẽ tham gia vào cuộc đua tới Nhà Xanh. Vào thời điểm hiện tại, chỉ số tín nhiệm của ông Ban Ki-moon đạt 20,6%. Điều làm dư luận chú ý là chỉ số tín nhiệm của Ban Ki-moon tăng nhanh gấp đôi so với đối thủ trong những ngày vừa rồi.
Ban Ki-moon chưa tuyên bố nguyện vọng trở thành ứng cử viên Tổng thống, nhưng hầu hết các chuyên gia Hàn Quốc tin rằng điều đó sẽ xảy ra. Ông sẽ được giới thiệu bởi đảng “Saenuri”, đảng vừa bị cuộc luận tội Tổng thống Park Geun-hye giáng một đòn khủng khiếp vào uy tín của nó. Tuy nhiên, Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc đã tách ra khỏi đảng này và tuyên bố: “Hàn Quốc đang nếm trải nỗi nhục đầu tiên kể từ khi chiến tranh Triều Tiên (1950 - 1953) kết thúc”. Sau đó, ông đã ám chỉ khả năng đề cử của mình và lưu ý rằng “rất hiểu yêu cầu của công chúng về một chính phủ trung thực và có trách nhiệm, quan tâm tới nhu cầu của người dân”.
Theo Giáo sư Đại học Kookmin (Hàn Quốc) Andrei Lankov, nếu Moon Jae Ying chiến thắng có thể dẫn đến thay đổi đường lối cứng rắn của Seoul trong quan hệ với láng giềng phương Bắc.
Tất nhiên, bình thường hóa quan hệ sẽ rất khó khăn, nhưng Moon Jae Ying sẽ thúc đẩy quan hệ giữa hai miền Triều Tiên trong một số lĩnh vực – Trao đổi với “Kommersant”, Andrei Lankov nhận định. Ví dụ, sẽ khôi phục hoạt động của khu liên hợp công nghiệp Kaesong và gửi viện trợ nhân đạo. Tóm lại, Moon Jae Ying chủ trương mở rộng quan hệ kinh tế giữa hai miền Triều Tiên.
Cũng theo lời ông Lankov, trong trường hợp ông Moon Jae Ying chiến thắng, việc bãi bỏ kế hoạch triển khai hệ thống phòng thủ THAAD của Mỹ ở Hàn Quốc khó có thể trở thành hiện thực. Nguyên nhân hết sức đơn giản rằng đa số các đồng chí trong đảng của Moon Jae Ying đều nhất trí với kế hoạch này.
