Những chiếc điện thoại thông minh, với hàng loạt tiện ích từ mạng xã hội, tin nhắn đến video giải trí, dễ dàng “chiếm lĩnh” thời gian và tư duy của các em. Khi bị cuốn vào những thông báo từ Facebook, TikTok, hay những trò chơi trực tuyến, các em vô tình lãng phí thời gian đáng lẽ dành cho việc học, làm giảm hiệu quả của mỗi tiết học.
Việc sử dụng điện thoại trong giờ học hiện nay là nguyên nhân chủ yếu gây nên sự mất tập trung của học sinh. Những chiếc điện thoại thông minh, với hàng loạt tiện ích từ mạng xã hội, tin nhắn đến video giải trí, dễ dàng “chiếm lĩnh” thời gian và tư duy của các em. Khi bị cuốn vào những thông báo từ Facebook, TikTok, hay những trò chơi trực tuyến, các em vô tình lãng phí thời gian đáng lẽ dành cho việc học, làm giảm hiệu quả của mỗi tiết học.
Cuối tháng 10/2024, tại Trường THPT Nghi Lộc 3, Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An chính thức phát động phong trào “Học sinh Nghệ An nói không với điện thoại trong giờ học”. Đây là một động thái mạnh mẽ, không chỉ hướng đến việc điều chỉnh hành vi sử dụng điện thoại của học sinh, mà còn nhắm đến việc cải thiện nền tảng học tập, kỷ luật trong trường học. Trước bối cảnh công nghệ ngày càng thâm nhập sâu vào cuộc sống, phong trào này mang tính chất định hướng, giúp các em học sinh trở lại với giá trị thực sự của việc học tập.
Không ít thầy cô tại các trường trung học phổ thông đã chia sẻ rằng, việc học sinh sử dụng điện thoại trong giờ học gây ra rất nhiều khó khăn trong quá trình giảng dạy. Không còn những ánh mắt tập trung vào bài giảng, thay vào đó là hình ảnh học sinh cúi xuống lén lút kiểm tra điện thoại dưới ngăn bàn.
Điều này khiến không khí lớp học trở nên rời rạc, giáo viên không thể truyền tải kiến thức một cách hiệu quả, và học sinh thì không nắm bắt được bài học như mong muốn. Tình trạng này, nếu kéo dài, không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng học tập, mà còn tác động xấu đến tinh thần kỷ luật chung trong môi trường giáo dục.
Trước thực trạng đáng lo ngại đó, phong trào “Học sinh Nghệ An nói không với điện thoại trong giờ học” đã được triển khai với mục tiêu rõ ràng: Tạo dựng một môi trường học tập tập trung, nơi các em có thể dành trọn thời gian để lắng nghe, suy nghĩ và trao đổi cùng thầy cô, bạn bè.
Đây không chỉ là một quy định mang tính quản lý, mà là nỗ lực nhằm thay đổi thói quen, nhận thức của các em về tầm quan trọng của việc tập trung trong học tập. Khi loại bỏ sự cám dỗ từ điện thoại, học sinh sẽ có cơ hội trải nghiệm niềm vui thực sự từ việc học, từ những giờ phút tương tác trực tiếp với giáo viên và bạn bè.
Việc cấm sử dụng điện thoại trong giờ học không phải là một quy định hà khắc, mà là biện pháp bảo vệ học sinh trước sự lôi cuốn không lành mạnh của các nền tảng giải trí. Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc sử dụng điện thoại trong giờ học ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng ghi nhớ và tiếp thu kiến thức của học sinh.
Khi không còn bị phân tán tư tưởng bởi những video ngắn hay tin nhắn liên tục, các em sẽ dễ dàng tập trung vào bài giảng, nắm bắt được nội dung và ý nghĩa sâu xa mà thầy cô muốn truyền đạt. Đây chính là chìa khóa để xây dựng một thế hệ học sinh có tư duy sắc bén, hiểu biết sâu rộng và kỹ năng xử lý thông tin một cách có chọn lọc.
Tại Trường THPT Nghi Lộc 3, ngay sau khi phong trào được triển khai, những tín hiệu tích cực đã dần xuất hiện. Các tiết học trở nên sôi nổi hơn, học sinh tự tin phát biểu và tham gia thảo luận nhiều hơn. Không còn cảnh giáo viên phải ngắt quãng bài giảng để nhắc nhở các em bỏ điện thoại xuống, thay vào đó là không khí học tập tập trung, hiệu quả.
Đây chính là minh chứng rõ ràng nhất cho thấy, việc loại bỏ điện thoại khỏi giờ học không chỉ là một biện pháp quản lý đơn thuần, mà còn mang lại lợi ích thiết thực cho việc học tập và phát triển kỹ năng của học sinh.
Nhưng để phong trào này đạt được hiệu quả bền vững, sự đồng lòng của phụ huynh đóng vai trò quan trọng không kém. Phụ huynh cần hiểu rằng, việc quản lý con em sử dụng điện thoại không chỉ là trách nhiệm của nhà trường, mà còn là trách nhiệm của gia đình.
Ở nhà, các bậc cha mẹ nên giám sát và hạn chế thời gian con sử dụng điện thoại, khuyến khích các em tham gia vào những hoạt động ngoại khóa, đọc sách, hay đơn giản là trò chuyện cùng gia đình. Đây là cách tốt nhất để giúp các em hình thành thói quen sử dụng điện thoại một cách có kiểm soát, không phụ thuộc vào thiết bị này trong mọi hoạt động.
Nhà trường, mặt khác, cần tạo ra những sân chơi bổ ích, những câu lạc bộ học thuật, thể thao để học sinh có thêm nhiều sự lựa chọn giải trí sau giờ học. Khi các em tìm thấy niềm vui từ việc tham gia vào các hoạt động bổ ích này, sự phụ thuộc vào điện thoại sẽ tự nhiên giảm đi. Việc xây dựng một môi trường học tập tích cực, lành mạnh sẽ giúp các em hiểu rằng, cuộc sống không chỉ có những chiếc màn hình sáng lấp lánh, mà còn rất nhiều điều thú vị khác để khám phá, học hỏi.
Phong trào “Học sinh Nghệ An nói không với điện thoại trong giờ học” cũng là cơ hội để các em học sinh rèn luyện kỷ luật tự giác – một đức tính quý báu trong cuộc sống. Khi các em tự giác cất điện thoại, đó cũng là lúc các em đang tự đặt ra cho mình một giới hạn, một nguyên tắc để hướng tới mục tiêu lớn hơn là việc học tập. Đây là một quá trình rèn luyện tâm trí, giúp các em nhận ra rằng, để đạt được những thành công trong tương lai, không chỉ cần sự thông minh, mà còn cần sự kiên nhẫn, tập trung và khả năng tự kiểm soát.
Nhìn lại những chuyển biến tích cực sau khi phong trào được phát động, có thể khẳng định rằng đây là một bước đi đúng đắn của Sở Giáo dục và Đào tạo Nghệ An. Trong bối cảnh nền giáo dục đang đối diện với nhiều thách thức từ sự bùng nổ của công nghệ, việc đề cao vai trò của sự tập trung và kỷ luật học đường là cần thiết. Những nỗ lực từ phía nhà trường, sự đồng lòng của phụ huynh và ý thức tự giác từ chính các em học sinh sẽ là động lực quan trọng giúp phong trào này lan tỏa và phát huy hiệu quả.
Không thể phủ nhận rằng, trong thời đại số hóa, điện thoại thông minh là công cụ hỗ trợ đắc lực cho học tập. Nhưng học cách kiểm soát nó, biết sử dụng đúng lúc, đúng chỗ mới là điều quan trọng.
Phong trào “Học sinh Nghệ An nói không với điện thoại trong giờ học” không chỉ giúp các em học sinh tránh xa khỏi những phiền toái từ mạng xã hội trong giờ học, mà còn giúp các em hiểu rằng: Việc học cần được ưu tiên hàng đầu, và sự tập trung là yếu tố quyết định đến thành công. Khi các em học cách tự kiểm soát bản thân, cũng là lúc các em đang xây dựng cho mình một tương lai tươi sáng, nơi mà công nghệ chỉ là công cụ, không phải là “người dẫn dắt”.