Yên lòng
Ngày xưa ta sống trong gian nhà cũ, xung quanh là vườn cỏ xanh rì. Sáng nghe “Ò… o…” gà gáy sớm, đêm nghe ộp oạp tiếng ếch kêu, ngẩng đầu nhìn trăng qua song cửa, cúi đầu thấy nệm cỏ thơm lừng. Tuy không có điều hòa, nhưng mát mẻ yên tĩnh, không khí cũng trong lành, đêm ngủ không cần đóng cửa, cũng chẳng phải lo lắng sẽ mất đi thứ gì.
Giờ đây, ta sống trong tòa nhà cao tầng, ở đô thị hoa lệ, vật chất tiện nghi cũng chẳng thiếu thứ gì. Nhưng cửa trên cửa dưới đều phải đóng thật chặt, ngồi trong nhà vẫn thấp thỏm không yên. Nào là cửa chống trộm, nào là camera, nào là lưới bảo vệ vây kín khắp tòa nhà, có những lúc ngay cả bản thân ta cũng không vào được…
Khi còn bé, mấy đứa con nít ở nông thôn thích nhất là ra sông, ra đồng bắt tôm cá, hoặc lẻn vào vườn hái trái cây tươi ngon ăn tại chỗ…
Ngày nay, trong siêu thị, cá con nào cũng to, rau quả đóng gói luôn sẵn có và trông rất đẹp mắt. Nhưng cho dù có rửa bao nhiêu lần ta vẫn lo lắng thực phẩm bẩn, nhiễm hóa chất độc hại... không ai dám chắc đồ mình ăn có đảm bảo “tử tế” hay không.
Nhiệt tình
Ngày xưa, hàng xóm như anh em, láng giềng như bằng hữu, người không thân thích vẫn thường hay qua lại với nhau. Có gì ngon cùng nhau tận hưởng, có gì ngọt cùng nhau sẻ chia, nhà ai có việc, thì mọi người đều chung tay giúp đỡ nhiệt tình.
Giờ đây, chúng ta cùng sống chung một tầng lầu chung cư, thậm chí hai nhà sát vách, cửa ngõ đối diện, mỗi ngày đều chạm mặt, nhưng trước sau lại không biết “nhà ấy” tên họ là gì.
An toàn
Khi còn bé, trẻ nhỏ hay tụm năm tụm ba trên đường vui cười đùa giỡn, đuổi bắt nhau, thỉnh thoảng cũng chỉ có mấy con chó chạy ngang qua, đám trẻ nhặt sỏi ném chúng rồi cười thích thú…
Ngày nay, xã hội phát triển, đường càng ngày càng rộng nhưng xe cộ cũng ngày càng nhiều, giao thông thiếu an toàn. Đi đường luôn phải chú ý, không thể thoải mái nô đùa như xưa, bởi vì tai nạn giao thông có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Náo nhiệt
Ngày xưa, cả làng chỉ có duy nhất một chiếc ti vi, buổi tối mọi người đều kéo đến xem nhờ, nô nức đông vui như trẩy hội. Tuy chỉ là ti vi đen trắng, hình ảnh đôi khi không rõ nét, nhưng cả làng đều rôm rả vây quanh. Người thì ngồi, kẻ thì đứng, trẻ nhỏ thì ngồi trong lòng mẹ, trẻ lớn thì kiễng chân ngó qua khe, đứng chật khắp gian nhà, nhưng không thấy chật chội, không khí thật náo nhiệt tưng bừng.
Bây giờ, ti vi tinh thể lỏng trở thành cổ lỗ sĩ, ti vi màn hình rộng cũng chẳng hấp dẫn ai. Thứ duy nhất khiến mọi người không thể rời mắt chính là chiếc điện thoại, mỗi người một chiếc, đều là thứ tân tiến mới trình làng.
Tuy mọi người tụ họp với nhau, nhưng ai nấy chỉ dán mắt vào điện thoại, dẫu có ngẩng đầu lên cũng chẳng muốn nói với nhau đôi lời.
Hồi ức, kỉ niệm cũ
Khi còn bé, tiệm chụp ảnh không nhiều lắm, một năm cùng lắm cũng chỉ được đi chụp ảnh vài lần hoặc vào các dịp đặc biệt. Hình rửa ra mới xem được, nên ai cũng cho vào khung, giữ gìn thật cẩn thận. Mỗi lần lấy ra xem đều ngập tràn trong hồi ức.
Ngày nay, có khi vài năm cũng không đến tiệm chụp ảnh, camera, điện thoại, iPad… lúc nào cũng sẵn bên người. Đôi khi, chụp hình nhiều đến nỗi đầy cả bộ nhớ, nhưng những hồi ức, những lưu niệm thực sự thì thường chẳng còn lại gì.
Sự sum vầy, đầm ấm
Khi còn bé, chỉ một vài nhà có TV, và tuy là trắng đen, hình ảnh cũng không rõ, nhưng người xem thì lại rất đông, đôi khi còn chen chúc, cảm giác sum vầy, đầm ấm.
Ngày nay, nhà nhà đều có TV nhưng hiếm khi cùng ngồi xem chung vì mỗi người đều có trên mình một chiếc điện thoại thông minh, ngồi đâu hay đi đâu cũng không rời cái điện thoại.
Thỏa mãn
Ngày xưa, trẻ con chờ cả năm đến dịp Tết mới được mua áo mới. Quần áo thật giản đơn, màu sắc cũng khiêm nhường, nhưng mỗi bộ đều nâng niu đáng quý, hễ mặc vào là thích thú, tự hào.
Giờ đây, quần áo đủ mọi sắc màu, đủ mọi kiểu dáng, mốt mới treo đầy tủ, nhưng vẫn luôn thấy áo quần không đẹp, vẫn luôn thấy mình lỗi mốt, lỗi thời.
Chân tình bền chặt
Ông nội cưới bà nội, chỉ cần nửa đấu gạo; ba cưới mẹ, cũng chỉ cần nửa con trâu... Chỉ cần vậy là có thể về chung một nhà, nhận một tờ giấy đăng ký kết hôn, mở một tiệc rượu nho nhỏ là xong. Đồ ăn cũng chỉ có vài món đơn giản, vài con vịt con gà tự nuôi trong vườn, nhưng thực sự rất vui vẻ. Rồi cứ vậy sống hạnh phúc với nhau, chẳng biết đến khái niệm ngoại tình hay bồ nhí là gì.
Ngày nay, lễ cưới xa hoa, tiệc tùng đình đám. Tuy nhiên, nhiều đôi lứa sống với nhau dăm bữa nửa tháng đã chán chường. Chuyện ly hôn dường như đã trở nên bình thường. Thậm chí chuyện ngoại tình, đánh ghen… hầu như nơi nào cũng có.
