Để đạt được thành tích này, Bộ Giáo dục cùng chính phủ Singapore liên tục đổi mới phương pháp dạy tiếng Anh trong trường phổ thông.
Khởi nguồn giáo dục
Singapore từng nằm dưới sự cai trị của thực dân Anh trong thời gian dài nhưng chỉ nhóm nhỏ, là tầng lớp tri thức, sử dụng tiếng Anh. Quốc đảo này cũng có nền văn hóa đa dạng với ba nhóm dân tộc chính là Trung Quốc, Ấn Độ và Malaysia.
Những yếu tố này khiến các chuyên gia ngôn ngữ đặt ra câu hỏi rằng: “Làm thế nào một quốc gia không sử dụng tiếng Anh làm ngôn ngữ mẹ đẻ lại đạt thành tích cao trên bảng xếp hạng Anh ngữ quốc tế?”.
Tiến sĩ Minh Tran, Chuyên gia Nghiên cứu tại EPI nhận định, lý do người Singapore ngày càng giỏi tiếng Anh là nhờ chính sách giáo dục song ngữ của ông Lý Quang Diệu, Thủ tướng đầu tiên của Singapore.
Năm 1965, sau khi trở thành quốc đảo độc lập, ông Lý Quang Diệu đã yêu cầu sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ chính trong trường học. Sách giáo khoa của quốc gia này lấy từ sách phổ thông của Anh, ngay cả trong các môn như Khoa học tự nhiên, Khoa học kỹ thuật.
Ông Lý Quang Diệu tin rằng, nếu muốn quốc gia phát triển, người dân, từ trẻ nhỏ phải thông thạo tiếng Anh. Tiếng Quan Thoại, tiếng Malay và tiếng Tamil tương ứng với ba nhóm dân tộc Trung Quốc, Malaysia và Ấn Độ là môn học phụ. Phương pháp giáo dục song ngữ này được đưa vào chương trình phổ thông bắt buộc từ những năm 1960 và phát triển đến ngày nay.
Cải cách giáo dục
Vào những năm 1980, Singapore giới thiệu phương pháp giảng dạy tiếng Anh trong nhà trường thông qua giao tiếp (CLT). Theo đó, người học được rèn luyện phương pháp giao tiếp hiệu quả, phù hợp trong những tình huống đa dạng mà họ có thể gặp phải.
Nội dung CLT về những chức năng hội thoại như mời, phàn nàn, nhờ vả… Trọng tâm của phương pháp CLT là tạo ngữ cảnh chân thực để học sinh sử dụng ngôn ngữ, thay vì học quy tắc ngữ pháp, từ vựng khô khan.
Chương trình giảng dạy tiếng Anh tại Singapore liên tục được đổi mới vào các năm 1991, 2001 và 2010. Đến năm 2011, quốc gia này thành lập Học viện Anh ngữ Singapore, nơi đào tạo đội ngũ giáo viên sử dụng tiếng Anh chuyên nghiệp.
Trong trường phổ thông, giáo viên các bộ môn ngoài tiếng Anh phải bảo đảm vừa cung cấp kiến thức vừa cho học sinh sử dụng ngoại ngữ. Ví dụ, trong môn Khoa học, học sinh có thể trau dồi khả năng ngữ pháp, mở rộng vốn từ thông qua đọc hiểu các khái niệm tiếng Anh.
Ở môn Toán, giáo viên sẽ yêu cầu học sinh thảo luận phương pháp làm bài bằng tiếng Anh để trau dồi khả năng tranh luận, tư duy và kỹ năng nghe, nói. Với cách tiếp cận song ngữ, học sinh có thể rèn luyện tiếng Anh mọi lúc, mọi nơi trong mọi bộ môn.
Bên cạnh đó, ngay từ nhỏ, trẻ mẫu giáo, học sinh tiểu học tại Singapore được giáo viên cho nghe cách người dân khắp thế giới nói tiếng Anh. Sau thời gian dài lắng nghe, các em dần quen với ngữ điệu, cách đánh trọng âm, phát âm hay cách sử dụng từ ngữ.
Sở dĩ các em phải nghe nhiều cách nói tiếng Anh khác nhau là để nhận biết sự đa dạng, khác biệt trong từng cách. Nhờ đó, sau này người dân bất kỳ quốc gia nào nói tiếng Anh, các em đều hiểu và phản xạ rất nhanh.
Ngoài đầu tư cho giáo dục, chất lượng đội ngũ giảng dạy cũng rất được Bộ Giáo dục Singapore quan tâm. Giáo viên dạy ngôn ngữ được đào tạo chuyên nghiệp, nhận được sự hỗ trợ tối đa từ phía chính phủ.
Giáo viên nước ngoài tại Singapore được trả lương hậu hĩnh cũng rất được coi trọng. Singapore cũng có nhiều chính sách thu hút người sử dụng tiếng Anh là ngôn ngữ mẹ đẻ đến làm việc trong lĩnh vực sư phạm.
Thách thức trong tương lai
Dù nổi lên là quốc gia sử dụng tiếng Anh thông thạo, Singapore đang gặp trở ngại lớn trong văn hóa. Các chiến dịch cải cách giáo dục quốc gia bị người dân chỉ trích đã đàn áp Singlish, ngôn ngữ dựa trên tiếng Anh cơ sở, được dùng phổ biến tại Singapore.
Năm 2018, một học sinh trung học đã gửi thư cho tờ nhật báo Singapore, bày tỏ: “Cháu tin rằng Singlish là một phần của văn hóa Singapore và mang lại cho chúng ta cảm giác thân thuộc. Do đó, chúng ta không nên xem nhẹ Singlish”.
Rất ít người kiên trì và hết lòng ủng hộ giáo dục ngôn ngữ là chìa khóa phát triển quốc gia giống như cố Thủ tướng Lý Quang Diệu. Thế hệ tương lai Singapore phải có nhiệm vụ duy trì phương pháp giáo dục này, đồng thời tìm cách dung hoà giữa tiếng Anh và các ngôn ngữ khác trên toàn quốc.
Đây cũng là thách thức đặt ra cho những quốc gia như Ireland khi tiếng Anh dần thay thế ngôn ngữ bản địa trong đời sống xã hội.
