Vì vậy, để giữ lại những gì mình đã học tập và trải nghiệm, con người thường ghi thành sách.
Nguyễn Nhật Ánh
Khi trang sách mở ra
(Trích)
Khi trang sách mở ra
Khoảng trời xa xích lại
Bắt đầu là cỏ dại
Thứ đến là cánh chim
Sau nữa là trẻ con
Cuối cùng là người lớn.
Trong trang sách có biển
Em thấy những cánh buồm
Trong trang sách có rừng
Với bao nhiêu là gió
Trang sách còn có lửa
Mà giấy chẳng cháy đâu
Trang sách có ao sâu
Mà giấy không hề ướt
Trang sách không nói được
Sao em nghe điều gì
Dạt dào như sóng vỗ
Một chân trời đang đi.
Từ đời này qua đời khác, sách cứ nhiều mãi lên, thành ra tri thức nhân loại gửi vào từng trang sách càng thêm phong phú, như trời cao biển rộng vậy. Quả vậy, sách chứa đựng cả một chân trời - một chân trời rộng mở vô biên. Bài thơ “Khi trang sách mở ra” của nhà thơ Nguyễn Nhật Ánh đã giúp chúng ta khám phá bao điều mới mẻ, bao điều mà tuổi thơ cần phải biết và hướng đến để bồi đắp tâm hồn, nâng cao trí tuệ.
Khổ thơ đầu tiên trong bài “Khi trang sách mở ra” đã hiện lên nhiều điều thú vị bằng sự liên tưởng thật tài tình của Nguyễn Nhật Ánh. Từ trang sách tưởng chừng vô tri, bé nhỏ kia lại có cả một chân trời bao la đang dần xích lại. Các hình ảnh tự nhiên và con người gần gũi, thân thuộc với các em đều sinh động và kỳ thú. Đó là cỏ dại non tơ, là thanh âm của tiếng chim rộn ràng, ríu rít, và đẹp nhất là hình ảnh con người, có cả trẻ con và người lớn đang cùng sống trên quả đất đẹp giàu hiện ra thật vui tươi:
“Khi trang sách mở ra
Khoảng trời xa xích lại
Bắt đầu là cỏ dại
Thứ đến là cánh chim
Sau nữa là trẻ con
Cuối cùng là người lớn.”
Mở từng trang sách, chúng ta còn bắt gặp bao nhiêu là cảnh đẹp tự nhiên về biển, về rừng. Trong đó, biển rộng bao la, biển chở những con thuyền buồm đi về sớm tối và những cánh rừng mênh mông xạc xào gió thổi. Quả vậy, nếu không đọc sách, làm sao các em biết được đất nước mình “rừng vàng biển bạc” bao la và diệu kỳ đến thế:
“Trong trang sách có biển
Em thấy những cánh buồm
Trong trang sách có rừng
Với bao nhiêu là gió”
Ngoài ra, sách cũng cung cấp cho các bạn nhỏ những hiểu biết thật gần gũi và quen thuộc từ cuộc sống hằng ngày. Một ánh lửa hồng mẹ nấu bếp chiều hôm, một ao sâu có nhiều tôm cá. Chao ôi, lửa và nước, những cái rất cần thiết, gắn bó với con người lại cũng có trong trang sách trắng xinh kia! Nhưng điều ngộ nghĩnh mà Nguyễn Nhật Ánh muốn các em trả lời là: Tại sao lửa có trong sách nhưng sách không cháy, nước có trong sách nhưng sách không ướt? Trả lời được những câu hỏi này nghĩa là các bạn nhỏ đã rất thông minh và giỏi lắm rồi:
“Trang sách còn có lửa
Mà giấy chẳng cháy đâu
Trang sách có ao sâu
Mà giấy không hề ướt”
Ồ, thực ra không phải trong sách có lửa, có nước gì đâu! Lửa và nước mà tác giả muốn nói ở đây chính là sách đã cung cấp cho các em những hiểu biết về lửa, về nước đó thôi. Ngoài ra, nhiều điều mới mẻ khác từ chân trời bao la của sách cũng sẽ đến với các bạn nhỏ, dù nhìn bề ngoài sách không nói được bao giờ:
“Trang sách không nói được
Sao em nghe điều gì
Dạt dào như sóng vỗ
Một chân trời đang đi”.
 |
| Ảnh minh họa. |
Sách tuy không có tiếng nói nhưng các em vẫn nghe được âm thanh, dạt dào như sóng vỗ và cảm nhận được một chân trời đang dần bước đi, rộng mở về phía trước. “Một chân trời đang đi” là muốn nói đến chân trời tri thức đó các em, nó sẽ rộng mở lớn hơn nếu mỗi ngày các em biết chăm lo đọc sách. Đọc nhiều sách chính là nhận về sự phong phú vô cùng của cuộc sống mang lại.
Bài thơ giản dị, trong sáng nhưng lại chứa đựng bài học thật bổ ích và sâu sắc cho tuổi thơ. Các bạn nhỏ đọc xong “Khi trang sách mở ra”, chắc rằng mỗi ngày sẽ yêu hơn những trang sách quý, vì nó mở ra những chân trời mới mẻ và bao la phía trước.
