Họ chỉ được làm các công việc như nấu nướng và dọn dẹp bên trong các tu viện và đền thờ. Thế nhưng gần đây, một chi phái tại Nepal đang thay đổi điều này, cho phép các ni cô kết hợp thiền với võ thuật, đồng thời tham gia các hoạt động vì môi trường.
Kết hợp thiền và võ thuật
Khi những tia nắng mặt trời đầu tiên xuyên qua những đám mây bao phủ các đỉnh núi phủ đầy tuyết của Himalaya, Jigme Rabsal Lhamo, nữ tu sĩ Phật giáo, rút một thanh kiếm từ sau lưng và đâm thẳng vào đối thủ của mình, khiến đối phương ngã xuống đất…
“Để mắt đến mục tiêu! Tập trung!”, ni cô Lhamo hét vào mặt nữ tu sĩ vừa bị hạ và nhìn thẳng vào mắt cô. Buổi tập này diễn ra bên ngoài một ngôi đền quét vôi trắng ở ni viện Druk Amitabha trên một ngọn đồi nhìn ra Kathmandu, thủ đô của Nepal.
Ni cô Lhamo và các thành viên khác ở đây được gọi là “nữ tu kungfu”, thuộc một chi phái Drukpa của Phật giáo đã có từ 800 năm trước. Trên khắp khu vực Himalaya và thế giới rộng lớn, những người theo chi phái này kết hợp thiền với võ thuật.
Hằng ngày, các nữ tu thay áo choàng màu hạt dẻ, mặc đồng phục nâu sẫm để luyện tập kungfu, môn võ thuật cổ xưa của Trung Quốc. Những buổi sáng bên trong ni viện tràn ngập tiếng bước chân nặng nề và âm thanh của binh khí chạm nhau, khi các nữ tu tập luyện dưới sự hướng dẫn của Lhamo, một sư cô 34 tuổi đến tu viện cách đây gần chục năm từ Ladakh, miền Bắc Ấn Độ.
Theo các học giả Phật giáo, từ lâu phụ nữ ở Himalaya bị cấm đoán khi tìm cách thực hành tâm linh bình đẳng với nam giới, bởi các lãnh đạo tôn giáo và cũng bởi phong tục xã hội.
Họ không được tham gia các cuộc tranh luận triết học căng thẳng và các hoạt động liên quan đến gắng sức hoặc dẫn đầu những buổi cầu kinh.
Hành hương vì môi trường
Mỗi ngày, ni viện Druk Amitabha nhận được hàng chục thỉnh cầu xin gia nhập đội ngũ các “nữ tu kungfu” từ những nơi xa xôi như Mexico, Ireland, Đức và Hoa Kỳ.
“Nhưng không phải ai cũng làm được điều này”, ni cô Jigme Yangchen Ghamo nói: “Nhìn bề ngoài trông hấp dẫn, nhưng bên trong là một cuộc sống không dễ dàng gì. Những người không có ý chí và kiên định khó mà theo được”.
Vào những thập niên gần đây, các hạn chế đó đã trở thành tâm điểm của một cuộc đấu tranh mạnh mẽ, được tiến hành bởi các nữ tu thuộc một số chi phái Phật giáo ở Himalaya.
Đáng kể nhất là các “nữ tu kungfu”, thuộc chi Drukpa. Họ đã bắt đầu một phong trào cải cách cách nay 30 năm dưới sự lãnh đạo của Jigme Pema Wangchen, còn được gọi là Đức pháp vương Gyalwang Drukpa thứ 12.
Ngài sẵn sàng phá vỡ truyền thống hàng thế kỷ và muốn các nữ tu mang thông điệp tôn giáo của chi phái ra bên ngoài các bức tường của tu viện. Konchok Lhamo, 29 tuổi, một nữ tu kungfu, cho biết: “Chúng tôi đang thay đổi luật lệ. Ngồi thiền trên đệm trong tu viện là chưa đủ”.
Hiện nay, các nữ tu Drukpa không chỉ luyện tập kungfu, mà còn hướng dẫn các buổi cầu nguyện và đi hành hương trong nhiều tháng để nhặt rác thải nhựa, giúp mọi người nhận thức về biến đổi khí hậu.
Trong hai thập niên qua, ngoại trừ thời gian gián đoạn trong đại dịch, hằng năm các nữ tu đều đạp xe khoảng 2.000km từ Kathmandu đến Ladakh, vùng cao trên dãy Himalaya, để thúc đẩy giao thông xanh.
Trên đường đi, họ dừng lại để truyền đạt cho người dân ở các vùng nông thôn của cả Nepal và Ấn Độ những kiến thức về bình đẳng giới cùng tầm quan trọng của trẻ em gái.
Truyền cảm hứng cho phụ nữ
 |
Các nữ tu trong giờ tụng kinh. |
Lần đầu tiên các nữ tu được giới thiệu võ thuật vào năm 2008 bởi các tín đồ từ Việt Nam. Những người này đến ni viện để học kinh sách và học cách sử dụng các nhạc cụ trong những buổi cầu nguyện. Kể từ đó, trên 800 nữ tu đã được đào tạo cơ bản về võ thuật, với khoảng 90 người trải qua các bài học khắc nghiệt để trở thành huấn luyện viên.
Các nữ tu kungfu đã nổi tiếng cả ở Nepal - nơi có đa số người theo đạo Hindu, chỉ khoảng 9% theo đạo Phật, và bên ngoài biên giới đất nước.
Nhưng những thay đổi của chi phái này không phải không gặp phản ứng mạnh mẽ. Trong những chuyến đi từ ni viện đến chợ địa phương, các ni cô từng bị các nhà sư thuộc một số chi phái khác thóa mạ. Nhưng điều đó không ngăn cản họ. Họ vẫn tu tập, luyện võ và hoạt động vì môi trường.
Khuôn viên rộng lớn của ni viện là nơi ở của 350 nữ tu. Họ sống với vịt, gà tây, thiên nga, dê, 20 con chó, một con ngựa và một con bò, tất cả đều được giải cứu khỏi lưỡi dao của những đồ tể hoặc từ đường phố.
Những ni cô này đã làm những công việc của họa sĩ, nghệ sĩ, thợ ống nước, người làm vườn, thợ điện và thợ xây…, đồng thời quản lý một thư viện và phòng khám sức khỏe cho các tín đồ.
Họ thức dậy lúc 3 giờ sáng và bắt đầu hành thiền. Trước khi bình minh ló dạng, họ đi bộ về phía ngôi đền chính, đồng thanh tụng kinh. Sau những lời cầu nguyện, các nữ tu tập trung bên ngoài tập luyện kungfu.
“Khi mọi người đến tu viện và thấy chúng tôi làm việc, họ bắt đầu nghĩ rằng trở thành một nữ tu không phải là ‘vô dụng’”, Zekit Lhamo, 28 tuổi nói: “Chúng tôi không chỉ quan tâm đến tôn giáo của mình, mà còn cả xã hội nữa”.
