Nỗ lực không mệt mỏi
Công trình thứ 30 của PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh và cộng sự "nghiên cứu về độc tố asen (As) trong lúa gạo", được công bố trên tạp chí Land Degradation&Development - một trong những tạp chí uy tín nhất trong lĩnh vực nông nghiệp và môi trường.
Lý giải về những chia sẻ đầy cảm xúc trên trang cá nhân khi nhận tin vui này, PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh bộc bạch: "Thực ra đó là tâm trạng bộc phát với cảm xúc đan xen. Cột mốc 30 bài ISI là thành quả từ những nỗ lực không mệt mỏi của cả nhóm nghiên cứu (mà tôi hay gọi là nhóm SoilTechLab), đặc biệt trong điều kiện phòng thí nghiệm và cơ sở vật chất/trang thiết bị vô cùng khó khăn.
Là người thầy, bên cạnh niềm vui với thành công của các em sinh viên - cộng sự, tôi cũng có một chút buồn sau mỗi "chuyến đò ngang" cập bến. Đó cũng là cảm xúc tức thời khi nghĩ về những việc khác cần phải làm (bên cạnh công việc nghiên cứu khoa học)".
Nghiên cứu về độc tố asen trong lúa gạo là công trình PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh và nhóm nghiên cứu khá lo lắng về phản ứng từ các nhà chuyên môn hay xã hội.
Công bố về mức độ tích lũy asen trong gạo nếu không được hiểu đúng có thể bị quy kết gây hoang mang dư luận hay ảnh hưởng đến sản xuất, xuất khẩu gạo. Cũng do nghiên cứu về asen khá tốn kém và được xem là vấn đề nhạy cảm nên ở Việt Nam có khá ít nhóm nghiên cứu vấn đề này...
Mạnh dạn nghiên cứu nội dung ít nhóm theo đuổi, đi đến tận cùng vấn đề một cách bài bản và khoa học, đặc biệt là sự kiên trì - nhóm nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh bước đầu có thành tựu.
"Trong bối cảnh nghiên cứu về asen trong gạo nhận được sự quan tâm rộng rãi của cộng đồng khoa học trên toàn thế giới, Việt Nam cũng cần đẩy mạnh nghiên cứu về vấn đề này.
Nhóm SoilTechLab hy vọng công bố thứ 30 của nhóm về asen trong gạo sẽ được nhìn nhận theo hướng tích cực, và là tiền đề để phát triển các kỹ thuật/giải pháp giảm thiểu asen trong gạo, cũng như hạn chế tác động của asen đến sức khỏe cộng đồng ở Việt Nam" - PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh bày tỏ.
Thành danh nhờ… đất
Lúa, gạo, đất... gắn bó với người nông dân hàng ngàn đời nay. PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh cũng luôn đau đáu vấn đề môi trường đất, lúa, gạo, rơm rạ; bận tâm với nhiều vấn đề của người nông dân như: Chất lượng nông sản, tiết kiệm phân bón, giảm sự vất vả trong sản xuất nông nghiệp.
Hỏi về lý do tại sao lại hứng thú với môi trường đất, nhà khoa học trẻ - PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh cho biết: "Môi trường đất là mảng chuyên môn khoa học vô cùng sinh động và có ý nghĩa lớn đối với thực tiễn Việt Nam.
Nghiên cứu về đất mang đến những trải nghiệm lý thú, từ vĩ mô đến vi mô, trừu tượng đến trực quan, thực tiễn ngoài hiện trường đến phòng thí nghiệm.
Nghiên cứu về đất liên quan đến nhiều "bài toán" vĩ mô, ví dụ như an toàn và an ninh lương thực toàn cầu, biến đổi khí hậu... Giản dị hơn, nghiên cứu về đất có thể giúp những người làm nông nghiệp đỡ vất vả hơn"...
PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh thích làm việc nhóm và làm việc ngoài thực địa. Hầu hết các ý tưởng nghiên cứu của nhóm SoilTechLab đều liên quan đến thực tiễn sản xuất nông nghiệp và bảo vệ môi trường ở Việt Nam. Mỗi chuyến đi đến các vùng miền đều mang lại nguồn cảm hứng và là nguyên liệu sơ khai cho hướng nghiên cứu mới.
30 công trình nghiên cứu được công bố trên tạp chí ISI là con số ấn tượng, đặc biệt với nhà khoa học tuổi đời còn trẻ trong giới khoa học. Thế nhưng, PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh cho rằng: "Con số này vẫn khiêm tốn so với nhiều nhóm nghiên cứu khác trong Đại học Quốc gia Hà Nội. Chỉ có điều, với thực trạng về cơ sở vật chất, đạt được tốc độ tăng trưởng công bố như vậy cũng đã vượt qua mức kỳ vọng của các thành viên trong nhóm SoilTechLab".
Hỏi về dự định cá nhân, PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh chia sẻ: Mong muốn có thể tổ chức công việc tốt hơn để có thêm thời gian cho gia đình hoặc có thêm thời gian để theo đuổi những thứ mình thích, đặc biệt là những nghiên cứu có chiều sâu và có giá trị thực tiễn.
Nhóm nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh đang mở rộng liên kết với các nhà khoa học Đức, Anh, Mỹ, Nhật và Malaysia để phát triển hướng nghiên cứu mới trong bảo vệ, cải tạo và sử dụng bền vững tài nguyên đất ở Việt Nam.
Năm đó, chọn cho mình hướng nghiên cứu là rơm rạ và dòng tuần hoàn dinh dưỡng trong đất trồng lúa, ngay từ khi ra trường, PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh đã gắn bó với Khoa Môi trường, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội. PGS.TS Nguyễn Ngọc Minh được trao Giải thưởng Tạ Quang Bửu 2016.
