Hành tinh có tên TOI-1846 b lớn gần gấp đôi Trái Đất và có khối lượng gấp 4 lần. Nó quay quanh sao lùn đỏ với quỹ đạo rất gần sao chủ và bề mặt có thể chứa nước
Hành tinh nằm trong vùng hiếm gặp
TOI-1846 b quay quanh một sao lùn đỏ nhỏ, mát mẻ với chu kỳ 4 ngày và gây ra hiện tượng giảm sáng định kỳ. Tín hiệu này lần đầu tiên thu hút sự chú ý của các nhà khoa học khi kính viễn vọng không gian TESS của NASA quan sát thấy mẫu hình giảm sáng vào tháng 3 hằng năm.
Được xác nhận bởi một nhóm các nhà khoa học sử dụng cả kính thiên văn vũ trụ và mặt đất, TOI-1846 b thuộc loại hiếm gọi là “khoảng trống bán kính” (radius gap), một danh mục hiếm giữa các hành tinh đá nhỏ như Trái Đất và các hành tinh giàu khí lớn hơn như Sao Hải Vương.
Mặc dù nhiệt độ bề mặt ước tính khoảng 316°C, các nhà nghiên cứu cho biết hành tinh này vẫn có thể chứa nước.
Hành tinh này được cho là có lõi đá rắn, một lớp băng dày đặc và thậm chí có thể có một đại dương nông hoặc bầu khí quyển mỏng.
Ông Abderahmane Soubkiou, trưởng nhóm nghiên cứu tại Đài thiên văn Oukaimeden ở Morocco, cho biết: “Chúng tôi đã xác thực TOI-1846 b bằng cách sử dụng dữ liệu từ TESS và dữ liệu quang trắc đa màu từ mặt đất, hình ảnh độ phân giải cao và các quan sát quang phổ.”
Các phép đo của họ cũng cho thấy hành tinh này quay quanh sao chủ trong chưa đầy 4 ngày, giữ một quỹ đạo gần sao chủ hơn nhiều so với Sao Thủy trong Hệ Mặt Trời của chúng ta.
Sao chủ là một sao lùn đỏ, có kích thước và khối lượng khoảng 40% so với Mặt Trời của chúng ta, tỏa sáng ở nhiệt độ khoảng khoảng 3.316°C.
Vì sao lùn đỏ nhỏ và mờ hơn, các hành tinh phải quay rất gần để nhận được hơi ấm, điều này cũng giúp các kính thiên văn dễ dàng phát hiện khi chúng đi qua phía trước sao chủ.
Kính thiên văn mở rộng hiểu biết về hệ hành tinh
TESS, được phóng vào năm 2018, đã ghi nhận hơn 7.600 sự kiện quá cảnh như vậy và xác nhận hơn 630 hành tinh cho đến nay.
Bốn camera có độ nhạy cao của nó quét bầu trời mỗi 30 phút, khiến nó lý tưởng để phát hiện sự giảm sáng nhỏ như từ TOI-1846 b.
Hành tinh mới được phát hiện này cũng có khả năng bị khóa thủy triều (tidally locked), nghĩa là một mặt luôn hướng về sao chủ trong khi mặt kia chìm trong bóng tối.
Sự tương phản nhiệt độ này có thể cho phép nước bị giữ lại ở những vùng mát hơn, tùy thuộc vào cách nhiệt di chuyển qua bầu khí quyển.
Các nhà khoa học NASA hy vọng Kính viễn vọng Không gian James Webb sẽ sớm nhắm mục tiêu vào TOI-1846 b để nghiên cứu bầu khí quyển của nó bằng cách sử dụng ánh sáng hồng ngoại.
Nếu điều kiện phù hợp, Webb có thể phát hiện dấu hiệu của hơi nước, mêtan, carbon dioxide hoặc các loại khí khác.
Các kính thiên văn mặt đất như Đài thiên văn Gemini ở Hawaii cũng đang đóng góp, sử dụng một thiết bị chính xác gọi là MAROON-X để đo dao động nhỏ bé của sao chủ gây ra bởi lực hấp dẫn của hành tinh, giúp xác nhận khối lượng của nó và tìm kiếm các hành tinh lân cận ẩn mình.
Các nhà nghiên cứu tin rằng TOI-1846 b có thể không đơn độc. Những thay đổi tinh tế trong quỹ đạo của nó cho thấy một hành tinh khác có thể đang ẩn mình trong cùng hệ, có khả năng quay xa hơn trong một vùng mát hơn, tiềm năng sinh sống hơn.
Phát hiện này đi kèm với một phát hiện gần đây khác: TOI-715 b, một hành tinh siêu Trái Đất thứ 2 nằm cách 137 năm ánh sáng, cũng quay quanh một sao lùn đỏ.
Cả 2 hành tinh giúp lấp đầy những khoảng trống quan trọng trong sự hiểu biết của các nhà thiên văn học về cách một số hành tinh nhỏ mất đi bầu khí quyển theo thời gian trong khi những hành tinh khác lại giữ được chúng.
Vì sao lùn đỏ chiếm khoảng 75% tổng số sao trong Dải Ngân Hà, việc nghiên cứu các hành tinh như TOI-1846 b có thể hé lộ thêm bao nhiêu thế giới có khả năng sinh sống còn ẩn ngay trong vùng lân cận của Dải Ngân Hà.
