Một trong những quyết sách được coi như cú hích lớn cho giáo dục dân tộc Lào Cai chính là triển khai xây dựng nhà công vụ giáo viên, nhà ở học sinh bán trú thời gian qua. Báo GD&TĐ đã có cuộc phỏng vấn GĐ sở GD- ĐT Lào Cai - ông Nguyễn Anh Ninh - xung quanh vấn đề trên.
+ Được biết UBND tỉnh Lào Cai đã có Quyết định số 2570/QĐ-UBND về kế hoạch triển khai xây dựng nhà công vụ giáo viên, nhà ở học sinh bán trú năm học 2016, 2017. Xin ông cho biết những nét chính về kế hoạch trên?
Xây dựng nhà ở công vụ giáo viên, nhà ở học sinh bán trú là nhiệm vụ quan trọng được ưu tiên của tỉnh Lào Cai với tổng nguồn lực đầu tư 205 tỷ đồng. Nguồn lực đầu tư được bố trí từ ngân sách nhà nước (tỉnh, huyện) và huy động các nguồn lực xã hội cho giáo dục; thực hiện lồng ghép các chương trình, dự án gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới; tranh thủ sự ủng hộ của các tổ chức, cá nhân hỗ trợ phát triển sự nghiệp giáo dục. Về quy mô đầu tư nhà bán trú gồm 135 công trình, 738 phòng ở học sinh bán trú; Nhà công vụ với 266 công trình với 1140 phòng. Năm học 2017 – 2018 sẽ có trên 30 ngàn học sinh bán trú, trên 7 ngàn giáo viên, nhân viên được đảm bảo chỗ ăn, ở tại trường…
+ Sự quan tâm, đầu tư đúng hướng với ngành Giáo dục (xây dựng nhà ở bán trú học sinh, nhà công vụ cho giáo viên) có ý nghĩa, tác dụng ra sao đối với ngành Giáo dục Lào Cai?
Cần khẳng định rằng, đầu tư xây dựng nhà ở học sinh bán trú, nhà công vụ giáo viên là chủ trương lớn của tỉnh; đầu tư đúng mục tiêu, hiệu quả, phù hợp và xuất phát từ thực tiễn giáo dục vùng cao, với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tạo điều kiện tốt nhất cho việc học tập của con em các dân tộc vùng cao; điều kiện sinh hoạt, làm việc cho giáo viên vùng cao. Qua đó, góp phần quan trọng thực hiện các mục tiêu giáo dục, phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện đổi mới căn bản toàn diện giáo dục; nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; duy trì kết quả phổ cập giáo dục; nâng cao dân trí, tạo nhân lực; xóa đói, giảm nghèo bền vững…
Có thể nói, kết quả của đầu tư xây dựng nhà bán trú, nhà công vụ giáo viên có tác động mạnh tới phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục dân tộc. Trước hết là sự phát triển mạnh các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú đáp ứng nhu cầu học tập của con em các dân tộc trong tỉnh. Các trường này đã trở thành các trường nòng cốt của giáo dục dân tộc ở vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn; trường bán trú gắn với hướng nghiệp, dạy nghề. Đây cũng là một mục tiêu quan trọng thực hiện đề án quy hoạch mạng lưới trường, lớp; thực hiện Nghị quyết 19-TW6, nhờ có đủ nhà bán trú đã đưa được 10.732 học sinh tiểu học, THCS ở điểm trường lẻ về học tại trường chính để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, từ đó giảm được 392 lớp, xóa 43 điểm trường, gộp 248 điểm trường.
Tiếp đó, đã tác động mạnh mẽ và nổi bật đến chất lượng giáo dục dân tộc. Do điều kiện kinh tế - xã hội của một tỉnh vùng cao, biên giới còn nhiều khó khăn; đảm bảo chỗ ăn, ở cho giáo viên và học sinh, nhất là học sinh người dân tộc thiểu số; đặc biệt là nâng cao tỷ lệ học sinh đi học chuyên cần ở các xã vùng cao, vùng đồng bào dân tộc (tăng 2% so với năm học trước). Tỷ lệ học sinh bỏ học giảm mạnh, học sinh có học lực khá, giỏi tăng 6,2%. Các phong trào thi đua được đẩy mạnh; hoạt động giáo dục trong trường học diễn ra sôi nổi; hoạt động học sinh bán trú tự quản; chất lượng, hiệu quả giáo dục được nâng lên rõ rệt, vững chắc.
Đặc biệt phải nói tới tác dụng tích cực khả năng tiếp cận tính công bằng trong giáo dục; tăng nhanh số lượng học sinh gái đi học THTP, học nghề, CĐ, ĐH (tăng 0,8%); tăng cơ hội cho trẻ em vùng cao khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số được đến trường. Các em học sinh ở bán trú tại trường được tham gia các hoạt động giáo dục, giáo dục kỹ năng sống, kĩ năng giao tiếp được nhiều hơn, tổ chức ăn, ở lao động, trồng rau xanh… học sinh tự tin, nhanh nhẹn và sáng tạo hơn. Từ đó các em đã đem kiến thức học được ở trường để tuyên truyền, vận động, hướng dẫn gia đình, thôn, bản trong việc tổ chức đời sống và sinh hoạt hàng ngày…
+ Xây dựng nhà công vụ giáo viên, nhà ở học sinh bán trú chắc chắn cũng mang tới những tác động mạnh mẽ tích cực trên nhiều phương diện với người dân, và các thầy cô giáo và xã hội?
Chính sách đầu tư xây dựng nhà ở học sinh bán trú, nhà công vụ giáo viên được đầu tư đúng mục tiêu, hiệu quả, phù hợp… đã đáp ứng được mong mỏi của nhân dân, cha mẹ học sinh, các thầy cô giáo công tác ở vùng cao. Học sinh bán trú được bố trí chỗ ở tại trường coi đây là ngôi nhà chung của mình và được hưởng các chính cách hỗ trợ, gia đình các em giảm bớt khó khăn từ đó góp phần giải quyết các vấn đề bức xúc trong đời sống xã hội như: Đói nghèo, du canh, du cư, di dân tự do, phá rừng đốt nương làm rẫy…
Không những thế, việc đầu tư xây dựng nhà công vụ cho giáo viên, nhà ở học sinh bán trú không chỉ đơn thuần là đầu tư cơ sở vật chất, hỗ trợ tài chính cho học sinh mà còn nâng cao nhận thức cho học sinh, nhân dân, chính quyền địa phương về sự quan tâm của nhà nước về chính sách an sinh xã hội đối với nhân dân. Nhân dân địa phương rất vui mừng phấn khởi đón nhận sự đầu tư, hỗ trợ của TW, địa phương từ đó đẩy mạnh phong trào thi đua yêu nước; nhân dân tích cực chăm lo phát triển sự nghiệp giáo dục.
Đối với ngành Giáo dục, các nhà giáo khi có nhà công vụ không những đã giúp cho các thầy cô giáo ở vùng cao có được chỗ ở tiện nghi để các thầy cô yên tâm công tác, nhà công vụ giáo viên là chỗ làm việc, quản lý học sinh, một tổ ấm của nhà giáo vùng cao, khu tập thể giáo viên ở đây sẽ là một tập thể kiểu mẫu về sự đoàn kết tương thân tương ái, tập thể văn minh. Đó cũng là nguồn động lực to lớn động viên thầy trò vùng cao vượt lên mọi khó khăn, gian khổ để hoàn thành nhiệm vụ cao cả của người giáo viên nhân dân.
Chính sách làm nhà ở học sinh bán trú, nhà công vụ giáo viên và cùng với các chính sách hỗ trợ khác đã góp phần quan trọng phát triển mạnh mẽ giáo dục dân tộc, đã làm thay đổi trình độ dân trí của tỉnh rõ rệt, là nhân tố cơ bản trong đào tạo nhân lực, góp phần quan trọng phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.
+ Ông có thể chia sẻ những khó khăn, thách thức trong quá trình xây dựng nhà ở bán trú học sinh, nhà công vụ cho giáo viên.
Một số khó khăn lớn nhất đã gặp đó là: triển khai xây dựng nhà công vụ giáo viên, nhà ở học sinh bán trú trong điều kiện ngân sách nhà nước hạn hẹp. Chính phủ chưa có chương trình xây dựng nhà ở cho học sinh bán trú; Mặt khác, số lượng học sinh bán trú, số lượng giáo viên ở tỉnh có nhu cầu nhà ở bán trú, nhà ở công vụ đông.
Vì vậy quy mô đầu tư lớn gần 2.000 phòng với 401 công trình, thời gian thực hiện không nhiều. Đặc biệt, nhiều trường vùng cao diện tích đất chật hẹp, không có mặt bằng xây dựng, triển khai đầu tư xây dựng phải thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng…; nhưng rồi, tất cả những khó khăn đó cũng giả quyết được bởi đây là một chủ trương lớn, giàu tính nhân văn; là ý Đảng, lòng dân.
+ Xin cảm ơn ông!
