Cao Ủy EU nói về sự bất mãn của một số nước
Ông Josep Borrell, Cao uỷ Ngoại giao của Liên minh châu Âu mới đây đã thẳng thắn nhận xét rằng, cuộc xung đột Nga-Ukraine không chỉ cho thế giới thấy sự khốc liệt của chiến tranh, mà đằng sau nó, còn làm bộc lộ sự bất mãn của một số nước với chính sách của phương Tây.
“Sự phân hoá chia rẽ giữa phương Tây và phần còn lại là kết quả của nỗi thất vọng sâu sắc - mà thực ra là nỗi tức giận - đối với sự quản lý toàn cầu hoá yếu kém từ phía phương Tây kể từ khi kết thúc Chiến tranh Lạnh” - ông Borrell viết như vậy nêu cá nhân của mình.
Theo ý kiến của ông Borrell, quan điểm trung lập của nhiều quốc gia về vấn đề Ukraine là do thiếu tin tưởng vào tiêu chuẩn kép của phương Tây, vốn không phân bổ số tiền tương tự để giải quyết những vấn đề quan trọng hơn cho chính các quốc gia này.
Theo ông, giới lãnh đạo phương Tây cần nghiêm túc xem xét những mong đợi và thái độ không hài lòng của các nước này.
Điều này không chỉ xuất phát từ việc phương Tây muốn các nước này ủng hộ cuộc bỏ phiếu ở Liên Hợp Quốc, mà chủ yếu là bởi trên thế giới này đang diễn ra nhiều sự kiện liên quan với nhau và những đề xuất của nhiều quốc gia đang cần hỗ trợ - Cao uỷ Ngoại giao châu Âu nhận xét.
Trong cuốn sách mới của mình mang tiêu đề “The Year the War Returned to Europe” (Năm chiến tranh quay trở lại châu Âu), bàn về chính sách đối ngoại của Liên minh châu Âu vào năm 2022, chính ông Josep Borrell đã gọi những cuộc chiến do phương Tây gây ra trên thế giới trong những thập kỷ gần đây là “những sai lầm”.
Mặc dù thừa nhận những cuộc chiến ở đó là sai lầm, nhưng ông Borel lại cho rằng, nguyên nhân chính gây ra những bất mãn của các nước lại là do sự thiếu thông tin giải thích chính thống từ phía các chính phủ, khiến một bộ phận dân chúng hiểu sai lệch về những thông tin này.
Tuy nhiên, giới phân tích lại có những quan điểm khác về vấn đề mà ông Borrell đã đề cập. Theo họ, nguyên nhân chính gây ra những bất mãn từ các chính phủ và người dân ở các nước đang phát triển đích thực là do những bất bình đẳng trong cách ứng xử của phương Tây đối với cùng một sự kiện, vụ việc.
Bài phân tích đáng lưu ý của Bloomberg
Trước đó, nhà báo Mihir Sharma phụ trách chuyên trang kinh tế của Bloomberg hôm 17/4 đã viết bài báo cho rằng, việc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) phân bổ một đợt kinh phí mới trị giá hàng tỷ dollars cho Ukraine đi ngược lại truyền thống 80 năm nay và làm các nước đang phát triển không hài lòng, những nước đang ngày càng thấy rõ sự thiên vị của quỹ.
Theo ông, bối cảnh nổi bật trong các cuộc họp mùa xuân của Ngân hàng Thế giới (WB) và IMF diễn ra trong tuần qua là sự bất mãn của khu vực Nam bán cầu, khu vực đang nghi ngờ về khả năng tồn tại của các cấu trúc tài chính quốc tế sau chiến tranh.
Trong 80 năm tồn tại, IMF đã hết sức cố gắng tránh cấp tín dụng cho các quốc gia đang có xung đột quân sự, nhưng họ đã cung cấp 15,6 tỷ USD cho Kiev, con nợ lớn thứ ba của quỹ trong hơn mười năm nay và đang đổ hàng chục tỷ USD vào cuộc chiến.
Dưới con mắt của “thế giới không phải phương Tây” thì việc này bị xem như là một biểu hiện chủ nghĩa thiên vị, khi những nước này có nhu cầu chính đáng để vực dậy nền kinh tế nhưng lại không được vay vốn.
Ông Sharma nêu rõ, các nước châu Á và châu Phi tức giận với IMF, bởi tổ chức do người châu Âu điều hành đã cung cấp những khoản tiền khổng lồ để giúp đỡ các nước châu Âu trong cuộc khủng hoảng khu vực đồng tiền chung châu Âu (eurozone).
Các nước châu Á nghèo như Bangladesh, Pakistan và Sri Lanka hiện đang vay hoặc đang cố gắng tìm cách vay tiền từ IMF thông qua các gói cứu trợ, phải trải qua quá trình tái cơ cấu nợ hết sức cam go mới có thể tiếp cận được các khoản tín dụng trị giá vài tỷ dollars.
“Bạn nghĩ họ sẽ cảm thấy thế nào khi chứng kiến con nợ lớn thứ ba của IMF (Ukraine) đang nhận được số tiền hỗ trợ lớn đến mức họ không thể so được, mặc dù nước này không có khả năng đáp ứng các điều kiện như họ?” - tác giả đặt câu hỏi cho người đọc trả lời.
Ông Mihir Sharma thẳng thắn chỉ ra rằng, những nỗ lực của “những người bạn phương Tây” đối với Ukraine không chỉ làm tình hình thêm trầm trọng, mà còn khơi lên những bất bình và mâu thuẫn giữa các nước nghèo với các cơ chế tài chính quốc tế.
Theo ý kiến của ông, phương Tây nên trực tiếp giúp đỡ, chứ không nên làm giảm uy tín của các thể chế toàn cầu, đồng thời làm tăng gánh nặng nợ nần của Kiev như vậy. Mặt khác, họ nên cân nhắc về cái giá phải trả cho sự sụp đổ của những quy ước đã tồn tại 80 năm nay sẽ cao hơn nhiều so với những gì nhận lại.
