"Cần nhìn thẳng vào sự thật để có biện pháp mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa"

(GD&TĐ) - Đó là nhấn mạnh của Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc - Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia phòng chống HIV/AIDS, ma tuý và mại dâm tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác phòng chống AIDS, ma tuý và mại dâm năm 2012 và phương hướng, nhiệm vụ năm 2013 được tổ chức ngày 5/3 tại Hà Nội.

Cùng dự còn có lãnh đạo các Bộ ngành, đoàn thể Trung ương, lãnh đạo các tỉnh thành, các sở ngành có liên quan của 63 tỉnh, thành phố trong cả nước, các tổ chức quốc tế, cơ quan đại diện ngoại giao, các nhà tài trợ cho công tác này…

Tệ nạn ma tuý, mại dâm vẫn diễn biến phức tạp

Theo báo cáo của Uỷ ban Quốc gia Phòng chống AIDS và phòng chống tệ nạn ma tuý, mại dâm, trong năm 2012 vẫn diễn biến phức tạp, các lực lượng đã phát hiện, điều tra 20.917 vụ, bắt 31.419 đối tượng liên quan đến ma tuý, tăng hơn 2.294 vụ và 4.732 đối tượng so với năm 2012, thu giữ 692 kg heroin, 225 kg thuốc phiện, 1000 kg cần sa tươi, 164 kg cần sa khô, 192 kg cộng 500.000 viên ma tuý tổng hợp cùng nhiều tang vật, tài sản khác.

Đặc biệt, đã bóc gỡ nhiều đường dây vận chuyển ma tuý rất lớn, điển hình là đường dây tội phạm trong chuyên án 006N, với 100 đối tượng, đã vận chuyển tiêu thụ trên 5.000 bánh heroin, 280.000 viên ma tuý tổng hợp, 33,28 kg ma tuý tổng hợp dạng đá... Cơ quan điều tra, viện kiểm sát nhân dân và toà án nhân dân các cấp đã phối hợp đưa ra truy tố, xét xử 14.978 vụ với 18.687 bị cáo (tăng 19% cả về số vụ và bị cáo)… Năm 2012, cả nước cũng đã phát hiện và triệt phá 40,2 ha cây có chứa chất ma tuý, tăng 22% so với năm trước, trong đó diện tích trồng cây thuốc phiện là 34,5 ha, 5,7 ha cây cần sa…

Quang cảnh Hội nghị

Theo Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương, tình hình tội phạm về ma tuý trong khu vực có xu hướng tăng cả về quy mô, tính chất và mức độ nghiêm trọng, nhất là ở các tuyến, địa bàn trọng điểm như: Tây Bắc, Bắc miền Trung và các thành phố lớn. Các cơ quan chức năng đã phát hiện 20 vụ mua bán, vận chuyển  ma tuý số lượng lớn từ 20 đến 100 bánh heroin và từ 5-10kg ma tuý tổng hợp.

Đặc biệt, nguy hiểm hơn các đối tượng trong đường dây mua, bán, vận chuyển ma tuý đều sử dụng vũ khí quân dụng, chống trả quyết liệt lực lượng chức năng khi bị phát hiện, truy bắt hoặc giải cứu đồng bọn, thậm chí có đối tượng còn tự sát để bịt dầu mối… Tình hình người nghiện ma tuý cũng gia tăng. Tính hết năm 2012, cả nước có 172.000 người nghiện có hồ sơ quản lý, tăng 13.400 người (tăng 8,5% so năm 2011), 60 tỉnh, thành phố báo cáo số người nghiện đều ra tăng.

Về tình hình phòng, chống mại dâm, cai nghiện và quản lý cai nghiện, bà Phạm Thị Hải Chuyền - Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH cho biết, qua tổng hợp của các địa phương cả nước hiện có khoảng 115.363 cơ sở kinh doanh dịch vụ (tăng 3.083 cơ sở so năm 2011) với trên 68.463 nhân viên nữ. Trong đó có 5.861 cơ sở và 9.741 nữ nhân viên nghi hoạt động mại dâm; lập hồ sơ quản lý 1.518 đối tượng có biểu hiện chứa mại dâm, 957 đối tượng có biểu hiện môi giới mại dâm và 6.690 người bán dâm chuyên nghiệp (tăng 4.694 người so với năm 2011)… Về công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện, bà Chuyền cho biết, hiện cả nước đã chữa trị, cai nghiện cho khoảng 46.598/35.000 lượt người đạt 133% so với kế hoạch – tương đương với năm 2011.

Theo Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến, tính hết năm 2012, số trường hợp nhiễm HIV đang còn sống là 210.372 người, tổng số bệnh nhân AIDS hiện còn sống là 61.669 người, tổng số người nhiễm HIV đã tử vong là 63.372 người. Đáng lo ngại là dịch HIV/AIDS ở mức cao nhưng khó kiểm soát ở phần lớn các tỉnh miền núi phía Bắc như: Sơn La, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái. Hai thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh tình trạng này cũng đang diễn biến dịch phức tạp, khó kiểm soát và có chiều hướng ra tăng.

Cần đẩy mạnh truyền thông, nhân rộng mô hình hay

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Chủ tịch Uỷ ban Quốc gia phòng chống HIV/AIDS, ma tuý và mại dâm đánh giá, công tác phòng chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm trong năm qua có những chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, nhìn chung tình hình còn nhiều diễn biến phức tạp, cần sự vào cuộc và quyết tâm lớn của cả hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân nhằm ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng này trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh, công tác xây dựng thể chế, truyền thông, kiện toàn Uỷ ban Quốc gia phòng chống HIV/AIDS, ma tuý và mại dâm được quan tâm với việc xây dựng các chiến lược, kế hoạch, đề án được xây dựng, ban hành kịp thời và đồng bộ. Công tác truyền thông được đẩy mạnh với nhiều hình thức và nội dung phong phú, hướng về cơ sở, vùng sâu, vùng xa, những đối tượng có nguy cơ cao với các giải pháp truyền thông thực sự hiệu quả về công tác này như tác hại, hậu quả xấu của tệ nạn này, những mô hình hay, điển hình tốt để nhân rộng, phổ biến đến nhân dân…

Tỉnh Điện Biên là địa phương có tỷ lệ nhiễm HIV/AIDS trên 100.000 dân cao nhất cả nước, tiếp đến là TP HCM, thứ 3 là Thái Nguyên. Bởi vậy cần huy động các nguồn lực phục vụ cho công tác phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm trước tình hình nguồn lực tài trợ nước ngoài đang có chiều hướng giảm dần.

Bên cạnh sự tăng cường hỗ trợ của Chính phủ, các địa phương cần có giải pháp huy động các nguồn lực xã hội thông qua các tổ chức xã hội, phát huy tối đa hiệu quả, đồng thời tránh sự chồng chéo khi sử dụng nguồn lực.

Các đại biểu dự Hội nghị

Về nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung các nhiệm vụ trọng tâm là thực hiện nghiêm Chỉ thị của Đảng, Chính sách pháp luật của Nhà nước về phòng chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm, đặc biệt coi trọng vai trò của cấp uỷ, chính quyền. Tiếp tục củng cố, kiện toàn Uỷ ban Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm, các cơ quan là thành viên của Uỷ ban Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm đồng thời tăng cường điều phối giữa các ban, ngành, đoàn thể từ Trung ương tới địa phương. Các bộ, ngành là thành viên của Uỷ ban Quốc gia phòng, chống HIV/AIDS và phòng, chống tệ nạn ma tuý, mại dâm, theo chức năng, nhiệm vụ của mình tiếp tục xây dựng, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong công tác phòng, chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm. Đặc biệt, tập trung hướng dẫn thực hiện một số Điều khoản của Luật xử lý vi phạm hành chính có liên quan...

Về đề xuất, kiến nghị của các cơ quan, tổ chức, địa phương, Phó Thủ tướng cho biết sẽ giao cho các bộ, ngành nghiên cứu, xem xét, đề xuất và trình cấp có thẩm quyền cho ý kiến chỉ đạo. Theo Phó Thủ tướng, công tác này tuy còn nhiều khó khăn nhưng nếu có nhận thức, đánh giá đúng đắn, nhìn thẳng vào sự thật để các ngành các cấp cả nước có biện pháp mạnh mẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa, kiên quyết không để tình hình xấu hơn ngay từ năm 2013.Các ngành, các cấp cần vào cuộc một cách nghiêm túc, không qua loa, hời hợt, hình thức và thực hiện nghiêm các văn bản quy phạm pháp luật đối với lĩnh vực này, cũng như huy động sự tham gia và sức mạnh của cộng đồng, đẩy mạnh truyền thông đến mỗi người dân trên mọi miền nhằm nâng cao nhận thức và chuyển biến trong hành động, giảm thiểu những tác động xấu đối với sự phát triển của xã hội về phòng, chống HIV/AIDS, ma tuý, mại dâm thì công tác này mới phát huy và đạt được hiệu quả cao hơn nữa.

Nam Khánh