Học sinh có cơ hội sử dụng các phương tiện công nghệ hỗ trợ quá trình tìm tòi, khám phá kiến thức. Điều này kích thích sự tự tìm tòi, nâng cao năng lực tự học, hoạt động nhóm của học sinh.

Góc nhìn thực tiễn

Đánh giá về môn Toán theo Chương trình GDPT 2018, thầy giáo Đặng Tài Tuệ, Trường THCS An Dương, huyện An Dương, TP Hải Phòng, chia sẻ: “Qua thời gian thực dạy bộ môn Toán chương trình mới, cá nhân tôi thấy ở chương trình mới về nội dung có sự tinh giản, bài dạy chú trọng nhiều hơn vào tính ứng dụng, gắn kết với thực tiễn. Qua các hoạt động thực hành, trải nghiệm dưới nhiều cách thức và học sinh có thể tiếp cận lý thuyết bài học theo nhiều cách khác nhau.

Theo thầy Tuệ, chương trình mới kích thích sự tự tìm tòi khám phá, nâng cao năng lực tự học, năng lực hoạt động nhóm trong mỗi tiết học. Kỹ năng sử dụng công cụ, phương tiện toán học cũng được phát huy tối đa trong những tiết học có nội dung thực hành, cùng với đó học sinh được trải nghiệm nhiều hơn qua những nội dung thực hành giúp nâng cao khả năng sáng tạo. Các em khám phá ra nhiều nội dung mới lạ, cũng như nhận thấy được ứng dụng của môn Toán nhiều hơn trong cuộc sống xung quanh.

Thầy Tuệ chia sẻ, để thu hút học sinh trong những tiết dạy, thay bằng việc mở bài một cách truyền thống, thầy thường cho học sinh làm một số hoạt động thực hành nhỏ để dẫn dắt vào bài, kích thích sự tò mò về nội dung các em đang được làm. Bên cạnh đó, thầy thiết kế bài dạy có nhiều hoạt động thảo luận nhóm, thực hành, các trò chơi củng cố kiến thức, tiếp sức giúp không khí lớp sôi nổi hơn.

Các em được thảo luận, nói ra vấn đề mà mình băn khoăn để cùng tháo gỡ, khi đó tiết học sẽ vui vẻ, thân thiện và hiệu quả. Với nội dung bài về nhà, ngoài việc giao những bài tập thông thường, thầy Tuệ chuẩn bị những nội dung thực hành, thuyết trình nhóm… và kiểm tra sản phẩm ở buổi sau, giúp tạo hứng thú cho trò trong việc ôn tập kiến thức không chỉ ở trên lớp.

Tháng 11/2022, thầy Tuệ có tiết dạy chuyên đề cấp thành phố với môn Toán lớp 7 theo chủ đề “Dạy học môn Toán theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực của học sinh qua bài tam giác cân”.

Mục tiêu bài học, thầy Tuệ giúp học sinh nhận biết tam giác cân, giải thích tính chất của tam giác cân; sử dụng định nghĩa, tính chất để tính được số đo cạnh, góc của tam giác. Qua tiết học, các em được hình thành năng lực: Tự chủ và tự học; giao tiếp, hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm; giải quyết vấn đề sáng tạo.

Đồng thời, học sinh có được năng lực tư duy và lập luận toán học như: So sánh, phân tích dữ liệu tìm ra mối liên hệ giữa các đối tượng đã cho và nội dung bài học về tam giác cân, từ đó có thể áp dụng kiến thức đã học để giải quyết các bài toán chứng minh hình học trong những trường hợp đơn giản.

Trong giờ học, học sinh có ý thức học tập, khám phá và sáng tạo, làm việc nhóm, tôn trọng ý kiến các thành viên khi hợp tác; chăm chỉ tích cực xây dựng bài, có trách nhiệm, chủ động chiếm lĩnh kiến thức theo sự hướng dẫn của giáo viên. Các em được hình thành tư duy logic, lập luận chặt chẽ và linh hoạt trong quá trình suy nghĩ.

Trong tiết dạy thầy giáo đã đưa vào phần mềm mô phỏng lại các bước cắt ghép hình (Sketchpad), phần mềm trả lời câu hỏi trắc nghiệm bằng hình thức quét mã QR (Plickers). Kỹ thuật phòng tranh đã được thầy áp dụng, giúp học sinh có thể hoạt động nhóm, cùng trao đổi thảo luận, hướng dẫn nhau thực hiện nội dung giáo viên yêu cầu.

Các em được tham quan sản phẩm của các nhóm khác, chỉ ra được lỗi sai của nhóm bạn, từ đó hoàn thiện khả năng trình bày của bản thân mình hơn. Với tinh thần phát triển phẩm chất, năng lực học sinh, các hoạt động của tiết dạy thầy Tuệ đều hướng cho học sinh tự tìm tòi, khám phá ra nội dung cần đạt.

Học sinh lớp 7A2 Trường THCS Lương Khánh Thiện hào hứng với tiết học Toán.

Tiết học toán sinh động

Cô Nguyễn Thị Thu Phương, giáo viên môn Toán, Trường THCS Lương Khánh Thiện, quận Kiến An (Hải Phòng), chia sẻ điều cô tâm đắc nhất là môn Toán ở Chương trình giáo dục phổ thông mới dành thời gian để tiến hành các hoạt động trải nghiệm Toán học cho học sinh như: Tiến hành các đề tài, dự án học tập về Toán, đặc biệt là ứng dụng Toán học trong thực tiễn; Tổ chức các trò chơi toán học.

Trong quá trình dạy, để thu hút học sinh và phát huy tính tích cực, chủ động của các em, cô tổ chức quá trình dạy học theo hướng kiến tạo, trong đó học sinh được tham gia phát hiện, suy luận giải quyết vấn đề và cô là người dẫn dắt, định hướng.

Cô luôn linh hoạt trong việc vận dụng các phương pháp, kỹ thuật dạy học tích cực, kết hợp các hoạt động dạy học trong lớp học với hoạt động vận dụng kiến thức toán học vào thực tiễn.

Theo cô Phương, để thành công với bài “Biểu đồ hình quạt tròn” mà cô cùng học trò lớp 7A2 đã lên lớp chuyên đề cấp thành phố, cô đã sử dụng rất nhiều phương pháp, kĩ thuật dạy học tích cực: Phương pháp trò chơi, học theo nhóm, học dự án, kĩ thuật phòng tranh, ứng dụng chuyển đổi số…

Tiết chuyên đề cấp thành phố do cô Phương lên lớp.

Tiết dạy được tổ chức dưới hình thức một cuộc thi, các em rất hào hứng, tích cực tham gia, chủ động tìm tòi chiếm lĩnh kiến thức, mạnh dạn tự tin thể hiện năng lực của bản thân thông qua các phần thi.

Bài học được liên hệ với nhiều vấn đề thực tiễn gần gũi, thiết thực, học sinh thấy được tính ứng dụng của Toán học trong cuộc sống từ đó hứng thú, yêu thích môn Toán hơn.

Trong quá trình dạy học, cô giáo phải đóng vai trò là người truyền thụ, định hướng, khơi gợi ở học sinh niềm say mê, yêu thích môn học, đồng hành và cổ vũ các em trên con đường chiếm lĩnh tri thức, như thế giờ học luôn sôi nổi, thu hút và hiệu quả.

Cụ thể, trong tiết dạy chuyên đề bài “Biểu đồ hình quạt tròn”, cô Phương hướng dẫn học sinh chiếm lĩnh kiến thức qua hình thức trò chơi. Với các phần: Khởi động, tăng tốc, về đích, học sinh được cùng nhau tìm hiểu cách đọc dữ liệu từ biểu đồ hình quạt tròn, biểu diễn dữ liệu vào biểu đồ hình quạt tròn (cho sẵn), nhận ra vấn đề hoặc quy luật đơn giản từ việc phân tích biểu đồ hình quạt tròn.

Bên cạnh việc giúp học trò được hình thành năng lực chung, cô Phương còn giúp các em hình thành tư duy và lập luận toán học. Qua so sánh, phân tích dữ liệu, học sinh tìm ra mối liên hệ giữa các đối tượng đã cho và nội dung bài học về biểu đồ hình quạt tròn, từ đó có thể áp dụng kiến thức đã học để giải quyết các bài toán.

Học sinh lớp 7B3 Trường THCS An Dương cùng nhận xét chéo bài của nhóm bạn.