Ngày nay, chúng ta điều yêu công nghệ, điều này thể hiện trực tiếp qua những chiếc smartphone, tablet, qua những mạng xã hội mà chúng ta đang dùng và qua việc chúng ta đang dần lệ thuộc vào Internet. Sức mạnh to lớn của Internet đủ để khiến chúng ta phải yêu thích nó, nhưng liệu tình yêu đó có đang quá giới hạn bình thường? Một nghiên cứu trong năm 2014 cho thấy có khoảng 16% những người trong độ tuổi 18-25 tại Mỹ đang bị phụ thuộc rất nhiều vào Internet, khi mà họ dành ra hơn 15 tiếng một ngày để "Online".
Phải chăng chúng ta đang bị "nghiện" Internet?
Thực tế, việc nghiện sử dụng máy tính bấy lâu nay vẫn thường bị áp đặt cho những cô bé, cậu bé nghiện chơi games quá độ. Tại Trung Quốc, người ta có hẳn những trung tâm để "chữa trị" cho những người bị nghiện Internet (phần lớn là thanh, thiếu niên). Điều tương tự cũng đang diễn ra ở Hàn Quốc khi người ta thống kê được rằng có tới 1/10 số trẻ em độ tuổi 10-19 ở nước này bị nghiện Internet.
Một căn bệnh?
Thực tế, nghiện Internet chưa được công nhận chính thức là một bệnh lý trong y học. Chỉ có điều sự ảnh hưởng của nó đến tâm sinh lý của "bệnh nhân" khiến người ta phải có các trung tâm điều trị và cả quy trình điều trị cho họ. Tác hại của việc nghiện Internet đang ngày một lớn hơn, và người ta đang dần xem nó như là một căn bệnh chứ không chỉ là vấn đề xã hội nữa.
Ở Mỹ, người ta đang tranh cãi xem liệu có nên thêm các triệu chứng của việc nghiện Internet vào DSM-5 - một cẩm nang tổng hợp các triệu chứng về bệnh tâm thần được xây dựng bởi các chuyên gia tại Mỹ. Thế nhưng trước khi có kết quả của việc đó, chúng ta nên bắt đầu lo lắng và đối mặt với vấn đề của chính mình.
Nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng quá mức công nghệ nói chung và Internet nói riêng sẽ tạo ra sự phụ thuộc, thậm chí là nghiện về cả tinh thần và thể chất. Kể từ khi sinh ra và lớn lên, con người ta hình thành tính cách và thói quen thông qua những tương tác xã hội. Vậy nên thế giới công nghệ ngày nay cùng Internet đã và đang thay đổi hoàn toàn cách mà chúng ta tương tác với xã hội. Về lâu dài, nó còn gây ra các mối nguy hại cho sức khỏe của con người.
Thế nhưng chẳng cần đến các cơ sở y tế, chúng ta có lẽ cũng có thể dễ dàng tìm thấy những tác động của hiện tượng này xung quanh ta.
Cuộc sống hiện đại đang tác động mạnh mẽ đến cuộc sống gia đình ngày nay. Đừng nghĩ là chỉ có trẻ nhỏ, ngay cả những ông bố, bà mẹ cũng đang trở thành một phần của sự thay đổi đó. Sẽ không quá hiếm gặp cái cảnh những ông bố, bà mẹ suốt ngày bận rộn xung quanh điện thoại, email, tin nhắn của họ. Điều đáng buồn cười là, chính họ là những người đang dạy con cái mình việc phải cẩn thận với sự ảnh hưởng của công nghệ (chơi games, sử dụng điện thoại,...).
Với các thanh thiếu niên, họ cũng có lí do để lao đầu vào máy tính, điện thoại. Sự tác động của bạn bè, sự thiếu quan tâm của cha mẹ (đừng lấy việc nuôi lớn chúng làm lí do, chúng còn quá nhỏ để hiểu được điều đó) khiến các cô bé, cậu bé tìm đến các thiết bị công nghệ như một sự bù đắp về tinh thần. Ở đó, chúng có được sự quan tâm, sự chia sẻ từ cộng đồng dù chỉ là kết nối ảo.
Tất cả chúng ta đang xem việc sử dụng đồ công nghệ và Internet chỉ là "thói quen". Thế nhưng thói quen này rõ ràng là có vấn đề và chúng ta biết điều đó. Chỉ có điều chẳng ai muốn thừa nhận là mình đang bị "nghiện" cả. Việc sử dụng công nghệ quá nhiều có thể gây căng thẳng đầu óc, ảnh hưởng đến thị lực (sử dụng máy tính lâu dài) và thậm chí ảnh hưởng tiêu cực đến cảm xúc. Hậu quả hiệu suất của việc học tập, làm việc trong cuộc sống cũng bị ảnh hưởng theo.
Nếu bạn là một người làm việc với máy tình, chắc hẳn bạn không lạ gì với việc chóng mặt, mỏi mắt, đau hông sau một ngày trời làm việc vất vả. Khoa học cũng đã chứng minh rằng việc phải nhìn vào màn hình máy tính trong thời gian dài khiến hệ thống thần kinh của người ta bị ảnh hưởng trực tiếp.
Những người này sẽ "nhạy cảm" hơn bình thường, dễ cáu kỉnh, lo lắng, bồn chồn và có xu hướng khép kín bản thân. Với những "con nghiện" game và mạng xã hội, vấn đề còn tệ hơn thế.
Việc chìm đắm trong thế giới ảo, các mối quan hệ ảo khiến họ bị gắn chặt vào trong đó. Họ sẵn sàng dành hàng giờ để đi "săn boss" cùng đồng bọn, hàng tiếng đồng hồ để chat với những người bạn ảo nhưng lại chẳng thể dành quá vài phút để nói chuyện cùng những người bạn ngoài đời.
Giải pháp đến từ chính chúng ta
Không phải ai khác mà chính chúng ta là những người cần hành động để giải quyết vấn đề này. Ở Hàn Quốc, không chỉ có các trung tâm phục hồi cho thanh thiếu niên nghiện Internet mà họ còn đưa hẳn vào chương trình giảng dạy cho các bé 3 tuổi cách để tự bảo vệ mình khỏi các tiện ích kĩ thuật số và công nghệ.
Gần gũi hơn, chính các hành động nhỏ trong gia đình cũng sẽ giúp mọi người bớt thời gian dành cho các sản phẩm công nghệ và tránh được tác hại của chúng.
Với các trẻ còn quá bé, lời khuyên của các nhà khoa học là không nên để cho các bé tiếp xúc với các thiết bị công nghệ như điện thoại, máy tính,.... Sóng của điện thoại sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của bé, cũng như việc tiếp xúc với các màn hình điện tử quá sớm có thể dẫn đến việc trẻ bị suy yếu về thị lực. Theo lời khuyên của Viện Hàn Lâm Nhi khoa Mỹ, chúng ta không nên để trẻ dưới 2 tuổi tiếp xúc với "bất kỳ loại màn hình nào".
Với những cô cậu thanh thiếu niên, vấn đề cần được giải quyết tinh tế hơn. Những ông bố, bà mẹ nên cân nhắc việc tiếp xúc với con cái nhiều hơn, hiểu chúng hơn. Những chiếc smartphone và máy tính hoàn toàn có thể được dùng cho mục đích tốt nếu những cô bé, cậu bé được hướng dẫn từ cha mẹ của chúng. Nhưng giải pháp tốt nhất vẫn là nên hạn chế sự có mặt của đồ công nghệ trong thói quen sinh hoạt của gia đình. Những bữa cơm ấm cúng, những buổi trò chuyện ân cần sẽ tuyệt vời hơn rất nhiều nếu chúng không bị phá vỡ bởi tiếng chuông điện thoại của ba mẹ hay bởi những trò chơi điện tử không-thể-rời-tay của con cái.
Internet và sức mạnh của nó không có gì là xấu cả, chỉ có điều chúng ta sử dụng chúng như thế nào mà thôi. Hãy sử dụng công nghệ, chứ đừng lệ thuộc vào nó.
