Hậu quả khôn lường

Chiều 25/11, tại TPHCM Bộ Thông tin và Truyền thông đã tổ chức Hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về thực trạng, thách thức và giải pháp trong phòng chống tác hại thuốc lá tại Việt Nam.

Phát biểu tại hội thảo, Ths Hồ Hồng Hải, Phó Vụ Trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Thông tin và truyền thông cho biết, hiện nay chi phí cho thuốc lá ở nước ta chiếm 1% GDP, con số bỏ ra rất lớn. Việt Nam vẫn nằm trong số 15 quốc gia sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới. Đặc biệt tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới ở các thành phố có xu hướng tăng, nhất là đối tượng học sinh, sinh viên, giới trẻ.

Ths Hồ Hồng Hải chia sẻ tại hội thảo.

Tuy nhiên việc thông tin về quản lý Nhà nước đối với sản phẩm thuốc lá mới chưa được đồng bộ và hiệu quả. Luật phòng chống tác hại của thuốc lá chưa có quy định điều chỉnh đối với thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Điều này dẫn tới việc số lượng lớn các sản phẩm thuốc lá mới vẫn đưa vào Việt Nam qua đường nhập lậu, xách tay,…

Các sản phẩm này đang được quảng cáo khá phổ biến trên mạng xã hội được giới trẻ sử dụng nhiều như Facebook, Instagram, Tiktok,… Người tiêu dùng có thể dễ dàng mua các sản phẩm thuốc lá mới trên Internet, các trang mạng xã hội.

“Đứng trước thực trạng và nguy cơ về các tác hại đến sức khoẻ con người và các hệ luỵ xã hội do sử dụng các loại thuốc lá mới gây ra, Bộ Thông tin và Truyền thông nhận thấy rằng việc thông tin, truyền thông về các vấn đề như: Tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới; thực trạng sử dụng và các biện pháp kiểm soát thuốc lá tại Việt Nam, trong đó đặc biệt chú trọng đến cách kiểm soát thuốc lá bằng công cụ tài chính là một trong những giải pháp chủ đạo để thực hiện mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá tại Việt Nam hiện nay”, ông Hải nhấn mạnh.

Trình bày thực trạng sử dụng thuốc lá, tác hại của thuốc lá và mục tiêu giảm sử dụng thuốc lá tại Việt Nam, bà Nguyễn Thị Thu Hương (Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế) thông tin, hiện nay, tại Việt Nam có khoảng 40.000 người tử vong/năm vì các bệnh có liên quan đến thuốc lá. WHO dự báo đến năm 2030 sẽ tăng lên tới 70.000 người tử vong/năm nếu các biện pháp phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả không được thực hiện.

Bên cạnh đó, có 25 căn bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá như: Đột quỵ, mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi… Đây đều là những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở Việt Nam.

Theo nghiên cứu của Bệnh viện K, tỷ lệ bệnh nhân ung thư phổi có hút thuốc lá là 96,8%; số ca tử vong do các bệnh không lây nhiễm chiếm 73% tổng số ca tử vong do bệnh tật và thương tích ở Việt Nam, một trong những nguyên nhân quan trọng là do tỉ lệ sử dụng thuốc lá cao.

Thuốc lá thế hệ mới không được phép nhập khẩu

Theo Ths. Bs Nguyễn Tuấn Lâm (Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam), thuốc lá thế hệ mới chứa nhiều chất độc như thuốc lá truyền thống. Thuốc lá điện tử chứa chất độc giống thuốc lá truyền thống, còn thuốc lá nung nóng cũng chứa nhiều chất độc giống như khói thuốc lá.

Theo Ths- Bs Nguyễn Tuấn Lâm, thuốc lá thế hệ mới chứa nhiều chất độc như thuốc lá truyền thống.

Cũng theo chia sẻ của Bs Lâm, đã có nhiều cảnh báo về tác hại của nicotine. Trong đó, nicotine ảnh hưởng xấu tới sự phát triển não trẻ em và vị thành niên. Sử dụng nicotine ở tuổi thiếu niên gây hại cho các phần của não kiểm soát sự chú ý, học tập, tâm trạng.

Nicotine thay đổi làm ảnh hưởng xấu tới quá trình các khớp thần kinh được hình thành, các khớp này cần thiết cho bộ nhớ của não; sử dụng nicotine ở tuổi vị thành niên cũng có thể làm tăng nguy cơ gây nghiện các chất gây nghiện khác trong tương lai…

Cũng theo chia sẻ của Bs Lâm, hiện tại các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới không được phép nhập khẩu, quảng cáo và bán ở Việt Nam. WHO khuyến cáo nên duy trì và tăng cường các quy định luật pháp hiện tại về cấm nhập khẩu và bán để ngăn ngừa sự gia tăng nhanh chóng sử dụng trong giới trẻ; Đồng thời tăng cường thực thi quy định chống buôn lậu, quảng cáo và bán các sản phẩm này.