Những ngày này, dọc theo con sông Vàm Xếp (ấp Tân Hòa Trung, xã Tân Hội, thị xã Hồng Ngự, Đồng Tháp) xuất hiện nhiều ghe, xuồng cũ, mới được neo đậu dưới bến.
Đó là những phương tiện mưu sinh trong mùa nước nổi được bà con nông dân mua mới hoặc sửa chữa lại để chuẩn bị cho những chuyến hành nghề “ăn cá” trên các cánh đồng nước của thị xã Hồng Ngự và huyện Tân Hồng.
Cũng như nhiều hộ dân mưu sinh trong mùa nước nổi, hằng năm vào tháng 5 âm lịch là anh Nguyễn Văn Khôn - ngụ ấp Tân Hòa Trung - chuẩn bị ngư cụ ra đồng bắt cá, lươn.
Tuy nhiên, năm nay con nước về muộn hơn mọi năm gần 1 tháng nên những ngày đầu tháng 6 âm lịch, vợ chồng anh Khôn mới bắt tay vào sửa lại chiếc xuồng mà gia đình anh đã mua cách nay 8 năm.
Với nhiều nông dân, không có ruộng đất thì các vụ Đông Xuân, Hè Thu là thời gian ra đồng làm cỏ, xịt thuốc sâu mướn cho các chủ lúa, mùa nước nổi chính là “mùa vàng” để mưu sinh.
Ông Thái Văn Thẩm - 65 tuổi, ngụ ấp Tân Hòa Trung - có hơn 50 năm hành nghề đánh bắt cá vào mùa nước nổi. Ông Thẩm cho biết, gia đình không có ruộng đất, các con đi làm ăn xa, vợ bác thì bệnh.
Để có tiền chi tiêu sinh hoạt, sau khi các con gửi về nhà được gần 1 triệu đồng, bác đã dành toàn bộ số tiền ấy mua 5 “tay” lưới (khoảng 400m), bình ắc quy, đèn, sửa lại chiếc xuồng và lấy thêm một tay lưới cũ mà ông đã giăng vào mùa nước nổi năm rồi để đi vào huyện Tân Hồng giăng lưới bắt cá cá rô, cá mè vinh...
Dù việc đánh bắt cá ngày một khó khăn do cá bây giờ không nhiều như trước nhưng ông Thẩm vẫn bám nghề và điều quý hơn nữa là ông cho rằng đánh bắt cá bằng lưới mắc nhỏ ảnh hưởng đến nguồn lợi thủy sản nên các loại lưới của ông đều là lưới mắc lớn.
Xuôi về các xã đầu nguồn của huyện Hồng Ngự, không khí sửa chữa xuồng ghe, đóng chì vào lưới, may vá lưới, chuốt cần câu, sửa lờ, lọp… được bà con nông dân ngồi 2 bên đường chăm chỉ làm cũng nhộn nhịp không kém.
Năm nay, tại xã Thường Thới Hậu A (huyện Hồng Ngự), nhiều hộ nghèo được vay tiền chăn nuôi đã mua bò về nuôi. Song, đến hẹn lại lên, khi mùa nước nổi bắt đầu, ngoài việc chăn nuôi, bà con cũng chuẩn bị ngư cụ, chỉ chờ con nước tràn vào đồng để bơi xuồng đi đánh bắt cá.
Anh Nguyễn Văn Nhựt - ngụ ấp Bình Hòa Trung (xã Thường Thới Hậu A) - cho biết: “Mùa nước năm nay, ngoài việc trữ rơm sẵn cho bò ăn, tôi cũng đã chuẩn bị lưới, xuồng máy đâu vào đó, chỉ chờ con nước Rằm mười lăm hoặc con nước ba mươi tới có cá là tôi chạy ra đồng kiếm được đồng nào đỡ đồng đó”.
Hằng năm có trên dưới 5 miệng đáy (dụng cụ bằng lưới, dùng để hứng cá trên sông), gồm các đáy như đáy Hậu Cây Sao, đáy Ba Nguyên, đáy Mã Đá, đáy Cả Sách… được đặt trên sông Sở Thượng (đoạn chảy qua xã Thường Thới Hậu A, xã Thường Thới Hậu B của huyện Hồng Ngự).
Ông Nguyễn Văn Tiếp - ngụ ấp Bình Hòa Hạ - cho biết, nhiều năm nay tôi đặt đáy tại Hậu Cây Sao (xã Thường Thới Hậu A). Hiện nước lên chậm nên chưa xác định nơi đặt đáy, tuy nhiên, ngư cụ chuẩn bị cho việc đặt đáy như thùng phuy, bè, ghe xuồng, lưới… đã được hoàn thiện xong cách đây gần nửa tháng. Tôi cũng đã mướn được 4 nhân công phụ tiếp việc đặt đáy và vệ sinh lưới đáy.
Mùa nước nổi năm nay về chậm hơn so với nhiều năm trước nhưng không vì thế người nông dân không chuẩn bị sẵn tâm thế khai thác những sản vật tự nhiên.
Vài “tay” lưới, lọp cua cùng một chiếc xuồng ra đồng, người dân vùng lũ có thể kiếm được vài chục đến vài trăm ngàn đồng và có sẵn lươn, cá… do chính mình “thu hoạch được” cho bữa cơm gia đình thêm phong phú.
