Ý thức tự học, tự bồi dưỡng càng trở nên quan trọng, có yếu tố quyết định giúp giáo viên phát triển năng lực nghề nghiệp.
Phát huy tối đa ý thức tự học, tự bồi dưỡng
Từ đầu năm 2021 đến nay, cô Phạm Hồng Lê, Trường Tiểu học và THCS Kỳ Đồng (huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) được tham gia khá nhiều lớp bồi dưỡng, tập huấn. Trong đó có tập huấn kiến thức về Nghị quyết của Đảng, đường lối, chính sách phát triển giáo dục do Phòng GD&ĐT phối hợp Trung tâm Bồi dưỡng chính trị huyện Hưng Hà tổ chức; bồi dưỡng thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018; tập huấn sử dụng sách giáo khoa mới; tập huấn đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục như: Dạy học trực tuyến, sử dụng các phần mềm soạn giảng…
Theo cô Lê, hoạt động tập huấn có phát sinh một số khó khăn khi chuyển sang hình thức trực tuyến do phụ thuộc vào đường truyền mạng. “Đơn cử ngày 24/11, tôi tham gia tập huấn mô-đun 5, mạng bị ngắt, khi vào lại không thể vào tham gia được” - cô Phạm Hồng Lê chia sẻ.
Nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc tự bồi dưỡng, cô Lê thường xuyên tự học, tìm hiểu trên Internet; lập trang web hoặc fanpage để lưu trữ những tư liệu, (bài viết hay, video...) sưu tầm được, hoặc những sản phẩm giáo dục tốt của chính mình, đồng thời chia sẻ với đồng nghiệp.
Trong thời gian qua, cô Vũ Thị Dung, giáo viên Ngữ văn, Trường THPT Xuân Phương, Hà Nội, vẫn chủ động thực hiện bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao chất lượng dạy học. Nội dung tự bồi dưỡng chủ yếu tập trung vào phương pháp, cách thức dạy học trực tuyến hấp dẫn, hiệu quả. Tuy nhiên, khó khăn ở chỗ hoạt động tự bồi dưỡng đâu đó còn tự phát. Giáo viên phải tự mày mò, tự bồi dưỡng kĩ năng dạy học trực tuyến cho bản thân.
Để tự bồi dưỡng kĩ năng dạy học trực tuyến, cô Dung đã tìm hiểu các phần mềm hỗ trợ dạy học, kiểm tra đánh giá trực tuyến; lựa chọn phần mềm phù hợp, khai thác tối ưu các tính năng của mỗi phần mềm; trao đổi kinh nghiệm dạy học trực tuyến với đồng nghiệp. “Rất may mắn, Trường THPT Xuân Phương đã mời chuyên gia tập huấn, triển khai cuộc hội thảo, tập huấn trao đổi kinh nghiệm dạy học trực tuyến. Đây là hoạt động chuyên môn quý báu, có giá trị trong việc bồi dưỡng chuyên môn đối với giáo viên”. Chia sẻ điều này, cô Vũ Thị Dung đồng thời mong muốn hoạt động bồi dưỡng thường xuyên được triển khai thường niên, để nội dung bồi dưỡng bám sát thực trạng, bối cảnh dạy học trong thời điểm hiện tại và tương lai.
Cần sự điều phối của cơ quan quản lý
Nói về đổi mới hình thức, phương pháp bồi dưỡng thường xuyên, TS Phạm Tuấn Anh, Phó Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục, Bộ GD&ĐT, cho rằng: Mỗi nhà giáo phải xác định không ngừng tự bồi dưỡng. Đây chính là quá trình tự cập nhật, bổ sung kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ trong quá trình công tác. Trong thời đại khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin phát triển, nguồn tài liệu trên Internet vô cùng đa dạng, phong phú. Bằng kỹ năng tìm kiếm, lựa chọn thông tin, mỗi nhà giáo cần tự rèn luyện cho mình năng lực tự học để có thể chọn lựa cho bản thân những thông tin bổ ích, thiết thực hỗ trợ quá trình hành nghề của mình.
TS Phạm Tuấn Anh cũng nhấn mạnh, việc tăng cường tự học, tự bồi dưỡng trên cơ sở phát triển hệ thống cung cấp, quản lý và hỗ trợ người học dựa trên nền tảng công nghệ thông tin và thông qua quá trình tương tác với đồng nghiệp trong trường, liên trường, cụm trường. Tất nhiên, muốn thực hiện được việc này, phải có bàn tay điều phối của cơ quan quản lý giáo dục trực tiếp.
Cùng với đó, kết hợp phương thức bồi dưỡng tập trung (với đối tượng cốt cán) với bồi dưỡng trực tuyến qua mạng Internet, bồi dưỡng từ xa nhằm thúc đẩy quá trình tự học, tự nghiên cứu, đồng thời tạo điều kiện giúp cho nhà giáo chủ động sắp xếp thời gian bồi dưỡng.
Biến quá trình bồi dưỡng thành tự bồi dưỡng thường xuyên, liên tục, tại chỗ; tăng cường vai trò của đội ngũ cốt cán trong công tác bồi dưỡng thường xuyên. Đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp bồi dưỡng thường xuyên: Trực tuyến, trực tiếp, kết hợp cả 2 hình thức theo mô hình 5 - 3 - 7, tăng cường các lớp học ảo, trao đổi, thảo luận thông qua hệ thống LMS… thích ứng với dịch Covid-19.
Liên quan đến chỉ đạo, quản lý, đánh giá công tác bồi dưỡng thường xuyên, TS Phạm Tuấn Anh lưu ý, cần quán triệt và nhận thức đúng tầm quan trọng của việc bồi dưỡng thường xuyên. Xác định rõ việc bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục là giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng đội ngũ. Do đó, phải tập trung mọi nguồn lực và đổi mới công tác quản lý để thực hiện có hiệu quả theo từng năm học.
Công tác bồi dưỡng thường xuyên đối với giáo viên, cán bộ quản lý cơ sở giáo dục tiếp tục thực hiện theo các văn bản hiện hành. Cần bảo đảm thực hiện tốt các yêu cầu về nội dung bồi dưỡng, điều kiện tổ chức thực hiện bồi dưỡng, hình thức bồi dưỡng phù hợp với điều kiện thực tế địa phương và nhiệm vụ năm học. Chú ý xây dựng kế hoạch và tổ chức thực hiện bồi dưỡng một cách khoa học, hiệu quả, tổ chức đánh giá và cấp giấy chứng nhận kết quả bồi dưỡng theo quy định. Sử dụng tốt kết quả bồi dưỡng thường xuyên trong đánh giá đội ngũ và thực hiện các chế độ chính sách khác.