Ngày 19/8, TAND TP. Hà Nội tiếp tục xét xử 28 bị cáo trong vụ bán rẻ “đất vàng” xảy ra tại Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu tỉnh Bình Dương (Tổng Công ty 3/2) và một số đơn vị liên quan, gây thiệt hại hơn 5.700 tỷ đồng.
Trong vụ án này, cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam; cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương Trần Thanh Liêm và 20 bị cáo khác bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí, theo quy định tại Điều 219 BLHS.
Có 3 bị cáo bị truy tố về tội Tham ô tài sản gồm: Võ Hồng Cường (Chủ tịch HĐQT Công ty Hưng Vượng); Trần Đình Như Ý (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phát Triển); Nguyễn Thục Anh (con gái bị cáo Nguyễn Văn Minh, cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Phát Triển).
Các bị cáo bị truy tố về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí và tội Tham ô tài sản gồm: Nguyễn Văn Minh, Trần Nguyên Vũ (Tổng Giám đốc Tổng Công ty 3/2) và Huỳnh Thanh Hải (Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty 3/2).
Tại phiên xử, đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị tòa tuyên phạt mức án sau với các bị cáo: Bị cáo Trần Văn Nam bị đề nghị từ 9-10 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí. Cùng tội danh, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử tuyên phạt bị cáo Trần Thanh Liêm từ 9-10 năm tù; bị cáo Phạm Văn Cành (Cựu Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương) 4-5 năm tù.
Với 2 tội danh là Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí và Tham ô tài sản, bị cáo Nguyễn Văn Minh bị đề nghị từ 29 - 30 năm tù. Trần Nguyên Vũ từ 24 - 26 năm tù. Các bị cáo còn lại bị đề nghị từ 3 năm tù đến 23 năm tù. Đồng thời, Viện Kiểm sát đề nghị Hội đồng xét xử TAND TP. Hà Nội tuyên trả lại diện tích đất hơn 1,4 triệu m2 cho Tỉnh ủy Bình Dương.
Theo đại diện Viện Kiểm sát, các bị can thuộc Cục thuế Bình Dương, nhóm cán bộ tại UBND tỉnh Bình Dương đã lấy mức giá của năm 2006 là 51.914 đồng/m2 để áp cho năm 2012 là không đúng quy định của pháp luật song vẫn soạn thảo, trình công văn để trình cấp trên ký. Với chức trách, nhiệm vụ được giao, bị cáo Trần Văn Nam thời điểm đó là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương cùng các bị cáo khác biết áp mức giá 2006 là sai nhưng vẫn ký giao đất. Hành vi của bị cáo Trần Văn Nam cùng các bị cáo đã gây thiệt hại cho Nhà nước 761 tỷ đồng.
Ngoài ra, năm 2016, thông qua hình thức liên doanh với Công ty CP Bất động sản Âu Lạc (Công ty Âu Lạc) do Nguyễn Ðại Dương (con rể ông Minh) thành lập, điều hành hoạt động để thành lập Công ty TNHH Ðầu tư Xây dựng Tân Phú, trong đó Tổng Công ty 3/2 góp 30% vốn điều lệ. Sau đó, Nguyễn Văn Minh đại diện Tổng Công ty 3/2 chuyển nhượng khu đất 43 ha cho Công ty Tân Phú và chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc của Nguyễn Ðại Dương.
Ở vụ việc này, các bị cáo Trần Văn Nam, Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương thời điểm đó, cùng các lãnh đạo tỉnh Bình Dương biết việc chuyển nhượng khu đất 43 ha của Tổng Công ty 3/2 đã làm trái quy định của pháp luật. Khi có dư luận về những sai phạm tại khu đất 43 ha, Trần Văn Nam tiếp tục chỉ đạo cấp dưới ban hành các văn bản đính chính, điều chỉnh nội dung sai lệch bản chất phương án sử dụng đất đã phê duyệt trước đó, nhằm hợp thức hóa, che giấu những sai phạm của Nguyễn Văn Minh và Tổng Công ty 3/2. Hành vi phạm tội của bị cáo Trần Văn Nam cùng các đồng phạm đã gây thất thoát số tiền gần 985 tỷ đồng.
Đại diện Viện Kiểm sát cáo buộc để thực hiện dự án trên khu đất 145 ha, Nguyễn Văn Minh sắp xếp cho 2 công ty “sân sau” tham gia vào liên doanh Công ty Tân Thành. Trong đó, Tổng Công ty 3/2 góp vốn bằng quyền sử dụng khu đất.
Theo phương án được phê duyệt, khu đất 145 ha phải được tính vào giá trị Tổng Công ty 3/2 khi thực hiện cổ phần hóa. Tuy nhiên, bị cáo Minh lại chỉ đạo cấp dưới sắp xếp khu đất vào mục “chờ thanh lý” (tức là loại khỏi giá trị doanh nghiệp - PV). Cùng với việc cổ phần hóa, bị cáo Minh yêu cầu tiếp tục thực hiện hợp đồng liên doanh tại Công ty Tân Thành. Qua đó, quyền sử dụng khu đất 145 ha bị đăng ký biến động từ Tổng Công ty 3/2 sang Công ty Tân Thành.
Về hành vi tham ô tài sản, với mục đích tạo nguồn tiền để hoàn ứng đã sử dụng trước đó, Nguyễn Văn Minh đã tạo điều kiện cho Công ty Phát Triển do con gái là Nguyễn Thục Anh và Trần Đình Như Ý thành lập phải trả nợ ngân hàng khi tham gia góp vốn vào Công ty Tân Thành, đồng thời tạo điều kiện để Công ty Hưng Vượng có nguồn tài chính thanh toán các khoản tiền đang còn nợ Tổng Công ty 3/2.
Lợi dụng chức vụ, quyền hạn là Chủ tịch HĐQT Tổng Công ty 3/2, Nguyễn Văn Minh đã ban hành chủ trương, quyết định và chỉ đạo thẩm định giá trị quyền sử dụng đất Khu đất 145 ha để tạo giá trị chênh lệch so với giá trị khu đất khi đưa vào góp vốn tại Công ty Tân Thành, tiến hành mua bán, chuyển nhượng 19% cổ phần để chiếm đoạt hơn 815 tỷ đồng của Tổng Công ty 3/2.
Theo đó, Nguyễn Văn Minh chiếm hưởng hơn 154 tỷ đồng; Nguyễn Thục Anh chiếm hưởng hơn 209 tỷ đồng; Trần Đình Như Ý chiếm hưởng hơn 201 tỷ đồng; Võ Hồng Cường chiếm hưởng gần 39 tỷ đồng. Đại diện Viện Kiểm sát đánh giá hành vi sai phạm của các bị cáo đã gây thất thoát số tiền đặc biệt lớn, làm giảm sút, xói mòn niềm tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước. Vụ án được quyết tâm đưa ra xét xử đã phản ánh đúng với tinh thần Đảng và Nhà nước trong công tác phòng, chống tham nhũng để bảo vệ tài sản của Nhà nước.
Bị cáo Nguyễn Văn Minh, lợi dụng chức vụ quyền hạn thao túng hoạt động của HĐTV Tổng Công ty 3/2 theo mục đích cá nhân vi phạm pháp luật có chủ ý để vụ vén lợi ích cá nhân và các người thân của gia đình.
Trong vụ án này, bị cáo Minh phạm tội với vai trò chủ mưu, các bị cáo khác có vai trò đồng phạm tích cực nên cáo trạng Viện KSND Tối cao truy tố là đúng người đúng tội, cần phải có bản án răn đe, nghiêm khắc. Ngoài ra, bị cáo Minh có nhiều thành tích trong công tác, nhân thân tốt, về hành vi tham ô tài sản đã được khắc phục toàn bộ, nên đề nghị HĐXX xem xét các tình tiết giảm nhẹ khi lượng hình cho bị cáo.
Bị cáo Trần Văn Nam với vai trò Phó chủ tịch rồi Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương đáng ra với sự nỗ lực của bản thân, sự tin tưởng của Nhà nước, đáng lẽ bị cáo phải gương mẫu, chấp hành nghiêm quy định của Nhà nước để đảm bảo tài sản nhà nước. Tuy nhiên, bị cáo đã không thực hiện đúng chức trách nhiệm vụ được giao mà còn cố ý thực hiện hành vi sai phạm nghiêm trọng. Khi phát hiện việc chuyển nhượng sai phạm tại lô đất 43 ha, bị cáo Nam còn bao che, dẫn đến gây thất thoát tài sản cho Nhà nước.
Việc bị cáo Nam bị Viện KSND truy tố là đúng người đúng tội đúng pháp luật. Về nhân thân, trong quá trình công tác, bị cáo Nam có nhiều thành tích, tại tòa và điều tra, có thái độ thành khẩn khai báo, đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt cho bị cáo để vừa đảm bảo tính nghiêm minh vừa đảm bảo tính nhân văn của pháp luật.
