Cần một cuộc tổng đại phẫu từ Bộ GTVT

Thảm nạn là điều nhìn thấy trước

Không riêng vụ xe Container chạy ẩu gây tai nạn thảm khốc cho hàng chục xe máy tại tỉnh Long An, mà trước đó trên cả nước đã xảy ra rất nhiều vụ tai nạn cướp đi mạng sống của hàng trăm, hàng ngàn người vì sự coi thường tính mạng người tham gia giao thông của các bác tài.

Câu hỏi đặt ra, sau những vụ TNGT đau lòng ấy chúng ta đã làm gì để không còn phải gặp lại những vụ việc đau lòng như trên?. Mọi thứ gần như không gì thay đổi, hàng ngày hàng giờ trên các tuyến quốc lộ, nội đô các đô thị lớn, xe tải, xe bus, xe Container vẫn vô tư chạy sai làn khi thích.

Mỗi khi quốc lộ kẹt xe, việc hàng đoàn xe tải, container nối đuôi nhau chạy vào làn đường cho xe máy là chuyện người dân chứng kiến mỗi ngày.

Câu hỏi đặt ra, vì sao các tài xế biết sai nhưng vẫn cứ làm, biết việc chạy ẩu, lấn làn của mình có thể gây tai nạn thảm khốc, nhưng họ vẫn cho xe chạy?

Đừng lấy lý do áp lực vận chuyển theo chuyến để các các tài biện minh cho việc chạy ẩu, nếu đó không phải là ý thức giao thông thấp kém, sự coi thường mạng sống người khác hơn cái tôi lợi ích của mình.

Là người hàng ngày di chuyển trên tuyến quốc lộ 1A cửa ngõ phía Đông của TPHCM, điều mà tôi chứng kiến chính là sự thượng tôn pháp luật của nhiều tài xế xe ben, xe tải hay container đang là điều đáng báo động.

Họ có thể vì lợi ích của mình mà giành giật nhau từng mét đường trong chính làn đường dành cho xe máy, sẵn sàng đâm va khi thấy bị cản đường, buông những lời lẽ hung tợn đe dọa…người khác chỉ để mục đích chạy xe theo ý mình.

Ngạc nhiên là lực lượng CSGT khi thấy vậy lại làm ngơ bỏ qua, không nghiêm khắc xử phạt. Một khi chế tài quản lý và các công cụ hành pháp bị coi thường, tai nạn là điều có thể nhìn thấy ngay trước mắt.

Là người từng có dịp được đi phụ xe tuyến đường dài, được chứng kiến những cú đánh lái đến "rợn người" của cánh tài xế container trên quốc lộ 1A khi chạy ngang các cổng trường học giờ tan tầm, được nghe những câu nói vô cảm đến "lạnh người" theo kiểu “ chết người đã có bảo hiểm lo”, “tài xế đường dài 10 thằng thì 4 thằng nghiện”, tôi mới phần nào hiểu nguyên nhân thật sự của những thảm nạn giao thông.

Không phủ nhận áp lực vận tải và mật độ giao thông với hệ thống cầu đường hiện nay là khá bất cập, lực lượng CSGT còn mỏng... nhưng không vì nguyên nhân ấy mà tự lừa dối nhau. Căn bản vấn đề của chúng ta hiện nay vẫn là ý thức giao thông, cái tâm của nhiều tài xế vẫn còn quá kém.

Hình ảnh các loại xe tải, container,xe bus lấn vào làn xe máy chèn ép hết phần đường lưu thông là chuyện mỗi ngày trên xa lộ Hà Nội, TPHCM

Chế tài thiếu sức răn đe

Đây chính là một trong những nguyên nhân lớn nhất khiến cho tình hình TNGT ở nước ta vẫn không hề giảm được số vụ chết người vì tai nạn giao thông trong những năm qua. Nói thế không phải để phủ nhận các khung pháp lý, chế tài xử phạt các vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt của chúng ta hiện chưa tốt. Nhưng đó là thực trạng đã và đang tồn tại trong suy nghĩ phần lớn người dân.

Một đất nước văn minh, một văn hóa giao thông tốt, có trách nhiệm không thể chấp nhận hành vi đâm chết người hoặc làm người khác bị thương rồi thản nhiên bỏ đi.

Nếu chúng ta có khung pháp lý, hình phạt đủ sức răn đe (tù chung thân dù có bồi thường) cho hành vi lái xe gây chết người khi trong máu có nồng độ cồn cao, dương tính với chất ma túy…thì chắc chắn các vụ việc tai nạn liên hoàn, tai nạn thảm khốc chắc sẽ không liên tiếp xảy ra như trong thời gian qua.

Tôi còn nhớ cách đây khoảng 20 năm, một người chú trong gia đình khi đó không may gây ra vụ tai nạn làm chết người đã phải bán nhà để bồi thường cho người bị nạn để không đối diện với án tù rất cao. Còn hiện nay, việc đó đã có bảo hiểm lo, điều đó ít nhiều mang lại những suy nghĩ ỉ lại trong đầu nhiều tài xế khiến cho chân đạp ga xe của họ không bị một sự nhắc nhở, hay rào cản vô hình nào cản lại.

Nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng đã đến lúc Bộ GTVT cần một cuộc tổng đại phẫu về các chế tài xử phạt, đặc biệt là các chính sách pháp luật liên quan đến xử lý hình sự các vụ TNGT nghiêm trọng cần phải mang sức răn đe lớn hơn.

Cuộc đại phẫu cần phải nhắm vào các trung tâm đăng kiểm, sát hạch niên nạn sử dụng xe, các đơn vị đào tạo sát hạch lái xe.

Bởi thực tế hiện hai đơn vị chức năng này đã và đang bộc lộ rất nhiều bất cập, nhiều vụ TNGT đau lòng có nguyên nhân từ xe hết niên hạn sử dụng, từ việc tài xế không qua trường lớp nhưng vẫn có bằng….gây tâm lý bất an rất lớn trong xã hội.