Tạo bước đà cho mô hình
Trong bối cảnh ngành giáo dục đang liên tục đổi mới theo hướng phát triển năng lực toàn diện cho học sinh, Học thông qua Chơi (HTQC) được xem như như một hướng tiếp cận hiệu quả, đặc biệt ở bậc tiểu học, nơi nền tảng học tập và phát triển con người được hình thành.
HTQC không đơn thuần là “chơi trong giờ học”, mà là một cách tiếp cận sư phạm đặt người học làm trung tâm, giúp các em chủ động khám phá, hợp tác và phát triển tư duy cũng như kỹ năng xã hội một cách tự nhiên thông qua các hoạt động giàu tính trải nghiệm.
Tuy nhiên, để hướng tiếp cận này được thực hiện hiệu quả và lâu dài trong nhà trường, điều cốt lõi nằm ở việc chuẩn bị đội ngũ giáo viên có kiến thức, kỹ năng và tư duy phù hợp.
Theo đó, thời gian qua, tổ chức VVOB tại Việt Nam đã triển khai các hoạt động nâng cao năng lực lồng ghép HTQC, nổi bật là chiến lược đưa HTQC vào chương trình đào tạo thông qua Dự án Tích hợp Học thông qua Chơi trong đào tạo giáo viên tiểu học (Dự án PLAYHi).
Tại Hội thảo Giới thiệu Học thông qua Chơi với các trường đại học sư phạm tổ chức ngày 10/7/2025 tại Đà Nẵng, các đại biểu là giảng viên, chuyên gia và đại diện nhiều trường đại học sư phạm trên cả nước đã cùng trao đổi về các mô hình tích hợp HTQC một cách hệ thống, linh hoạt và có khả năng mở rộng.
Tại sự kiện, Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh và Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên đã trình bày hành trình này thông qua ba lộ trình cụ thể.
Đầu tiên, thiết kế môn tự chọn mới về HTQC (Trường Đại học Sư phạm, ĐH Thái Nguyên). Thứ hai, tích hợp HTQC vào phương pháp giảng dạy của các môn học hiện có (5 môn tại Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, 7 môn tại Thái Nguyên). Thứ ba, lồng ghép HTQC vào mô-đun lý thuyết giảng dạy bắt buộc trong chương trình đào tạo giáo viên (Trường Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh).
Thúc đẩy hợp tác giữa trường đại học và phổ thông
Đưa HTQC vào đào tạo giáo viên là một bước đi chiến lược để lan tỏa hướng tiếp cận này một cách bền vững, bắt đầu từ chính cái nôi của những người truyền cảm hứng cho thế hệ kế tiếp. Việc đầu
tư vào chương trình đào tạo không chỉ là đầu tư cho đội ngũ giáo viên và sinh viên, mà là đầu tư cho lớp học của tương lai, nơi trẻ em được học bằng sự tò mò, sáng tạo và niềm vui khám phá.
Cùng với việc phát triển tài liệu học tập và tổ chức các lớp tập huấn cho giảng viên đại học, cách tiếp cận đa dạng này cho phép các trường chủ động điều chỉnh và nhân rộng HTQC trong chương trình một cách bài bản và phù hợp với điều kiện cụ thể của trường.
“Bằng cách đưa HTQC vào giảng đường và thúc đẩy hợp tác giữa giảng viên đại học và giáo viên phổ thông, chúng tôi muốn đảm bảo rằng thế hệ giáo viên tiếp theo không chỉ hiểu lý thuyết mà còn thành thạo kỹ năng tổ chức các hoạt động học tích cực, phù hợp với định hướng giáo dục mới,” ông Nguyễn Bảo Châu, điều phối dự án VVOB chia sẻ.
Không dừng lại ở hai trường đại học, dự án được thiết kế linh hoạt để có thể mở rộng sang các cơ sở đào tạo sư phạm khác trên cả nước. Việc HTQC được tích hợp vào các học phần sẵn có cũng đồng nghĩa với việc các trường có thể duy trì nội dung này lâu dài, ngay cả sau khi dự án kết thúc.
“Việc phát triển đội ngũ giảng viên nòng cốt và hệ thống tài liệu nội bộ giúp chúng tôi chủ động duy trì và mở rộng hướng tiếp cận này trong đào tạo giáo viên tiểu học”, PGS. TS. Lê Thị Thu Hương, Trưởng khoa Giáo dục Tiểu học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Thái Nguyên cho biết.
Đồng thời PGS. TS. Lê Thị Thu Hương bày tỏ tin tưởng rằng trong tương lai, HTQC sẽ không chỉ là một “sáng kiến dự án” mà dần trở thành thực hành thường xuyên và là một phần thiết yếu trong phát triển năng lực sư phạm cần thiết của giáo viên và sinh viên sư phạm ngành giáo dục tiểu học.
