Theo đánh giá của các chuyên gia, giáo viên các trường THPT và lãnh đạo một số Sở GD&ĐT, việc các môn Toán, Lý, Hóa lệch về phía điểm cao, hay môn Tiếng Anh lệch về phía điểm thấp đã phản ánh chính xác năng lực học tập của thí sinh.
Một phổ điểm chuẩn
Trong cả 8 môn thi đều thể hiện sự phân hóa tốt của đề thi. Với các môn tự nhiên có thể thấy: Đối với môn Toán, với 569.681 thí sinh dự thi, điểm trung bình là 5,02, số thí sinh đạt điểm 6,25 là nhiều nhất, có 8 thí sinh đạt điểm cao nhất là 10, số bài trong khoảng từ 9 – 10 điểm là 5.438 bài (chiếm 0,95%).
Cũng như vậy, đối với môn Hóa học, với 313.317 thí sinh dự thi, điểm trung bình là 5,48, số thí sinh đạt điểm 5.40 là nhiều nhất, có 15 thí sinh đạt điểm cao nhất là 10, số bài trong khoảng từ 9 – 10 điểm là 1.479 bài (chiếm 0,47%).
Đối với môn Sinh học, với 108.705 thí sinh dự thi, điểm trung bình là 5.26, số thí sinh đạt điểm 4,40 là nhiều nhất, có 6 thí sinh đạt điểm cao nhất là 10 và có 971 số bài đạt trong khoảng điểm từ 9 – 10 (chiếm 0,89%).
Đối với môn Vật lý, với 341.982 thí sinh dự thi, điểm trung bình là 6,02, số thí sinh đạt điểm 6,60 là nhiều nhất, có 14 thí sinh đạt điểm cao nhất là 10, số bài trong khoảng từ 9 – 10 điểm là 2.516 (chiếm 0,74%). Dựa trên biểu đồ phân bố điểm của các môn trên cho thấy, phổ điểm về cơ bản có sự phân hóa tốt.
Tương tự như vậy, trong số các môn xã hội, ghi nhận chung là một phổ điểm đẹp: Đối với môn Ngữ văn, với 554.861 thí sinh dự thi, điểm trung bình là 5,15, số thí sinh đạt điểm 5 là nhiều nhất, có 14 thí sinh đạt điểm cao nhất là 9,5, số bài đạt trong khoảng 9 - 10 có 434 bài (chiếm 0,08%).
Đối với môn Lịch sử, với 87.376 thí sinh dự thi, điểm trung bình là 4,32, số thí sinh đạt điểm 3 là nhiều nhất, và có 5 thí sinh đạt điểm 10, số bài trong khoảng từ 9 – 10 là 877 bài (chiếm 1,00%).
Địa lý là môn học liên quan đến cả tự nhiên và xã hội, với 191.810 thí sinh dự thi, mức điểm trung bình là 5.27, số thí sinh đạt điểm 5 là nhiều nhất, có 9 thí sinh đạt điểm cao nhất là 10, số bài trong khoảng từ 9 – 10 điểm là 2.425 bài (chiếm 1,26%).
Dựa trên biểu đồ phân bố điểm của môn Địa lý có thể đánh giá đề thi có sự phân hóa cao, phân phối điểm khá chuẩn. Việc đề thi đưa vào kiểm tra kiến thức mang tính thời sự được nhiều chuyên gia đánh giá cao và chất lượng bài thi của thí sinh đã phản ánh chính xác năng lực học tập của các em.
Riêng môn Tiếng Anh, với 4.72.000 thí sinh dự thi, mức điểm trung bình được cho là thấp nhất với mức 3,48 điểm, trong đó số thí sinh đạt điểm 2,40 là nhiều nhất, có 10 thí sinh đạt điểm cao nhất là 10, số lượng bài thi đạt từ 9 – 10 điểm là 2.444 bài (chiếm 0,52%).
Dựa trên biểu đồ phân bố điểm của môn Tiếng Anh có thể đánh giá, trong số 8 môn thi, đây là môn có điểm trung bình thấp nhất và số điểm thấp dưới điểm trung bình là cũng nhiều nhất.
Nhìn vào phổ điểm môn Tiếng Anh, nhiều nhà giáo dục đã cho rằng, điểm thi môn Tiếng Anh như vậy là đánh giá đúng năng lực học tập của học sinh Việt Nam. Điều này cũng minh chứng quyết tâm thay đổi cách dạy và học Tiếng Anh trong các nhà trường phổ thông để tạo chuyển biến mới.
Động lực để thay đổi
Theo đánh giá của nhiều nhà giáo dục, Kỳ thi THPT quốc gia năm 2016 này đã thành công cả từ việc ra đề, công tác coi thi cho đến chấm thi.
Một phổ điểm đẹp đánh giá chính xác năng lực học tập của thí sinh, với những thí sinh có lực học trung bình hoàn toàn có thể đạt ngưỡng xét tốt nghiệp, nhưng thí sinh có nhu cầu học cao hơn thì điểm thi đã đánh giá năng lực chính xác để mình có thể theo học ngành, trường nào cho phù hợp.
Riêng đối với môn Ngoại ngữ với mức điểm trung bình chỉ đạt 3,48 điểm đã phản ánh chính xác việc dạy và học Tiếng Anh trong các trường phổ thông hiện nay và đặt vấn đề cấp thiết phải đổi mới cách dạy và học môn học này.
Còn theo đại diện nhiều nhà trường, phổ điểm năm nay cho thấy, số lượng bài thi có điểm 9 - 10 thấp hơn nhiều so với năm 2015, đồng thời tỷ lệ thí sinh bị điểm liệt đã giảm.
Đặc biệt điểm thi có độ phân hóa rõ rệt, đảm bảo thuận lợi cho việc xét tuyển vào đại học, cao đẳng. GS.TS Trần Văn Nam - Giám đốc Đại học Đà Nẵng, cho biết:
Năm nay tuy điểm 10 hiếm hơn năm 2015, nhưng phổ điểm lại không thấp, phần lớn các bài thi đều từ 5 điểm trở lên. Ông đưa ra dẫn chứng môn Vật lý tại cụm thi Đà Nẵng có tới 83% bài thi từ 5 điểm trở lên, môn Hóa học là 73%, và môn Sinh cũng trên 50%.
Với sự phân hóa tốt của của điểm như vậy sẽ tạo thuận lợi cho từng trường tuyển người học sát với yêu cầu năng lực. Dự báo, điểm chuẩn vào của các trường thuộc Đại học Đà Nẵng sẽ không thay đổi so với năm ngoái.
PGS.TS Phạm Tiết Khánh – Chủ tịch Hiệp hội các trường cao đẳng cộng đồng Việt Nam - cũng chung nhận định khi cho rằng: Nếu một phổ điểm quá nhiều điểm cao sẽ không chỉ khiến các trường khó khăn vì quá nhiều nguồn tuyển mà cả thí sinh sẽ rất khó khi đưa ra quyết định cho riêng mình, minh chứng của điểm thi năm 2015 với một phổ điểm khá cao đã cho thấy việc đó.
PGS Khánh phân tích: Đề thi năm nay, phổ điểm như vậy là rất đẹp, với mức điểm cao không nhiều thì dành cho số ít các trường tốp trên, thí sinh tự lượng sức mà xét tuyển trong nhóm đó. Còn với các trường tốp giữa, một tỷ lệ lớn thí sinh có mức điểm khá giỏi là thuận lợi rất nhiều cho cả các trường và người học.
Đặc biệt với các trường đại học địa phương, cao đẳng cộng đồng với tỷ lệ khá lớn thí sinh có ngưỡng trên trung bình sẽ là sự đa dạng hóa nguồn tuyển, người học có nhiều điều kiện hơn tiếp cận với các loại hình đào tạo, chắc chắn sẽ tạo động lực cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương và vùng miền.
TS Đỗ Tuấn Minh - Hiệu trưởng Trường Đại học Ngoại ngữ (ĐHQG Hà Nội) nói: Đề thi 2016 có khả năng phân hóa trong nội bộ nhóm học sinh khá giỏi tốt hơn đề thi năm 2015.
Một mặt, điều này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các trường đại học xét tuyển đầu vào. Mặt khác, sự phân hoá này vẫn cần tiếp tục được cải thiện trong tương lai. Tôi chia sẻ khó khăn của bộ phận chịu trách nhiệm về đề thi khi họ cần tạo sự cân đối nhất định trong việc đảm bảo một đề thi Tiếng Anh có cả hai chức năng.
Thứ nhất, đề thi dành cho học sinh đại trà trong một bối cảnh là việc dạy và học môn Tiếng Anh ở phổ thông mặc dù đã được đầu tư nhiều và cũng đã có nhiều cố gắng của cả thầy và trò nhưng cũng còn nhiều khó khăn.
Thứ hai, đề thi dành cho việc xét tuyển vào ĐH, CĐ khi mà càng ngày các trường ĐH, CĐ càng dành nhiều quan tâm cho các tổ hợp điểm có điểm môn Tiếng Anh trong đó.
Theo cảm nhận của tôi, dường như, đề thi môn Tiếng Anh năm nay làm tốt chức năng 2 hơn là chức năng 1. Cũng cần nhấn mạnh thêm rằng, mặt bằng trình độ ngoại ngữ của học sinh Việt Nam chưa tốt nên điểm thi Tiếng Anh thấp hơn điểm các môn khác cũng là điều dễ hiểu.
Chính vì vậy, Bộ GD&ĐT xác định nâng cao chất lượng dạy và học Tiếng Anh là ưu tiên hàng đầu trong thời gian tới, theo tôi là quyết định sáng suốt.
