Ngày 28/11, tại xã Óc Eo (An Giang), Ban Quản lý Di tích Văn hóa Óc Eo tổ chức lễ công bố 2 Bảo vật Quốc gia thuộc văn hóa Óc Eo được Thủ tướng Chính phủ quyết định công nhận, gồm: Đầu tượng Phật Linh Sơn Bắc (niên đại thế kỷ I – III) và Mộ vò Gò Cây Trâm (niên đại thế kỷ IV - V).
Tượng đầu Phật Linh Sơn Bắc được phát hiện trong quá trình khai quật tại di tích Linh Sơn Bắc thuộc khu di tích Óc Eo - Ba Thê. Tượng đầu Phật được tìm thấy trong tầng văn hóa có sự tích tụ phong phú của các di vật gốm, ngói, đèn dầu, tượng thờ, văn bia… gắn với các lớp kiến trúc tôn giáo kéo dài từ thế kỷ I - II đến thế kỷ IX - XII.
Hiện vật là một bức tượng đầu Phật bằng đất nung, thể hiện hình ảnh Đức Phật với vòm rắn Naga 5 đầu tỏa ra phía sau tạo thành tán che trên đầu, biểu tượng đặc trưng trong mỹ thuật Phật giáo chịu ảnh hưởng Ấn Độ.
Mộ vò Gò Cây Trâm được phát hiện trong cuộc khai quật được từ ngày 26/12/2018 đến ngày 22/1/2019.
Di tích Mộ vò Gò Cây Trâm được phát hiện nằm trực tiếp trên một mặt phẳng. Quan tài là một vò gốm đặt nằm ngửa giữa lòng huyệt, miệng vò có nắp đậy hình đĩa, vành móc, úp kín lòng thành. Căn cứ đặc điểm chất liệu, hình dáng và kỹ thuật chế tác, có thể xác định bình gốm và nắp đậy Mộ vò Gò Cây Trâm thuộc giai đoạn Óc Eo sớm (thế kỷ I – III sau Công nguyên).
Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Văn Nhiên, Giám đốc Ban Quản lý Di tích Văn hóa Óc Eo nhấn mạnh: Việc hai bảo vật quốc gia thuộc văn hóa Óc Eo được Thủ tướng Chính phủ công nhận là sự kiện có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Khẳng định giá trị to lớn của Di sản Óc Eo – Ba Thê, làm nổi bật chiều sâu lịch sử, văn hóa của vùng đất An Giang. Góp phần nâng cao vị thế, hình ảnh địa phương trong dòng chảy văn hóa dân tộc, mở ra hành trình mới hướng tới đưa di sản Óc Eo vươn tầm thế giới.
Năm 2012, Thủ tướng Chính phủ quyết định xếp hạng Khu di tích Óc Eo – Ba Thê là Di tích Quốc gia đặc biệt. Năm 2021, Chính phủ phê duyệt Quy hoạch bảo tồn, tu bổ và phục hồi toàn diện khu di tích. Đến năm 2022, UNESCO đưa khu di tích vào Danh sách dự kiến Di sản Văn hóa Thế giới, đánh dấu bước tiến quan trọng để Óc Eo – Ba Thê từng bước hội nhập quốc tế.
Tỉnh An Giang đang phối hợp với các cơ quan khoa học trong và ngoài nước tích cực hoàn thiện hồ sơ, với mục tiêu phấn đấu ghi danh Di sản Văn hóa Thế giới vào năm 2027.
Hiện Ban quản lý Di tích Văn hóa Óc Eo, tỉnh An Giang có 10 Bảo vật quốc gia (8 hiện vật được công nhận Bảo vật quốc gia trước đó) gồm: Phù điêu Phật Linh Sơn Bắc, Tượng Phật đá Khánh Bình, Tượng Phật gỗ Giồng Xoài, Tượng thần Brahma Giồng Xoài, Bộ Linga - Yoni, Bộ Linga – Yoni Linh Sơn, Nhẫn Nandin Giồng Cát, Mukhalinga Ba Thê.
