Tham dự buổi lễ có PGS.TS Nguyễn Viết Tiến - Thứ trưởng Bộ Y tế; ông Hà Minh Huệ – Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành, đoàn thể Trung ương; lãnh đạo các Vụ, Cục, đơn vị thuộc Hội Nhà báo Việt Nam, Bộ Y tế, Tổng cục Dân số – KHHGĐ; lãnh đạo các Sở Y tế, Chi cục DS-KHHGĐ; đại diện các cơ quan thông tấn, báo chí Trung ương và Hà Nội…
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết: Sau hơn 50 năm thực hiện các chính sách về dân số, kế hoạch hóa gia đình, số con trung bình của mỗi cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ ở nước ta đã giảm, từ 6,4 con năm 1960 xuống còn 2,1 con vào năm 2013. Tỷ lệ tăng dân số cũng giảm còn 1,05%.
Quy mô dân số hiện khoảng 90 triệu người và tuổi thọ bình quân tăng lên 73 tuổi. Điều đáng lo ngại là, tại một số địa phương, mức sinh giảm gây bất lợi đối với sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước.
Theo dự báo của Liên hợp quốc, nếu nước ta có mức sinh tăng trở lại và tổng tỷ suất sinh có thể lên tới 2,3 - 2,5 con/phụ nữ thì đến năm 2050, quy mô dân số nước ta sẽ đạt cực đại ở mức quá cao từ 130 - 140 triệu người, mật độ dân số cao khoảng 400 người/km2.
Điều này sẽ gây áp lực đối với các lĩnh vực y tế, giáo dục, lao động, việc làm và bất lợi đối với phát triển kinh tế xã hội, cơ cấu nhân khẩu trong tương lai.
Nhưng nếu để mức sinh giảm mạnh và tổng tỷ suất sinh chỉ khoảng 1,35 con/phụ nữ vào năm 2020 thì đến năm 2050, quy mô dân số sẽ đạt cực đại là 95 - 100 triệu người, làm dân số suy giảm, thiếu nguồn lao động, giai đoạn cơ cấu dân số vàng ngắn lại, già hóa dân số diễn ra nhanh rất bất lợi đối với sự phát triển kinh tế.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Viết Tiến cho biết, mặc dù đã đạt được những thành tựu quan trọng nhưng công tác dân số vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức.
Do vậy, chủ đề của Tháng Hành động quốc gia về dân số năm 2014 là "Duy trì mức sinh thấp hợp lý - Vì sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước".
Sự kiện này nhằm nâng cao nhận thức, đề cao trách nhiệm của các cấp chính quyền, đoàn thể, tổ chức xã hội, từng gia đình, cá nhân về ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác DS-KHHGĐ đối với sức khỏe, hạnh phúc của mỗi người dân, gia đình, đối với sự phát triển bền vững của đất nước, dân tộc Việt Nam.
Đây cũng là cơ hội để tăng cường sự tham gia, phối hợp chặt chẽ, đồng bộ của các cấp, ngành, tầng lớp nhân dân và sự hợp tác, giúp đỡ của các quốc gia, các tổ chức quốc tế đối với công tác DS-KHHGĐ của Việt Nam.
Tại lễ phát động, Tổng cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình đã phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam tổng kết và trao Giải Báo chí toàn quốc về công tác dân số - kế hoạch gia đình năm 2014.
Phát động từ ngày 19/5 - 30/10, Ban Tổ chức đã nhận được gần 250 tác phẩm báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình từ các địa phương trong cả nước và từ các cơ quan báo chí Trung ương tham dự.
Chung cuộc, Ban tổ chức Giải Báo chí toàn quốc về Dân số năm 2014 đã trao 36 giải cho các tập thể, cá nhân.
